Технопессимизм - Кўриб чиқилаётган назарияларнинг айрим тараф-дорлари
- фан-техника инқилобининг салбийоқибатларига,
- хусусан атроф муҳитнинг ифлос-ланиши муаммоларига маълум
- даражада эътибор берган бўлсалар-да, лекин, умуман
- олганда, уларнинг
- ҳеч бири бундан 1980-йилларнинг ўрталаригача
- жиддий ташвишга тушмади. Чунки, фан-техника тарақ-
- қиёти ҳамма нарсага қодир эканлигига ишонч ҳаддан
- ташқари катта эди.
- Кўрсатилган муаммоларни
- фалсафий таҳлил қилиш
- борасидаги дастлабки
- уринишларнинг ўзиёқ
- технократик
- тенденцияларга зид бўлган,
- кейинчалик «технологик
- пессимизм» деб номланган
- қарашларни намоён этди.
- Асосий эътибор инсон
- фаолиятининг салбий
- оқибатлари ва атроф муҳит
- муаммоларига қаратилган,
- уларни ечиш
- имкониятлари
- салбий тусда кўрилган
- ҳолда, бундай қарашлар
- «экопессимизм» деб
- аталади.
- Айни вақтда 1960-йилларнинг охирларидан экологик қийинчиликлардан ташқари
- аксарият давлатлар ва ҳатто қитъаларга таҳдид солган бошқа муаммолар:
- аҳолининг назоратсиз ўсиши, турли мамлакатлар ижтимоий-иқтисодий
- ривожланиш даражасининг нотекислиги, хом ашё ресурслари ва озиқ-овқат
- маҳсулотлари билан таъминлаш ва бошқалар тобора бўртиброқ намоён бўла
- бошлади. Тез орада улар фан ва фалсафа диққат марказидан ўрин олиб, қизғин
- баҳс ва мунозаралар предметига айланди.
- 1968 йил Римда ўзининг биринчи мажлисига йиғилганолимлар,файласуфлар
- ва жамоат арбобларининг бу нуфузли халқаро ташкилоти ҳозирги даврнинг энг муҳим умуминсоний муаммолари бўйича маърузалар тайёрлаш ва эълон қилишни ўз олдига вазифа қилиб қўйди. Бу ташкилотнинг 1972 йилда эълон қилинган «Ўсиш чегаралари» деб номланган биринчи маърузасиёқ жуда катта шов-шувга сабаб бўлди, чунки инсоният ўзи англамаган ҳолда «порохли бочка устида ўтириб, гугурт ўйнаётгани»ни кўрсатиб берди. Рим клубининг асосчиси ва биринчи президенти Аурелли Печчеи мазкур тадқиқотга ёзган сўзбошисида шундай деб қайд этган эди: «Эндиликда она-Еримиз ҳар қандай ўсиш суръатларига дош беришга, инсоннинг ҳар қандай эркаликларини кўтаришга қодир эканлигига соғлом фикрлайдиган одамларнинг бирортаси ҳам ишонмайди. Ўсиш чегаралари борлиги равшан, лекин уларнинг қандайлиги ва қаердалигини ҳали аниқлаш лозим»
Do'stlaringiz bilan baham: |
