Государственный стандарт узбекистана

 
А.10.2 Воқеа, номувофиқлик ва тузатув ҳаракати 
Интсидентлар ва номувофиқликларни текширишлар учун алоҳида 
жараёнлар бўлиши мумкин ёки улар ташкилотнинг талабларига боғлиқ 
равишда ягона жараён сифатида бирлаштирилиши мумкин. 
Воқеалар, номувофиқликлар ва тузатув ҳаракатларига мисолларни 
қуйидагилар киритиши
а) интсидентлар: бир хил даражадаги жароҳатлар ёки жароҳатларсиз; 
синган оёқ; асбестоз; эшитиш йўқолиши; бинолар ёки транспорт 
воситаларига зарар этказиши мумкин бўлган жойлар; 
б) номувофиқликлар: ҳимояловчи жиҳоз тўғри ишламайди; қонуний 
талабларни ва бошқа талабларни бажармаслик; ёки таъқиқланган тартиб-
қоидалар; 

---

O‘z DSt ISO 45001:20__ 
46 
с) тузатувчи хатти-ҳаракатлар: (хавф-хатарларни бартараф этиш, 
бошқариш воситаларининг иерархиясида кўрсатилганидек, 8.1.2); камроқ 
хавфли материалларни алмаштириш; ускуналар ёки асбобларни қайта ишлаш 
ёки ўзгартириш; процедураларни ишлаб чиқиш; таъсирланган ишчиларнинг 
малакасини ошириш; фойдаланиш частотаси ўзгариши; шахсий ҳимоя 
ускуналаридан фойдаланинг. 
Илдизнинг сабаблари таҳлили, содир бўлган вазиятни, қандай содир 
бўлганлигини ва нима учун бундай ҳолатларда содир бўлишини сўраб, 
мумкин бўлган нарсаларни киритиш учун яна нима содир бўлишини олдини 
олиш учун нима қилиш мумкинлигини сўраб, бир ҳодиса ёки номувофиқлик 
билан боғлиқ барча мумкин бўлган омилларни ўрганиш амалиётига ишора 
қилади. 
Агар ҳодиса ёки номувофиқликнинг илдиз сабабини аниқлашда, 
ташкилот ҳодисанинг табиатига ёки таҳлил қилинаётган номувофиқликка 
мос усулларни қўллаши керак. Илдиз сабаби таҳлилининг асосий мақсади - 
олдини олиш. Ушбу таҳлил коммуникация, компетенция, чарчоқ, ускуналар 
ёки протседура билан боғлиқ омилларни ўз ичига олган бир нечта 
контрациявий хатоларни аниқлаши мумкин. 
Тузатиш ҳаракатларининг самарадорлигини текшириш [10.2 ф-га 
қаранг]] амалга ошириладиган тузатув ҳаракатларининг илдиз сабаблари 
(лар) ни етарли даражада назорат қилиш даражасини англатади. 
протседураларни ишлаб чиқиш; таъсирланган ишчиларнинг малакасини 
ошириш; фойдаланиш частотаси ўзгариши; шахсий ҳимоя ускуналаридан 
фойдаланинг. 
Илдизнинг сабаблари таҳлили, содир бўлган вазиятни, қандай содир 
бўлганлигини ва нима учун бундай ҳолатларда содир бўлишини сўраб, 
мумкин бўлган нарсаларни киритиш учун яна нима содир бўлишини олдини 
олиш учун нима қилиш мумкинлигини сўраб, бир ҳодиса ёки номувофиқлик 
билан боғлиқ барча мумкин бўлган омилларни ўрганиш амалиётига ишора 
қилади. 
Агар ҳодиса ёки номувофиқликнинг илдиз сабабини аниқлашда, 
ташкилот ҳодисанинг табиатига ёки таҳлил қилинаётган номувофиқликка 
мос усулларни қўллаши керак. Илдиз сабаби таҳлилининг асосий мақсади - 
олдини олиш. Ушбу таҳлил коммуникация, компетенция, чарчоқ, ускуналар 
ёки протседура билан боғлиқ омилларни ўз ичига олган бир нечта 
контрациявий хатоларни аниқлаши мумкин. 
Тузатиш ҳаракатларининг самарадорлигини текшириш [10.2 ф-га 
қаранг]] амалга ошириладиган тузатув ҳаракатларининг илдиз сабаблари 
(лар) ни етарли даражада назорат қилиш даражасини англатади.