Государственный стандарт узбекистана

 
А.8.1.4.3 Аутсорсинг 
Ташқи манбалардан фойдаланишда ташкилот КХ&С менежмент 
тизимининг мақсадларига эришиш учун ташқи манбалар вазифаларини ва 
жараёнларини бошқариши керак. Ташқи манбалардаги функциялар ва 
жараёнларда ушбу ҳужжатнинг талабларига жавоб берадиган ташкилот 
жавобгарликни сақлаб қолади. 

---

43 
Ташкилот ташқи манбалар (функциялар) ёки жараён (лар) устидан 
назорат ҳажмини қуйидаги каби омилларга асосланиши керак: 
- ташқи ташкилотнинг ташкилотнинг КХ&С менежмент тизими 
талабларига жавоб бериш қобилияти; 
- ташкилотнинг техник назорати мувофиқ бошқарувни аниқлаш ёки 
бошқариш воситаларининг мослигини баҳолаш; 
- 
ташқи манбалардан олинган жараёнлар ёки функцияларни 
ташкилотнинг КХ&С менежменти тизимининг мақсадларига эришиш 
қобилиятига эга бўлиши мумкинлиги; 
- ташқи манбалардан олинган жараёнлар ёки функцияларнинг умумий 
миқдори; 
- ташкилотнинг сотиб олиш жараёнини қўллаш орқали зарур назоратни 
амалга ошириш қобилияти; 
- такомиллаштириш имкониятлари. 
Айрим мамлакатларда қонуний талаблар ташқи манбалар вазифаларини 
ёки жараёнларини кўриб чиқади. 
А.8.2 Фавқулодда тайёргарлик ва жавоб 
Фавқулодда вазиятларга тайёргарлик режалари табиий иш вақтида ва 
ташқарида содир бўлган табиий, техник ва инсоний тадбирларни ўз ичига 
олиши мумкин. 
А.9 Ишлашни баҳолаш 
А.9.1 Мониторинг, ўлчаш, таҳлил ва ишлашни баҳолаш 
А.9.1.1 Умумий қоидалар 
КХ&С менежмент тизимининг мақсадли натижаларига эришиш учун 
жараёнларни кузатиш, ўлчаш ва таҳлил қилиш керак. 
а) Мониторинг ва ўлчаш мумкин бўлган нарсаларга мисоллар: 
1) касбий соғлиққа оид шикоятлар, ишчиларнинг саломатлиги (кузатув 
орқали) ва меҳнат муҳити; 
2) иш билан боғлиқ бўлган ҳодисалар, шикастланишлар ва касаллик ва 
шикоятлар, шу жумладан тенденциялар; 
3) тезкор бошқарув ва фавқулодда машқларнинг самарадорлиги ёхуд 
янги бошқарувни ўзгартириш ёки жорий қилиш зарурияти; 
4) ваколатлар. 
б) юридик талабларнинг бажарилишини баҳолаш учун мониторинг 
қилиниши ва ўлчаниши мумкин бўлган нарсаларга мисоллар: 
1) идентификация қилинган қонуний талаблар (масалан, барча қонуний 
талаблар аниқланганми ва ташкилотнинг ҳужжатлаштирилган маълумотлари 
долзарб бўладими); 
2) жамоавий битимлар (қонуний жиҳатдан мажбурий бўлган); 
3) аниқланган камчиликларнинг мақоми. 
с) бошқа талабларнинг бажарилишини баҳолаш учун мониторинг 
қилиниши ва ўлчаниши мумкин бўлган нарсаларга мисоллар: 
1) жамоавий битимлар (қонуний жиҳатдан мажбурий бўлмаган 
ҳолларда); 

---

O‘z DSt ISO 45001:20__ 
44 
2) стандартлар ва кодлар; 
3) корпоратив ва бошқа сиёсат, қоидалар ва меъёрлар; 
4) суғурта талаблари. 
д) 
критериялар 
ташкилотнинг 
ишлашини 
солиштириш 
учун 
фойдаланиши мумкин. 
1) Мисоллар: 
i. бошқа ташкилотлар; 
ii. стандартлар ва қоидалари; 
iii. ташкилотнинг ўз кодлари ва вазифалари; 
iv. КХ&С менежменти статистикаси. 
2) мезонларни ўлчаш учун одатда кўрсаткичлар ишлатилади; масалан: 
i. агар критерия ҳодисаларни таққослаш бўлса, ташкилот частотани, 
турини, жиддийлигини ёки ҳолатлар сонини кўришни танлаши мумкин; бу 
кўрсаткич ушбу мезоннинг ҳар бирида белгиланган кўрсаткич бўлиши 
мумкин; 
ii. агар критерия тузатувчи хатти-ҳаракатларнинг бажарилишларини 
таққослаш бўлса, индикатор ўз вақтида бажарилган фоизлар бўлиши мумкин. 
Мониторинг талаб қилинадиган ёки кутилган даражадаги ўзгаришларни 
аниқлаш учун доимий равишда текшириш, назорат қилиш, танқидий кузатиб 
бориш ёки функционал даражасини аниқлашни ўз ичига олиши мумкин. 
Мониторинг КХ&С менежмент тизимига, жараёнларга ёки бошқариш 
воситаларига қўлланилиши мумкин. Масалан, интервюлардан фойдаланиш, 
ҳужжатлаштирилган ахборотларни кўриб чиқиш ва бажарилаётган 
ишларнинг кузатувлари мисолларни ўз ичига олади. 
Ўлчов одатда объектлар ёки воқеаларга рақамларни тайинлашни ўз 
ичига олади. Бу миқдорий маълумотлар учун асос бўлиб хизмат қилади ва 
одатда 
хавфсизлик 
дастурлари 
ва 
соғлиқни 
сақлаш 
назорати 
самарадорлигини баҳолаш билан боғлиқ. Масалан, хавфли моддага таъсир 
қилишни ўлчаш ёки хавфдан хавфсиз масофани ҳисоблаш учун калибрланган 
ёки тасдиқланган асбобдан фойдаланишни ўз ичига олади. 
Таҳлил қилиш муносабатларни, нақшларни ва тенденцияларни аниқлаш 
учун 
маълумотларни 
таҳлил 
қилиш 
жараёнидир. 
Бу 
статистик 
операциялардан, шу жумладан, бошқа шунга ўхшаш ташкилотлар 
маълумотидан олинган маълумотлардан хулоса чиқаришга ёрдам бериш учун 
ишлатилиши мумкин. Бу жараён кўпинча ўлчовлар билан боғлиқ. 
Ишлашни баҳолаш - КХ&С менеджмент тизимининг белгиланган 
мақсадларига эришиш учун объектнинг мувофиқлиги, этарлилиги ва 
самарадорлигини аниқлаш учун олиб бориладиган фаолият.