Grosheva I. V djanpeisova g. E,, Mikailova u. T, Ismailova m. A, Kenjabayeva d. A

- gich – (yoritgich, sovutgich, isitgich va h.k.) 
- ol – (olma, olcha, tol, sholi va h.k.) 
3-mashq 
“Sirli rasm”. U o‘zi haqida shunday deydi: “men
olov rangli yirtqichman, o‘rmonlarda yashayman”. 
Bu hayvonni chizing. 
4-mashq 
“Grafik diktant”. “Bolalar biz hozir naqsh 
chizamiz. Naqshni varog‘ingizda qizil qalam bilan 
belgilangan nuqtadan boshlash kerak. Diqqat! Bir 
tekis qilib chizishni boshlaymiz: bir katak pastga, 
qalamni qog‘ozdan uzmay ikki katak o‘ngga, bir 
katak tepaga va h.k.”
43
“Agar da.....” o‘yin mashqi
44
 
Nutq 
o‘stirish 
mashg‘ulotlari 
davomida 
hamda 
tarbiyachi 
mashg‘ulotlarida qo‘llandi. 
Maqsad: bolalarda bog‘langan nutqni, tasavvur, tafakkur operatsiyalarini 
rivojlantirish. 
Ko‘rsatma: Defektolog quyidagi mavzularda hayol surishni taklif etadi:
“Agar men shifokor bo‘lsam ...” 
“Agar hech qachon bahor kelmasa ... ” 
 
 
 
43
Сидорчук Т.А., Хоменко Н.Н. Технологии развития связной речи дошкольников: методическое 
пособие для педагогов дошкольных учреждений, 2004 г. 
44
Войлокова Е.Ф. Андрухович Ю.В. Сенсорное воспитание дошкольников с интеллектуальной 
недостаточностью.- Уч-метод. пособие.- Спб., 2005.

---

89 
“Predmetni jonlantir” o‘yin mashqi
45
 
Guruhli tarzla nutq o‘stirish, savodga o‘rgatish mashg‘ulotlari davomida 
o‘tkazildi. 
Insonlashtirilgan ob’ektlar nomidan nutqiy jumlalar tuzish. 
Maqsad: rasmdagi ob’ektlarga inson hissiyotlari, fikr va xarakterini
berish orqali bolalarda empatiyani rivojlantirish, lug‘atni boyitish va leksik-
grammatik tomonini rivojlantirish. 
Ko‘rsatma: bolalarga o‘zaro muhokama uchun rasmdagi biron predmetni 
tanlab, uni “xarakteri”, “imkoniyatlari”, “fikr-mulohazalari” haqida so‘zlab 
berishadi. Masalan, peyzajni kuzatish vaqtida bolalar ma’lum daraxtni tanlab uni 
quyidagicha tasvirlashadi: u sekin nafas oladi, muloyim, u hozir uxlayapti
46
.