Guliston davlat universitеti

3-MI: San‟atning tur va janrlari 
1. Haykaltaroshlik
2. Freska 
3. Ganch o‗ymakorligi san‘ati. 
4. Yog‗och o‗ymakorligi san‘ati 
5. Naqqoshlik san‘ati 
6. Kandakorlik san‘ati
7. Zargarlik san‘ati 
8. Raqs san‘ati 
9. Hattotlik 
10. Kulolchilik 
11. Do‗ppichilik 
12. Gilamdo‗zlik san‘ati 
13. Zardo‗zlik san‘ati 
14. Kashtachilik san‘ati tarixi
15. Miniatyura

---

131 
16. Grafika 
17. Portret janri 
18. Manzara janri 
19. Natyurmort janri 
20. Animal janr 
21. Bataliya janri 
22. Tarixiy janr 
23. Maishiy janr 
24. Mifologik janr 
25. Diniy janr 
26. Klassitsizm 
27. Realizm 
28. Romantizm 
29. Kubizm 
30. Ekspressionizm
31. Impressionizm 
32. Postimpressionizm 
33. Syurrealizm 
34. Avangardizm 
35. Abstraktsionizm 
36. Ampir 
37. Barokko 
38. Futurizm
39. Modernizm 
40. Balet 
4-MI: San‟at namoyondalari 
1. K.Behzod 
2. Ahmad Donish 
3. Shirin Murodov 
4. X.Devonov 
5. Qo‗qonlik yog‗och o‗ymakori usta Najmiddin Haydarov 
6. Xivalik usta Ota Polvonov 
7. V.Vereshagin
8. A.Karazin 
9. I.Kazakov 
10. S.P.Yudin 
11. Bure 
12. R.Zommer 
13. P.Benkov 
14. Usto Mo‗min (A.Nikolaev) 
15. S.Siddiqiy 
16. Baxrom Hamdamiy
17. L.Abdullayev 

---

132 
18. A.Abdullayev 
19. M.Nabiyev 
20. O‗rol Tansiqboyev 
21. Ch.Axmarov 
22. R.Choriyev 
23. Bahodir Jalolov 
24. Iskandar Ikromov 
25. Damir Ro‗ziboyev 
26. Alisher Mirzaev 
27. Javlon Umarbekov 
28. Akmal Nur 
29. Ilhom Jabborov 
30. Xaykaltarosh A.Xotamov 
31. R.Mirtojiyev
32. Komil Xorazmiy 
33. Mulla To‗ychi Toshmuxammedov 
34. M.Burxonov 
35. M.Ashrafiy 
36. A.Hidoyatov 
37. Tamaraxonim 
38. Muhiddin Qori Yoqubov 
39. Olim Xo‗jayev 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

133 
4. 
GLOSSARIY 
 
Atamaning 
o„zbek tilida 
nomlanishi 
Atamaning 
ingliz tilida 
nomlanishi 
Atamaning 
rus tilida 
nomlanishi 
Atamaning ma‟nosi 
Angob 
Angob 
Ангоб 
(frans. engobe) - sopol ustiga 
surtiladigan 
pardoz 
bo‗yog‗i, 
ko‗pincha 
qizil 
kesakdan 
tayyorlanadi. Sopol idishlar va 
buyumlar angob surtishdan oldin 
quritiladi. 
Notekis 
joylari 
tekislanadi, so‗ng ho‗l latta bilan 
silliqlanadi.
Ганчкорлик 
 
Резьба по 
алебастру 
amaliy bezak san‘atining keng 
tarqalgan 
turi, 
o‗ymakorlik 
tarmog‗i. 
Ganchkorlik 
qadimgi 
sanatlardan biri. O‗yma ganchlar, 
asosan binolarning ichki qismidagi 
devorlar, namoyon, taxmon, tokcha, 
jonivonlarning yuqorisi sharofalar 
va 
boshqa 
joylarni 
bezashda 
ishlatiladi. Ganchkorlikda o‗yma 
naqsh metall kesiklar vositasida 
ishlanadi. O‗yilgan naqshning yuzi 
gul 
ganch 
bilan 
pardozlanadi. 
Pardozning turlari chok pardoz, pax 
pardoz, lo‗la pardoz va tabaqa 
pardozlardir. Ganchkorlik sanatida 
ham tarixan bir necha mustaqil 
maktab g‗ Samarqand, Buxoro, 
Xorazm, Farg‗ona, Toshkent, Xiva 
maktablari tashkil topgan.
Gemma 
Gemma 
Гемма 
(lot. 
gemma-marvarid) 
qo‗yma 
tasvirli tosh. Ikki xil bo‗ladi: tasviri 
o‗yib ishlangan - intamit (mil. av.
4 ming yillik) va bo‗rtma tasvirli – 
kameya (mil. av. 4-a). Gemma ayni 
vaqtda muhr, tumor, bezak buyumi 
sifatida ham qo‗llanilgan. Gemma 
yasash 
ishi 
tosh 
o‗ymakorligi 
sanatiga kiradi. 
Gliptika
 
Gliptics 
Глиптика (yunon. gliptike, glifo – kesaman)- 
asl toshlar o‗ymakorligi san‘ati. 
Yaqin Sharqda mil.av. IV asrdan 

---

134 
tosh sirtiga bo‗rtma naqshlar 
tushirish keng tarqalgan.
Gorelyef 
Gorelyef 
Горельеф
 
bo‗rtma haykal yoki naqsh. Haykal
yoki naqsh-gulning yarmidan ko‗pi 
bo‗rtib chiqqan bo‗ladi. 
Grafika 
Graphic 
arts. 
Графика 
(yunon. grafikus-tasvirlangan) aks 
ettirilgan-tasviriy sanat turi. Unga 
oddiy qora qalamda chizilgan surat, 
mazmunli 
rasmlar, 
plakatlar, 
markalar va shu kabilar kiradi. 
Grafika sanati asarlari hajm jihatdan 
uncha bo‗lmaydi va ko‗pincha 
qog‗ozda bajariladi. Grafika to‗rt 
turga bo‗linadi: dastgohli grafika, 
gazeta-jurnal grafikasi, plakat va 
amaliy (sanoat) grafikasi. 
Janr 
Genre 
Жанр 
(frans. tur, ko‗rinish) - еasviriy 
san‘atda 
janr 
deyilganda, 
chegaralangan mavzuni o‗zida aks 
ettiradigan 
san‘at 
asarlari 
tushunig‗ladi. Bular manzara - 
tabiat ko‗rinishlari, portret - odam 
qiyofasi tasviri, natyurmort - meva, 
gul va buyumlar tasviri va h.k. 
Mazmunli 
suratlar 
ham 
o‗z 
navbatida tasniflanadi: tarixiy, 
maishiy, harbiy, animalistik, interer.