Guruh talabasi hamzayeva firuza


Download 80.92 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/8
Sana19.06.2023
Hajmi80.92 Kb.
#1619291
  1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Ishqalanish. Sirpanib ishqalanish



22.27-GURUH TALABASI 
HAMZAYEVA FIRUZA


Ishqalanish. Sirpanish ishqalanish asosiy 
qonunlari 
Reja: 
1.
Sirpanib ishqalanish qonunlari. 
2.
Real (g`adir - budir yuzali) bog`lanishlarning reaktsiyalari. 
Sirpanib ishqalanish burchagi. 
3. Dumalab ishqalanish. Dumalab ishqalanish koeffitsienti


Sirpanib ishqalanish qonunlari. 
Agar jism erkin bo`lsa, u istalgan tomonga harakat qilaoladi. Lekin u 
bog`lanishda bo`lsa, yani u biror boshqa jismni ustida joylashgan bo`lib, uning 
ustida sirpanib yoki dumalab harakatlanayotgan bo`lsa, albatta ishqalanish kuchi 
paydo bo`ladi. 
Ishqalanish kuchining paydo bo`lish sababi shuki, texnikada uchraydigan 
barcha mashina detallariga harqancha ishlov berilmasin baribir ularning 
sirtlarida mikrorelef, yani malum miqdorda g`adir budirlik saqlanib qoladi. SHu 
sababli bir sirt ikkinchi sirtning ustida sirpanib harakatlanayotganda, ushbu 
g`adir budirlik natijasida sirpanib ishqalanish kuchi paydo bo`ladi.
Agar mabodo ishqalanayotgan sirtlar o`ta toza silliqlangan bo`lsa, yani 
mikrorelef mutloq yo`qotilgan bo`lsa, u holda ishqalanish kuchi nolga teng yoki 
unga yaqin bo`ladi, va bunday bog`lanishlarni ideal bog`lanishlar deyiladi 
Biz quyida hozircha faqat real bog`lanishlar, yani ishqalanuvchi sirtlarda
mikrorelef (g`adir budirlik) saqlanib qolgan sirtlar, ustida muvozanat holatini 
saqlanayotgan jismlarga oid masalalarni ko`rib o`tamiz. 
Aslida ishqalanish qonuniyatlari ancha murakkab masalani tashkil etadi, 
lekin biz, ushbu maruzada ishqalanish haqidagi umumiy qonuniyatlarni o`rganamiz 
xolos. Ular asosan quyidagilardan iborat: 
1)
Biror qattiq jismni real bog`lanish ustida, ixtiyoriy tomonga surmoqchi 
bo`lsak, shu ishqaluvchi sirtlar orasida, ishqalanish kuchi F
ishq 
 - paydo 
bo`ladi. Ushbu kuchning son qiymati noldan to F
cheg
qiymatgacha ortib 
boradi, yo`nalishi esa hardoim harakat tomonga teskari bo`ladi
2)
CHegaraviy ishqalanish kuchining son qiymati (moduli) quyidagi formula 
bo`yicha aniqlanadi, va uni Kulon qonuni deb ataladi, 

Download 80.92 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling