Guruh talabasi hamzayeva firuza

F
ishq 
h Q
sur
(2) 
Endi birnecha so`zni asosiy ko`rsatkichlardan biri bo`lgan, ishqalanish 
koeffitsienti haqida gapiraylik. Ishqalanish koeffitsienti - f, yuqorida aytib 

---

o`tilgandek, sirpanuvchi sirtlarning tozaligiga va ular qaysi materialdan iborat 
ekanligiga qarab o`zgaradi, va ular mashinashunoslik spravochniklarida batafsil 
keltirilgan, masalan 
Yog`och bilan yog`och ishqalanganda .......................... f
o
 h 0,4

0,7 
 
Po`lat bilan po`lat ishqalanganda ................................ f
o
 h 0,15

0,25 
Po`lat muz ustida sirpanganda....................................... f
o
 h 0,020

0,027 
 
Masalan yog`ochni harqancha silliqlamang f
o
h 0,4 dan kam bo`lmaydi, 
harqanday po`lat yuzali jismni muz ustida sirpantirmaylik, uning qiymati f
o
h 0,1 
aslo oshmaydi. Demak bundan shunday xulosa chiqadiki, ishqalanish koeffitsienti 
ikkita faktorning funktsiyasidan iborat ekan, yani ishqalanuvchi jismlarning 
tozaligiga va ularning materialiga uzviy bog`liq ravishda malum diapazonda 
o`zgarib turar ekan. 
Albatta, ishqalanish kuchi temperaturaga va jismning sirpanish tezligiga 
ham bog`liq lekin bu masalalar maxsus kurslarda (Tribotexnika fanida) chuqur 
o`rganiladi, biz esa vaqtimiz chegaralanganligi sababli, ishqalanishning umumiy 
qonuniyatlari bilangina cheklanamiz. 
Real (g`adir - budir yuzali) bog`lanishlarning reaktsiyalari. Sirpanib