salomatlik. Farz zuhd bu haromdan saqlanish, fazl zuhd halolda ortiqchasini
tark qilish, salomatlik zuhd esa shubhalardan saqlanish” degan ekanlar.
Imom Ahmad aytgan ekanlar: “ Zuhd 3 hil bo ‘ladi: birinchisi haromni tark
qilish, bu avomning zuhdi, haloldan ortiqchasini tark qilish, bu hoslarning
zuhdi, uchunchisi Allohdan mashg ‘ul qilgan hamma narsani tark qilish, bu
oriflarning zuhdi. Ba’zi ulamolar, adabiyotimiz namoyondalari gunohga
botib, g ‘aflatga botib ketdim deganda ular orifona so ‘z aytayotgan bo ‘ladi.
Biz o ‘ylaganday harom ishlarga aralashganday bo ‘lmaydi, ular Allohdan
mashg ‘ul qilgan narsaga aralashganligini gunoh deb biladi.
Imom Ahmad ibn Hanbal aytgan ekanlar “Zuhd bu dunyo narsalarida
uzoq orzularni tark etish”, ikinchisi odamlarni qo ‘lidagi narsalardan umini
uzish zuhd deb aytgan ekanlar.
Sufyon ibn Uayna aytadilar “Dunyodan zuhd shuki, nemat kelsa shukr
qilish, musibat kelsa sabr qilishdur”.
Qisqa qilib aytganda zuhd bu dunyo noz-nematlaridan qalbni Alloh tomon
burish hisoblanadi. Ulamolar aytgan ekanki haromni tark etish zuhdni o
‘ziga kirmaydi, balki halolda ham ortiqchasini tark etish zuhd bo ‘ladi degan
ekanlar.
Ibrohim Adham raximatullohi alayh Balhga borsa u yerdagi mashoyiqlarni
birini huzurida bo‘libdilar. Shunda shayx sizlarda dunyoga munosabatinglar
qanday desa Ibrohim Adham biz Alloh yetkazsa risqni yemoqdamiz, yo ‘g
‘ida qanoat qilib yuribmiz debdi. Shunda Balhlik shayx bizni Balhni itlari
ham shunaqa, bo ‘lsa yeydi, bo ‘lmasa qanoat qiladi debdi. Shunda Ibrohim
Adham sizlar zuhd deb nmani aytasizlar debdilar, shayx esa bo‘lsa birovga
ulashamiz, bo ‘lmasa qanoat hosil qilamiz debdilar.
Dunyo bir mehmonxonadek gap, dunyoga mehmon bo ‘lib kelgan insonlar 4
Do'stlaringiz bilan baham: |