mukarram bo ‘lib, odamlar seni yaxshi ko‘rib qolaveradi. Agar sen
odamlarni qo ‘lidagi narsaga ko ‘z olaytirsang seni haqir sanay boshlashadi,
gaping ham o‘zing ham yoqmay qolasan” degan ekanlar. Inson birovdan
yordam, pul yoki ish sorayotganda vaqtda qalbi sabab deb bilib, hamma
qudrat, mol-dunyo o‘shani qo‘lida deb bilmasligi kerak. Alloh dunyoni
sababiyat qonuniga asosan yaratgan. Ikkinchisi inson qalbi bilan
bog‘lanmasdan so‘rasa yukinmasdan, zarurat miqdorida so‘raydi. Lekin
inson qalbi bog‘lanib qolsa ko‘zi ko‘r holatda, qancha ko‘p bo‘lsa shuncha
yaxshi deb to‘ymaydi.
Ayub Sahtiyoniy aytgan ekanlar: “Inson ikta hislatga ega bo‘lmagunicha
odamlar orasida maqbul bo‘lmaydi. Birinchisi odamlar qo ‘lidagi arsadan
iffatli bo‘lsin, iffatini saqlasin. Ikkinxhisi odamlarga kechirimli bo‘lsin”.
Mana shu ikta hislat bo‘lsa obro‘ topadi, insonlar uni yaxshi ko ‘radi.
Abdulloh ibn Salom hazrati Umar roziyallohu anhu huzurida Kab Ahbor
bilan uchrashib qolibdi. Bularning ikkalasi ham yaxudiy ulamolardan bo
‘lgan. Ilmiga amal qilmaydigan odamlar kimlar deganda Kab Ahbor javob
beribdi: “Olim kishining, ulamolarning qalbidan ilmni yodlab, hifz
44
qilgandan keyin, nma ilmni ketkazadi? Olim qachon beamal bo ‘lib qoladi
degan savolga Kab Ahbor savol bilan javob beryabdi ekan. Shunda Abdulloh
ibn Salom tama bilan, nafsni ochko‘zligi bilan va odamlarga o‘zini muhtoj
ko‘rsatish bilan debdi. Shunda Kab Ahbor javobni o‘zing aytding debdi. Ahli
quron, ahli ilmlar bilib qo‘yishi kerakki dunyo-da o‘chlik, mehr qo‘yish,
tama ilmni zoye qiladi. Zuhdning foydalaridan biri Allohning roziligi va
muhabbati. Ikkinchisi insonlarning yaxshiligi muhabbati va hurmatiga
Do'stlaringiz bilan baham: |
