Hayot faoliyati

Nazorat savollari

1. Transport vositalari bilan bog‘liq halokatlarning kelib

chiqish sabablarini ayting.

2. Transport halokatlari yuz bermasligi uchun nimalarga

e’tibor qaratish lozim?

3. Dekompressiya vaqtida qanday harakat qilish kerak?

4. «Qattiq» qo‘nishda va undan keyin qanday harakat qilish

kerak?

5. Transport vositalari salonida odamlar qanday jarohatlar

olishi mumkin?

103

XI MAVZU. RADIATSIYA MANBALARI VA KUCHLI

TA’SIR ETUVCHI ZAHARLI MODDALARNING

ZARARLI TA’SIRI

Radioaktivlik hodisasi 1896-yilda fransuz olimi Anri

Bekkerel tomonidan kashf etilgan. Hozirgi paytda radioaktivlik

hodisasi fan, texnika, tibbiyot, sanoatda keng qo‘llanib

kelinmoqda. Shuningdek, tabiiy radioaktivlik xususiyatiga ega

bo‘lgan elementlar atrof-muhitda ham insonni o‘rab turadi.

Radioaktiv moddalar tirik organizmlarga ta’sir ko‘rsatib ularni

kuchli zararlash xususiyati bilan xavfli hisoblanadi.

Radiatsiya bu gamma nurlar va neytronlar oqimi bo‘lib,

uning manbalari sifatida radioaktiv moddalar, yadroviy texnik

qurilmalarni ko‘rsatish mumkin. Radiatsiyaning tirik organizmlarga

va atrof-muhitga o‘ta zaharli ta’sirini e’tiborga olib

mamlakatimizda ham aholi va hududlarning xavfsizligini

ta’minlash bo‘yicha tizimli ishlar amalga oshirilmoqda.

Jumladan, O‘zbekiston Respublikasining «Radiatsiya xavfsizligi

to‘g‘risida»gi 2000-yil 31-avgustda qabul qilingan qonuniga

asosan quyidagi ta’riflar belgilab qo‘yilgan.