H.Ə. Məmmədov, Q.Ə. Rüstəmov R. Q. Rüstəmov
Lyapunov tənliyinin Matlabda həlli
Download 6.8 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Misal 8.9.
- Misal 8.10. 207
- Çalışmalar - 8.1
Lyapunov tənliyinin Matlabda həlli. Matris cəbri tənlikləri həll etmək üçün Matlabda xüsusi funksiyalar mövcuddur.
A T Q + QA + P = 0. şəklində olan Lyapunov tənliyini həll etməyə imkan verir. Burada A, P eyni ölçülü verilmiş kvadratik matrislərdir. Əgər P simmetrik matris şəklində verilərsə, məsələn, P = I vahid matris şəklində, onda axtarılan Q matrisi də simmetrik matris şəklində alınacaqdır. P-nin vahid matris şəklində verilməsi sistemin dayanıqlığına və ya dayanıqsızlığına xələl gətirmir. Misal 8.9. Aşağıdakı tənlik ilə verilmiş obyektin dayanıqlığını lyap(A,P) funksiyasının köməyi ilə yoxlayaq. x 1
1 4 . 5 dt / dx . 1 0 0 1 I P - qəbul edək. Aşağıda müvafiq Matlab proqramı və həll (Q matrisi) göstərilmişdir.
206
Həll 4463
. 0 0537 . 0 0537 . 0 1025 . 0 Q simmetrik matris şəklində alınmışdır. Bu matrisin məxsusi ədədləri λ=eig(Q) funksiyasının köməyi ilə təyin olunmuşdur. λ 1 = 0.0943 > 0, λ 2 = 0,4545 > 0 olduğundan Q müsbət müəyyən matrisdir və deməli müvafiq sistem dayanıqlıdır. Qeyd edək ki, Q matrisinin məxsusi ədədlərini yoxlamamaq da olardı. Cünki P=I olduğundan həll mövcuddursa, o hökmən simmetrik şəklində alınacaqdır. Yuxarıda deyildiyi kimi belə matris müsbət müəyyən matrisdir! Sistem dayanıqlıq sərhəddində və ya dayanıqsız olarsa, məsələn
. 2 , 1 1 1 1 ; 2 , 0 , 1 1 1 1 2 , 1 2 1
A
qiymətlərində, Lyapunov tənliyinin həlli mövcud deyil. Belə hallarda proqramm həllin olmaması haqqında “??? solution does not exist or not unique” məlumatını verir. Bu nəticə baxılan obyektin dayanıqsız (və ya dayanıqlıq sərhəddində) olmasını göstərir. 8.4.4. Pikkati tənliyi İdarəetmə sistemlərində optimal xətti-kvadratik məsələnin qoyuluşu: , min
) ( 2 1 0 ) ( x u T T dt Ru u Qx x J
. ) 0 ( , / 0 x x Bu Ax dt dx
Vəziyyətə görə əks əlaqəli optimal idarə qanunu aşağıdakı şəkildə alınır: ). (t Kx u Burada ğücləndirmə əmsalı . 1
B R K T P matrisi cəbri matris Rikkati tənliyinin həllindən tapılır: . 0 1 Q P B PBR P A PA T T
Burada A, B,Q, R məlum, P isə axtarılan matrisdirş. Matlabda cəbri Rikkati tənliyini həll etmık üçqn ) , , , ( ] , , [ R Q B A care K L P funksiyasından istifadə olunur.Burada L qapalı sistemin xarakteristik D=A-BK matrisinin məxsusi ədədləridid: L=eig(D). Dayanıqlı sistem üçün Re(L)<0. Misal 8.10. 207
L 1 =-3.44, L 2 =-1.57 olduğundan qapalı sistin dayanıqlıq şərti ödənilir.
- 8.1 Верилмиш тапшырыг вариантларына уйьун олараг хятти (ъядвял 8.1) вя гейри- хятти тянликляр системини (ъядвял 8.2) MatLAB вя мцщитиндя йухарыда эюстярилян бцтцн цсцлларла щялл етмяли. Тапылмыш щяллярин доьрулуьуну йохламалы.
ъядвялдян эютурмяли.
208
Ъядвял 8.1 №1
№2
8 10 3 5 4 2 12 5 3 7 6 2 7 6 2 5 9 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 4 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x x x
18 2 4 3 34 2 5 12 2 2 3 17 4 4 3 2 1 4 2 1 4 3 2 1 4 2 1 x x x x x x x x x x x x x x
№3 №4 14 2 11 5 12 9 12 7 3 0 7 5 1 6 5 7 5
4 3 2 1 4 3 2 1 3 2 4 3 2 1
x x x x x x x x x x x x x
12 5 2 5 3 4 4 7 2 16 4
4 3 2 1 3 2 1 4 3 1 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x
№5 №6
78 81 2 10 6 30 5 3 17 2 4 3 8 2 3 4 3 2 1 4 3 2 4 3 2 1 3 2 1 x x x x x x x x x x х x x x
30 5 2 4 19 4 18 5 5 2 3 23 2 5 3 4 3 2 4 3 4 3 2 1 4 3 2 1
x x x x x x x x x x x x
№7 №8
2 2 6 5 2 21 4 5 5 2 3 4 3 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 1 x x x x x x x x x x x x x x
2 6 7 4 2 2 2 7 6 3 4 5 2 4 3 2 1 4 3 2 4 2 1 4 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x x
№9 №10 8 7 16 4 7 9 7 4 8 9 5 6 16 4 7 9 3 3 2 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x x
2 2 3 10 5 2 4 3 4 3 2 14 3 4 4 3 2 1 4 2 1 4 3 2 3 2 1
x x x x x x , x x x x x x
209
Ъядвял 8.2-нин davamı
№12 15 4 3 4 2 4 4 2 9 3 3 3 1 2
4 3 2 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 1
x x x x x x x x x x x x x
3 2 2 2 5 18 5 5 5 2 15 4 3 4 2 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 4 2 1 x x x x x x x x , x x x x x x
№13 №14 8 2 2 3 2 14 5 3 12 3 3 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 1 x x x x x x x x x x x x x x
32 2 13 11 7 5 9 14 5 7 4 31 10 5 9 9 4 3 2 3 2 1 3 2 1 4 3 2 1
x x x x x x x x x x x x
№15 №16
10 4 11 7 13 5 7 3 6 4 3 9 33 8 7 5 4 3 2 3 2 1 4 3 2 4 3 2 1
x x x x x x x x x x x x
5 7 50 5 3 5 5 2 11 3 12 40 12 3 9 5
3 2 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x
№17 №18
38 4 13 5 5 6 5 5 3 6 2 3 9 6 51 8 11 7 5 4 3 2 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x x x
14 6 7 7 10 51 8 9 9 9 6 4 9 5 7 4 3 7 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 4 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x x x
№19 №20 10 10 3 5 1 5 9 6 6 5 3 11 4 3 7
4 3 2 3 2 1 4 3 2 4 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x
0 4 3 5 4 1 2 13 7 4 3 3 4 1 4 11 3 4 3 2 1 4 3 2 1 3 2 1 4 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x x x
210
Ъядвял 8.1-ин davamı
№21
№22 35 2 3 5 4 20 8 13 7 9 25 2 5 7 10 6 5 5 3
4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 4 3 2 1 x x x x x x x x , x x x x x x x
4 4 3 7 6 11 12 8 3 7 4 7 2 5 3 5 4 3 2 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1
x x x x x x x x x x x x x x
№23 №24 1 2 3 5 22 2 4 20 17 2 2 3 4 3 2 1 4 2 1 3 1 4 3 1 x x x x x x x x x x x x
5 6 3 40 2 5 7 5 10 5 9 6 20 5 5 4 3 2 4 3 2 1 4 3 2 1 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x x
№25 №26 5 7 3 6 0 3 5 3 35 6 5 8 80 6 9 5 7
3 2 1 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x x
3 4 4 3 2 7 3 2 2 3 1 3 2 9 3 2 4 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 1 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x x
№27 №28 11 3 4 0 4 4 13 3 4 3 2 4 3 2 4 3 2 1 4 3 2 4 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x x
12 8 7 5 8 2 7 7 2 8 5 7 2 2 8 3 3 4 3 2 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 x x x x x x x x x x x x x x x
№29 №30
5 8 1 6 3 2 4 3 2 5 2 3 2 2 3 2 4 4 4 4 3 3 3 3 2 2 2 2 1 1 1 1 x x x x x x x x x x x x x x x x
1 9 9 20 10 4 5 2 3 3 7 5 5 3 4 4 3 3 3 2 2 2 2 1 1 1 x x x x x x x x x x x x
211
Ъядвял 8.2
Тянликляр системи Башланьыъ йахынлашмалар Ъаваб
1 1 1 0 24 1 2 2 2 1 2 2 1 x x . x . ) x x sin(
74 0 1
x
67 0 2 . x
7159 0 1 . x
6982 0 2 . x
2 1 2 6 0 2 0 2 2 2 1 2 1 2 1 x x . x ) . x x ( tg
8 0 1
x
5 0 2 . x
8765 0 1 . x
5192 0 2 . x
3 3 0 3 3 3 2 1 2 2 1 2 1 . x sin x sin x sin x sin
5 0 1
x
5 0 2 . x
4108 0 1 . x 7750
0 2
x
4 1 2 0 4 2 2 2 1 1 2 1
x x ) x x ( tg
1 1 x
1 2
5275
0 1
x 6007
0 2
x
5 0 4 0 3 3 2 3 1 2 2 4 1
x x x
1 1
0
x
4215 1 1
x
0408 1 2 . x
6 82 0 3 1 1 2 2 1
x x cos . x x sin
5 0 1
x
1 2 x
1 x 7693
1.
2 x 3196
0.
7 2 2 2 1 1 1 2 1 2 x cos x . x ) x sin(
0 1
1
x
2018 0 1
x 2 x 5102
0.
8 3 5 0 1 1 2 1 2 x cos x . x ) x cos(
1 1
2
x
1 x 2451
0.
2 x 9701
3.
9 0 1 0 1 1 2 2 1 ) x ln( x x x
1 x 1 2 x 1 1 x 1.2400
2 x 0.8065
10
2 0 1 2 1 2 1 x x x lg ) x lg(
1 x 5 1. 2 x 1 2.7549 1
x 0.5698
212
Ъядвял 8.2-нин davamı
Тянликляр системи Башланьыъ йахынлашмалар Ъаваб
11 0 2 1 2 2 1 2 2 1 x ) x ( x x x
1 x 5 0.
2 x 1 2.7549 1
x 0.5698
12
1 5 0 2 5 0 2 1 2 1 ) . x sin( x . ) x x cos(
1 x 0 2 x 0 5157 0 1
x
2
0.5315
2 0 2 2 2 1 2 1 x x x x ln
1 x 1 2 x 0 1.3775 1
x 0.3203
14
7 0 1 2 2 2 1 2 2 1 . ) cos( sin( x x x ) x
1 x 1 2 x 0
1
1.364
2 x 1.297
15 1 0 2 1 2 2 1 x x sin x x
1 x 0
2
0
1 x 0.6367
2 x 0.4054
16
0 2 1 1 2 2 1 2 1 x ) x )( x ( x e x
1 x 0
2
0
1 x 0.7861
2 x 5444
0.
17 0 1 5 2 0 3 1 2 1 2 1 2 1 1 1 x x x x x x lg x
1 x 10
2
3
1 x 3.7568
2 x
2.7798 18
1 2 1 3 2 2 1 2 1 x x x ) x (
1 x 3
2
1
x 2.2523
2 x 1.5970
19
5 0 3 2 3 2 1 3 2 1 2 1 . x sin x sin x sin x sin
5 0 1
x
3 0 2 . x
1.0140 1 x
0.0504 2
20
2 6 0 3 6 2 3 2 2 1 1 3 2 3 1
x x x x x
1 x 0 2 x 0
1
0.5185
2 x 3054
0.
213
Ъядвял 8.2-нин davamı
№
Башланьыъ йахынлашмалар Ъаваб 21
0 2 1 0 1 2 1 1 2 1
) x )( x ( ) x ln( x
1 x 0
2
0
x 0.8031
2 x 0.5520
22 2 0 2 2 2 1 1 2 x x e x x
1 x 1 2 x 1 1.3775 1
x 0.3203
23
2 3 1 3 2 2 1 2 1 x x x ) x (
1 x 2
2
2
x 2.7137
2 x 1.7505
24
3 1 2 2 2 1 2 1 x x x x ln
1 x 2 2 x 0 1.6604 1
4929
0 2
x 25
0 2 1 1 2 2 2 1 2 1 x ) x )( x ( x e x
1 x 1 2 x 2
1
1.9528
x 3.0242 26
1 1 2 5 0 2 1 2 1 ) x sin( x . ) x x cos(
1 x 1 2 x 2
9083 0 1 . x
2
1.9555
Download 6.8 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling