“ххi асрда илм-фан тарақҚиётининг ривожланиш истиқболлари ва уларда инновацияларнинг тутган ўрни” мавзусидаги республика илмий-online конференцияси материаллари

“ХХI АСРДА ИЛМ-ФАН ТАРАҚҚИЁТИНИНГ РИВОЖЛАНИШ ИСТИҚБОЛЛАРИ ВА УЛАРДА ИННОВАЦИЯЛАРНИНГ 
ТУТГАН ЎРНИ” МАВЗУСИДАГИ РЕСПУБЛИКА ИЛМИЙ-ONLINE КОНФЕРЕНЦИЯСИ МАТЕРИАЛЛАРИ 
173 
Except these features, using idioms decorates our speech and it makes our words more 
attractive as well. For instance, instead of using the sentence “I do not know”, you may use” I am in 
the dark about it”. By taking into account peculiarities of English idioms, usually they are more 
appropriate for journalists’ speech, in order to attract people to what they are saying about. 
In this sense, special features of linguoculturology play a huge and important role in English 
language. As the reason, with the aid of one word, its mentality or culture can be shown. Words, 
being pronounced by human-being, tells not only why he is speaking, but his attitude toward. 
 
References 
1.International journal of English Linguistics №6 2014 w.w.w.ccsenet.org/ijel 
2.Kudratova M.KH. Dissertation paper on Linguistics(the English Language) Tashkent 2019 
3.Longman Dictionary 2004 
4.Ricker P “The Conflict of Interprelaion” (2002) P 66 
5.Vorobyev “Linguoculturology:Theory and Methods”(1997) P 36-37 

---

“ХХI АСРДА ИЛМ-ФАН ТАРАҚҚИЁТИНИНГ РИВОЖЛАНИШ ИСТИҚБОЛЛАРИ ВА УЛАРДА ИННОВАЦИЯЛАРНИНГ 
ТУТГАН ЎРНИ” МАВЗУСИДАГИ РЕСПУБЛИКА ИЛМИЙ-ONLINE КОНФЕРЕНЦИЯСИ МАТЕРИАЛЛАРИ 
174 
“KOMPETENTLIK” VA “KASBIY KOMPETENTLIK” 
TUSHUNCHALARINING MOHIYATI 
 
Xamrayeva N., texnologiya fani o‘qituvchisi 
Navoiy viloyati Konimex tuman 2-umumta’lim maktab 
Nazarova D., texnologiya fani o‘qituvchisi 
Navoiy viloyati Zarafshon shahar 11-umumta’lim maktab 
Kompetentlikka yo‘naltirilgan darslarni tashkil etish va darslarning texnologik xaritasini 
yaratish bo‘yicha xalq ta’limi tizimida faoliyat olib borayotgan pedagoglarga kompetentlikka 
yo‘naltirilgan darslarni tashkil etish bo‘yicha ma’lumotlarni berish va uni tushunarli tarzda 
yetkazish. 
“Kompetentlik” (ingl. "competence" - "qobiliyat") - faoliyatda nazariy bilimlardan samarali 
foydalanish, yuqori darajadagi kasbiy malaka, mahorat va iqtidorni namoyon eta olish demakdir. 
“Kompetentlik” tushunchasi ta’lim sohasiga psixologik ilmiy izlanishlar natijasida kirib kelgan. 
Psixologik nuqtai nazardan kompetentlik "noan’anaviy vaziyatlar, kutilmagan hollarda 
mutaxassisning o‘zini qanday tutishi, muloqotga kirishishi, raqiblar bilan o‘zaro munosabatlarda 
yangi yo‘l tutishi, noaniq vazifalarni bajarishda, ziddiyatlarga to‘la ma’lumotlardan foydalanishda, 
izchil rivojlanib boruvchi va murakkab jarayonlarda harakatlanish rejasiga egalikni anglatadi. 
Kasbiy kompetentlik - mutaxassis tomonidan kasbiy faoliyatni amalga oshirish uchun zarur 
bo‘lgan bilim, ko‘nikma va malakalarning egallanishi va ularni amalda yuqori darajada qo‘llay 
olinishi. Kasbiy kompetentlik mutaxassis tomonidan alohida bilim,malakalarning egallanishini 
emas, balki har bir mustaqil yo‘nalish bo‘yicha integrativ bilimlar va harakatlarning 
o‘zlashtirilishini nazarda tutadi. Shuningdek, kompetensiya mutaxassislik bilimlarini doimo boyitib 
borishni, yangi axborotlarni o‘rganishni, muhim ijtimoiy talablarni anglay olishni, yangi 
ma’lumotlarni izlab topish, ularni qayta ishlash va o‘z faoliyatida qo‘llay bilishni taqozo etadi. 
Kasbiy kompetensiyaga ega mutaxassis: 
- o‘z bilimlarini izchil boyitib boradi; 
- yangi axborotlarni o‘zlashtiradi; 
- davr talablarini chuqur anglaydi; 
- yangi bilimlarni izlab topadi; 
- ularni qayta ishlaydi va uz amaliy faoliyatida samarali qo‘llaydi 
Kompetensiya – bilim, malaka va shaxsiy sifatlarini ma’lum sohada mufaffaqiyatli faoliyat 
uchun zarur bo‘ladigan qobliyatlar majmui. Bugungi kunda ilm-fan, texnika va axborot 
kommunikatsiya texnologiyalar, ishlab chiqarish sohalarining tez sur’atlarda jadallik bilan 
rivojlanishi ta’lim tizimi xodimlaridan ta’lim-tarbiya sifatini mazmun jihatidan yangi bosqichga 
ko`tarish, bunda innovatsion texnologiyalardan samarali foydalanishni talab etib, har bir tizim 
xodimi, ayniqsa o‘qituvchilar zimmasiga yanada yuksak mas’uliyat va vazifalarni yuklaydi. Ko‘p 
hollarda umumiy o‘rta ta'lim muassasalarida pedagogik innovatsiyalarni tatbiq etganda, birinchi 
o‘ringa texnik va tashkiliy masalalar, keyingi o‘ringa esa o‘qituvchi va o‘quvchilarni innovatsion 
jarayonlarga tayyorlash masalalari qo‘yiladi.
Innovatsiyalarni tatbiq etishga o‘qituvchilarning psixologik tayyorligi pedagogik 
innovatsion jarayonning muhim sharti hisoblanadi. Shuning uchun, umumiy o‘rta ta’lim muassa-
salarida pedagogik innovatsiyalarni tatbiq etishda o‘qituvchilarning ilmiy-metodik tayyorgarligini 
rivojlantirish, kasbiy faoliyatini innovatsion yo`naltirish, ularni innovatsion pedagogik jarayonlarga 
tayyorlash masalalariga alohida ahamiyat qaratish lozim. 

---