Hisobiy balandlikni va yo‘l shaklini taxlil qilish

Berilgan uchastkada poyezdlarning maksimal ruxsat etilgan tezligini aniqlash.
Bu masalani yechish poyezdlarning xavfsiz harakatlanishini taqozo etadi.Bu masala eng keskin qiyalikda grafoanalitik usul bilan yechiladi.
Poyezdning to‘liq (hisob-kitob) yo‘li:
_;
bu yerda : — tormozlarni ta’sir etishga tayyorlash yo‘li;
— haqiqiy tormoz yo‘li .
Teng ta’sir etuvchi kuchlarning hisob-kitobiy jadvali ma’lumotlariga ko‘ra nuqtalar bo‘yicha solishtirma sekinlashtiruvchi kuchlarning favqulodda tormozlanish va tezlik w_ox + b_t = f(v) bog‘liqligining grafigini , yonida o‘ng tomonda esa mos ravishdagi masshtablarda koordinata tizimi v-s ni quramiz. Tezliklar v o‘qida xar ikkala koordinata tizimida paralel bo‘lishi , solishtirma kuchlar (w_ox + b_{t )} o‘qi va yo‘l s bir to‘g‘ri chiziqda yotishi kerak.
Bu tormozga oid masalani quyidagicha yechamiz 0 nuqtadan s o‘qida to‘liq tormoz yo‘li S_t ni qo‘yib , uni 1200 m ga teng deb olamiz.
w_ox + b_t = f(v) egri chizig‘ida tanlab olingan 10 km/soat intervalida mos ravishdagi tezlik nuqtalarini qo‘yamiz. Bu nuqtalar orqali M nuqtadan w_ox + b_t o‘qida uchastkaning eng keskin nishabligiga mos qismini (qurish qutbi) nurlar o‘tkazamiz.
 egri chizig‘ini qurishni tormoz yo‘lining oxiriga mosnuqtadan boshlaymiz , chunki bizga tormozlanishdagi tezlik ma’lum , ya’ni nolga teng. Bu nuqtadan (chizg‘ich va burchak yordamida) birinchi nurga birinchi intervalning oxirigacha , ya’ni 0 dan 10 km/soat oralig‘ida perpendikulyar o‘tkazamiz. Oxirgi nuqtadan ikkinchi intervali 10 dan 20 km/soat da ikkinchi nurga perpendikulyar o‘tkazamiz va h.k. Xar bir so‘nggi kesmaning boshi oldingi kesmaning oxiriga to‘g‘ri keladi.
Shu grafikka tayyorlov tormoz yo‘lining tezlikka bog‘liqligini tushiramiz.
_{; m}
bu yerda V_H – tormozlanish boshlanishidagi tezlik , km/soat,
t_p – tormozlarni ta’sir etishga tayyorlash vaqti , s
Bu vaqt yuk turidagi avtotormozlar uchun :
Agar tarkibda o‘qlar soni 200 gacha bo‘lsa;
Agar tarkibda o‘qlar soni 200÷300 oraliqda bo‘lsa;
Agar tarkibda o‘qlar soni 300 dan ko‘p bo‘lsa;
bu yerda i_c – tormoz masalasi yechiladigan , keskin nishablik;
b_T– solishtirma tormoz kuchi (tormozlanish boshlanishidagi) V_H tezlikda
_{Tarkibdagi o‘qlar soni n = n 4 + n8
SP tormozlanishga tayyorlov yo‘li SP ning tezlikka bog‘liqligini ikki nuqta bo‘yicha quramiz. Buning uchun VH =0 va VH =Vkonstr=100 tezliklar qiymatini xisoblaymiz.
SP va VH lar orasidagi grafik bog‘lanishni o‘sha olingan masshtabda quramiz:
v = f(s) va SP = f(v)-egri chiziqlarning kesishgan nuqtasi poyezdning uchastkaning keskin nishabligidan berilgan xisob-kitobiy tormoz yo‘li ST da maksimal ruxsat etilgan tezligini aniqlaydi :
So‘ngra grafoanalitik usul bilan SD va VDOP
SD =921,2 m;}
V =100 km/soat
_{VDOP ni yo‘lning yuqori qatlami bo‘yicha cheklangan 90 km/soatga teng deb qabul qilamiz.}