Ñholpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi Òoshkent 2010
Download 2.45 Mb. Pdf ko'rish
|
8 havo orzu, istak, havas 9 ravo munosib; yuruvchi, ketuvchi 93 Goh der erdi mast-u behushvor: «Suv yaratmoq magar erur dushvor 1 ?» Yoq edi mayl qilsa har sozga, Tengriga etirozdin ozga. Chunki ul poyadin tanazzul etib, Tan-u tashnii hamrahiga yetib. Kim: «Meni notavoni xastaga kosh 2 , Sen kibi bolmagay edi yoldosh! Seni kormak ne shum kun erdi Ki, yomon muncha xosiyat berdi». Muqbil erdi Xudoy ila mashgul, Zikr-u tasbihi Tengriga maqbul. Sozi Mudbirga gayri pand olmay, Lek anga pand sudmand 3 olmay. Chekti Muqbil base azobi alim, To anga qat boldi dashti hamim. Chunki ul dasht nopadid 4 oldi, Bahri dard-u ano padid oldi. Hamrahidin batang edi Muqbil, Xayrbodiga tab etib moyil. Chun kop erdi azob shayni anga, «Qola hozo firoq-u bayni» anga. Yana Mudbir tilab qilurga safo, Aylabon qilgonidin istefo. 1 dushvor ogir, mushkul 2 kosh koshki, zora 3 sudmand foydali, nafli 4 nopadid korinmas, maxfiy; tayinsiz 94 Aylagon tavridin 1 qiroq
2 tutub,
Yer uza bosh qoyub quloq tutub. Bolubon tavba birla uzr ovar, Ki, ani Muqbil aylabon bovar. Javridin xotirini aylab sof, Unutub har nekim, deb erdi gazof 3 . Suv qirogiga boldilar oyon, Kåma erdi tengizda bepoyon. Har taraf sohil ichra gom 4 urubon, Xovar ahlini toptilar sorubon. Har biri oz muzdini 5 qilib taslim, Kirdilar bahr ichiga qilmay biym 6 . Berdi malloh alarga bir sandal, Ki, bor erdi hamul ikovga mahal. Toqtilar olib ixtiyorin aning, Bir ulug kåmaga mahorin aning. Qildilar chunki bahr azmini jazm, Bir necha kåma bir yon ayladi azm. Xovar ahli ham oldilar soyir 7 , Kåma suratda oylakim toyir 8 . Yana Mudbir ozin tutib badhol, Mayl qildi dåmakka harza 9 maqol.
1 tavri tarz, ravish; odat, usul 2 qiroq qirgoq, chet 3 gazof båmani, behuda 4 gom qadam, odim 5 muzdi ish haqi; tolov 6 biym qorquv, xavf 7 soyir boshqa, ozga 8 toyir qush; uchuvchi 9 harza behuda, bekorchi soz 95 Yori chun mazhari saodat edi, Ishi tasbih ila ibodat edi. Anga ham yovadin bolub moni, Bolmayin ul bu man 1 ila qoni. Oncha kufr ayta boshladi far-far, Ki, damidin ayon bolub sarsar 2 .
3 , Kåma ahlini ayladi gamnok. Boyla sozlar xitobi Haqqa mudom, Buki: «Yoq ishlaringda hech andom. Qum-u dashtingda oncha soz-u gudoz 4 , Bahr-u mavjungda bu qadar tak-u toz. Anda tafrit-u munda bu ifrot 5 ,
6 ». Shum anfosining shaomatidin, Bahr chayqaldi mavj ofatidin. Tushdi daryoda ul sifat oshub, Ki, su amvoji boldi gardunkob. Soldi aning riyohi idbori, Har kishi kåmasini bir sori. Uzdi zavraqchaning 7 mahorini ham, Tashladi jong raxt-u borini ham. 1 man kim, kimiki 2 sarsar kuchli va qattiq shamol 3 kolok tolqin; boron 4 gudoz eruvchi, kuyuvchi 5 ifrot haddan oshish 6 isqot olib tashlash, soqit qilish 7 zavraqcha qayiqcha 96 Kåmalarning ichinda oncha fariq, Qoldi bazi-yu, bazi oldi gariq. Qolgoni dogi har taraf tushti, Borchadin amon bir taraf tushti. Ul ikov zavraqida sayr-u shitob, Mudbir ahvoli zavraq ichra xarob. Muqbil aylab duo tazarru etib, Tengridin yorlig tavaqqu 1 etib. Muncha ofat tengizda bir sori, Bir sori hamdamining idbori. Ham duosi aning qilib tasir, Topti taskin tengizda ul tashvir 2 .
Zavraq aylar edi su uzra xirom. Qilibon yetsa bahr uza yuz biym, Ozni Tengri qazosiga taslim. Buyla holatda boqti ozoda, Bir savode korundi daryoda. Rangi oning siðehri xazrodek, Hayat-u davri charxi minodek. Esti andoq nasim ul yondin Kim, xabar berdi nafhasi jondin. Sandaloso shamim-u riyh anda, Yelga borib dami Masih anda. 1 tavaqqu umid bilan qarash 2 tashvir tolqin; falokat 97 Bahr isidin dimogi farsuda, Boldi Muqbilga bir dam osuda. Sajdayi shukr aylagach filhol, Ul taraf surdi zavraqin iqbol. Chunki iqbol zavraqin surdi, Tong yoq ar bir nafasda yetkurdi. Goyi ul bir daraxt edi oliy, Rang-u rifatda charx timsoli. Ul daraxt erdi goiyo sandal, Bargi kozgulari topib sayqal. Kimki, har kozguni qilib manzur, Shohidi baxt aylab anda zuhur 1 . Rifati kokka tegurub poya, Bargidin bahrni yopib soya. Soyasidin su garchi anbarfom, Sandaloso 2 topib isini mashom. Oncha tuproq suv yuzini tutub, Ki, fazosida ul daraxt butub. Tanasi ichra bir azim shigof, Chashmasi javfi ichra behad sof. Siymi mahluldek 3 suyi tobi, Joshida iztirobi siymobiy. Gulguli 4 bahr eli ishiga kulub, Gulgul aylab tengiz aro tokulub. 1 zuhur korinish 2 sandal xush isli daraxt 3 mahluldek eritilgan 4 gulgul shovqin, suvning sharqirashi 7 Adabiyot, II
98 Yetgach anda ikki sitamdiyda 1 ,
Zohir erdi yigochga bir resha, Chiqibon Muqbili xiradpesha 2 .
Xatlar etgan aning yuzida xarosh 3 . Kirdi Mudbir dogi shitob qilib, Suvdin ichmakka iztirob qilib. Tosh edi zeb birla qozilgon, Turfa xatlar yuzida yozilgon. Oqudi Muqbil, oni Mudbir ham, Bu hadis erdi ul xujasta 4 raqam.
Kim: «Bu manzilga ul kishiki yetar, Bu garoyibnikim tafarruj 5 etar.
Muni bildiki simiyodur 6 bu! His qoshida galatnamodur bu! «Sandali simiyo» munung laqabi, El xayolotidin fuzun ajabi. Munda kim yetsa sodiq-u kozib 7 ,
8 . 1 sitamdiyda azob chekkan 2 xirad aql; zehn 3 xarosh yonish; tirnash 4 xujasta qutlug; baxtli 5 tafarruj sayr-tomosha 6 simiyodur asossiz va mavhum «ilm»ning nomi 7 kozib yolgonchi 8 jozib tortuvchi; jozibali 99 Suvdin olgon zamonda sogarkash 1 ,
2 dafi
3 atash.
Sodiq olgay bir oygacha xursand, Bolmayin yer-icharga hojatmand. Lek kozibqa uch kun olgach kom 4 , Tilagay uch kun otsa, suv-u taom. Bahra bu chashma suyidin olgon, Tiliga nogah otsa bir yolgon. Qorni ul nav chok bolgusidur Ki, hamul dam halok bolgusidur. Ichmagining bu nav edi jihati, Kirmaginingdur ozga xosiyati: Kirsa yolgonchi kuygay andomi 5 ,
6 xomi.
Rostgo kirsa, bolmagay anga josh, Suyi bergay xavosi chashmayi nosh 7 .
Qulog-u burnini tutub chomgoy. Bosh chiqorgoch ne korsa korgay ozi, Ki, dåmak bolmas ul fasona sozi. Lek bir chomgon ulcha korgay hol, Yana chommoq erur bu suvga mahol. 1 sogarkash may ichuvchi 2 juu ochlik; ishtaha 3 dafi qaytarish, rad etish 4 kom tanglay; ogiz; maqsad, orzu 5 andom gavda, jism 6 paykar haykal, jussa 7 nosh totli, chuchuk 100 Kim, kirib gota 1 istasa payvast, Suv bolur past, ul olsa gotaga bast». Oqugoch xatni sodiq-u kozib, Boldi kozibqa ul havas jozib. Ki, bir-ikki dam ul sudin yutqoy, Kizb ila yova 2 tarkini tutqoy. Garchi mumkin yoq erdi ul uslub, Bolmoq oning mijozidin maslub 3 .
Zohir oldi aning iboratidin. «Buki, yolgon dåmakni tark ettim, Yoq esa irtikobi marg 4 ettim». Dedi bu sozni-yu sudin ichti, Chashmasor hayotidin kechti. Sodiq aylab vuzusiga tajdid, Qildi tajdid shukri Rabbi Majid. Songra nosh etti ul zuloli hayot, Anga juu atashdin oldi najot. Istadi Mudbir ul suga kirmak, Tiyra jismiga shustu 5 sho bermak. Avr oldi suvga chun ilik urdi, Qaynabon ilgini suv kuydurdi. 1 gota suvga shongib chiqish 2 yova behuda; aljirash 3 maslub ajratib tashlangan 4 marg olim 5 shustu yuvish 101 Lek sodiq beliga boglab lung, Suvga kirdi nechukki bahrga jung 1 . Suv yaqosida tolmurub yoldosh, Aksi yanglig chomurdi ul suga bosh. Bosh chiqorgoch suga chu boqti quyi, Kordi suv ermas erdi chashma suyi. Havzi erdi suyi nechukki zulol, Lab-balab havz ichinda molomol 2 .
Yaraqon rang, balki sandalgun. Davrida gulshane nechukki Eram, Olida manzare nechukki Haram. Chiqqoli havzdin chu qoydi ayoq, Kordikim, necha sarvi siyminsoq 3 . Yettilar xizmati amriga cholok 4 , Ochibon qolda fotalar 5 bori pok. Tan qurutmoqqa hulla birla harir, Borchasi dilnavoz-u tabpazir 6 .
Surtubon jismini quruttilar. Kiydurub xilat anga to-barto, Borcha sandal nasim-u 7 sandalbo. 1 jung katta kåma 2 molomol tola, limmo-lim 3 siyim kumush, kumushdan 4 cholok tetik; kelishgan 5 fota ipak oramabelbog 6 tab fel-atvor, tabiat 7 nasim shabada 102 Boshiga qoydilar amoma dogi, Anda sandal bila shamoma 1 dogi. Bolgoch orasta tutub qolini, Qasri sandalga boshlabon yolini. Berib oning nasimi ruhiga qut, Xojani hayrat aylabon mabhut 2 .
Ozga olamda har zamon ozini. Kirdi chun qasr ichiga behushvor, Hayrat ichra ne mast-u, ne hushyor. Kordi qasre ravoqi gardunsoy, Umr qasri kibi nishotafzoy 3 . Saqfi sandal, ravoqi ham sandal, Eshig-u farsh-u 4 toqi ham sandal. Atrikim solibon xiradga xurush, Gah berib hush-u goh etib behush. Qasr aro taxti sandalioyin, Kop javohir bila topib tazyin 5 .
Jin-u ins ichra yoq yuziga misol. Paykari hayat ichra ruhoniy, Boshidin to ayogi nuroniy. 1 shamoma xushboylik 2 mabhut hayratlangan 3 nishotabzoy xursandlik paydo qiluvchi 4 farsh toshash, yotqizish 5 tazyin bezahr 103 Husnidin olam ahli ruhiga qut, Yuzi xurshedi olami malakut 1 . Nurdin qaddi ravzaning naxli 2 , Yoq vujudida mo-u 3 tin daxli 4 . Jismi boshdin-ayoq latofati mahz 5 , Bolib elga bu holat ofati mahz. Davrida yuz kavokibi sahari, Jilva aylab nechukki hur-u pari. Xoja solgoch koz ul diloroga, Hushi ul nav bordi yagmoga. Kim, qurub qoni rangi sorgordi, Yiqilib yerga ozidin bordi. Sarvi gulrux kelib boshiga aning, Lutf ila olturub qoshiga aning. Keldi gulruh nasimidin hushi, Boldi korgach yana faromushi. Konglidin mahv olub nishoni xirad 6 , Goh ozida edi-yu gah bexud. Korguzub lutf sarvi hur najod, Lutfiga ayladi ani mutod 7 . Toki topti ramida kongli qaror, Konglining otidin gum oldi sharor. 1 malakut podshohlik 2 naxli kochat 3 mo suv
4 daxl aloqa, aralashish 5 mahz xolis; yolgiz 6 xirad aql; zehn 7 mutod ozgargan 104 Yuz tamalluq bila xujasta arus, Ozini qildi xojaga manus 1 . Båmuhobo 2 yoniga yondoshti, Shavq oti xoja boshidin oshti. Ayrilib sabr ila qaroridin, Oyla fard oldi ixtiyoridin. Ki, yaqin erdi siynachok olgoy, Shavqi tugyonidin halok olgoy. Mahvash ilgin tutub qopordi ani, Olibon taxti uzra bordi ani. Xoja yer optikim: «Manga ne had, Bolgali takyagohim 3 ul masnad 4 ». Mahvash ul nav tutti oni aziz, Ki, degaysen ozidur anga kaniz. Andoq oldi ayon maoshi anga, Kim, yana qolmadi tahoshi 5 anga. Taxt uza tutti yer buti gulrux, Anga yondoshti xojayi farrux. Chektilar sharbat-u taom avval, Ikkisidin yetushti kom avval. Atima 6
7 , Kim, degaysen erur naimi bihisht 8 . 1 manus odatlangan 2 båmuhob parvo 3 takyagoh suyanchiq 4 masnad 1) suyanchiq; 2) taxt; 3) hukmdorlik orni 5 tahoshi chekinish, tortinish 6 atima taomlar 7 sirisht yaratilish 8 bihisht jannat 105 Chun gizodin yetushti tabiga kom, Bazm aro jilva qildi boda-yu jom. Qoydilar turfa shira sandaldin, Borcha naqsh-u nigori zarhaldin. Ustida shisha, yonlarida sabu 1 ,
Qopti gulchehrayi diloroyi, Atri bazm ichra sandalosoyi. Ichibon taxt sori qildi xirom, Tutti, mahvashqa 2 jomi sandalfom. Mahvash olib chu bir-iki yutti, Ogzidin oldi xojaga tutti. Xoja xud andoq ozidin bordi, Ki olib bexudona siðqordi. Oyla evruldi jomi noshonosh 3 , Ki tarabdin yetushti kokka xurush. Qildi may xojaning dimogin garm, Raf boldi hijob-u pardayi sharm. Oncha mardumlug aylar erdi pari, Kim bolur erdi xoja pardadari. Xoja zabt aylay olmayin ozini, Sarvi gulruxdin olmayin kozini. Boshladi nukta behijobona, Kim, pari qilmish erdi devona. 1 sabu kuvacha, may idishi 2 mahvashqa oyday gozal 3 noshonosh surunkasiga ichish 106 Soz debon har zamon talabangiz, Harakat aylabon tamaomez. Shoxi ablahfireb man etmay, Ilgi xoja ilgidan ketmay. Xojaning qolmadi tahammuli 1 hech,
Soldi shahvat hujumi jismiga pech. Galayoni quvoyi jismoni, Uyla betoqat ayladi oni. Kim, chekib hurvashni behushvor, Dedi: «Holimni aylading dushvor, Rahm etib dardima davo ayla! Vasl ila hojatim ravo ayla!» Lobalar birla sarvi shakkarxand, Dedi: «Bol munchaga bukun xursand. Ki, bukun oncha mayparast olduq, Kim, ketib hush-u aql mast olduq. Tongla bolgon zamon bir ishga shuur, Xisravona qilay tahiyyayi 2 sur. Ahd etib surati saloh bila, Haramingga kiray nikoh bila. Chun muyassar bolur halol navo, Bu haramda harom korma ravo. Surubon shahvat etma behuda, Pardayi ismatimni 3 oluda».
1 tahammul toqat, sabr 2 tahiyyay 1) salom, duo; 2) tiriklik berish; 3) hozirlash 3 ismat poklik, masumlik 107 Xojaga shahvat erdi mustavli 1 ,
2 qavli.
Yaqin erdiki yuz figon etgay, Jahd qildiki komiga yetkay. Aylabon shahvat oni nafsoniy, Qolni bir yerga sundi pinhoniy. Ki, ishi uqdasidin ochib band, Oj 3 sandalga aylagay payvand. Dedi mahvashki: «Say bolsa necha, Ul ish imkoni yoqturur bu kecha. Bera olmas esang ozungga sukun 4 ,
Tongga tegru bolub parastoring 5 , Aylasun ozni hamdam-u yoring. Bu otungkim, qilur bas kin, Topsun oning zulolidin taskin». Xoja fahm ayladiki, hol nedur, Aroda posux-u savol nedur. Mutahayyir bolub bu suratdin, Yana dam urmadi zaruratdin. Buti mahvashkim, oni topti xamush 6 ,
1 mustavli zabt etuvchi 2 loba 1) yolvorish, sorash; tilyoglamachilik; 2) firib, nayrang 3 oj 1) fil tishi; 2) oq, ravshan, yorug 4 sukun tinch, osoyish 5 parastor 1) topinuvchi; 2) xizmatkor; 3) sevuvchi 6 xamush indamas, jim 108 Ikki chovushi 1 erdi moh siymo, Noz ila andoq ayladi iymo. Ki, ikov xoja sori bordilar, Loba kop korguzub qopordilar. Xilvat ichra tuzub sar-u korin, Hamdami qildilar parastorin. To sahar xoja mast-u uy xilvat, Ne buyurgonni bilmadi shahvat. Charx chun tun libosin etti nigun 2 ,
Uyqudin anda ochti kozki siðehr, Yerga yoymish edi chu ashiayi 3 mehr.
Kirdi yodiga ul qaziya tamom, Ki, bolub erdi voqe andin shom. Topti ozni ajab xijolat aro, Konglin ul holdin malolat aro. Borcha taqdir ila qopub nokom 4 , Ayladi havz jonibiga 5 xirom. Kim, kirib suvga pok gusl etgay, To janobat kudurati ketgay. Boglabon belga sandali fota, Urdi chun havz aro kirib gota. 1 chovush 1) hudaychi; 2) eshik ogasi; 3) xizmatkor, navkar 2 nigun egilgan, bukilgan 3 ashiayi shulalar 4 nokom istagiga yetolmagan 5 jonibiga tomon, taraf, jihat 109 Bosh chiqorgoch hamul bulog erdi, Kim, yigoch javfida suga kirdi. Havldin boldi har sari nozir, Boy boshi ornida edi hozir. Yana bir necha gota ayladi fosh, Ushbu yer erdi chun chiqordi bosh. Charxi tannoz tan etib asru, Der edi: «Ul guzarni eltti suv». Kavkabin tiyra aylab iqboli, Chiqti nokomdin olum holi. Muztar-u lol qolib oz ishiga, Holi andoqki bolmasun kishiga. Bir taraf oncha dardi jonkohi, Bir taraf noxujasta hamrohi. Ul uqubat aro urar edi pech, Holin izhor aylay olmay hech. Yana ul tosh sori tushti kozi, Ki, bitilmish edi bu chashma sozi. Goshasida bitilmish erdi bu soz, Ki, burun solmamish edi anga koz. Ki: «Biravkim bu simiyo kordi, Kiribon suvga yuz balo kordi. Chiqqoch-oq tutmamoq kerak orom, Aylamaklik kerak suv uzra xirom. Bolsa laxte 1 azimatida darang, Dev ani olturur, yoq ersa nahang». 1 laxte parcha 110 Dedi: «Turgum kechib najotimdin, Olganim yaxshi bu hayotimdin». Chunki fikr etti jon aziz erdi, Ul maqom asr-u fitnaxez erdi. Bizzarurat azimat ayladi jazm, Yechibon zavraqini qilgali azm. Korubon Mudbir anda kop tagyir 1 ,
Qilmadi oshkor mutlaq anga, Boldi oromgoh zavraq anga. Boldi Mudbir dogi yana yoldosh, Boyla yoldosh yolda bolmasa kosh. Surdilar suv yuziga zavraqni, Ozlariga panoh etib Haqni. Muqbili notavon xarob erdi, Hajr otidin ichinda tob erdi. Shayn-u oshubi erdi hamvora, Mudbir aylab ishiga nazzora. Sorsa erdi, javob bermas edi, Kim, gami sharh etardek ermas edi. Der edi: «Ey rafiqi zeboxoy, Bolma mendin bu sozga posuxjoy! Buki, holimni sharh qilmasmen, Ayb åmas, chun ozumni bilmasmen. Sanga holimdin gar malolat erur, Download 2.45 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling