Ñholpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi Òoshkent 2010
Download 3.01 Kb. Pdf ko'rish
|
emas. «Sakkokiy»ning manosi «pichoqchi» demakdir. Bu
adib shugullangan kasbga ishora. Sakkokiyning tugilgan va vafot etgan yillari malum emas. Ammo u yozgan asarlar orasida bir necha qasidalar mavjud. Bu qasidalar aniq bir tarixiy shaxslarga bagishlangan. Ular orasida Xalil Sulton, Arslon Xoja Tarxon, Xoja Muhammad Porso va Ulugbeklar bor. Malumki, Xalil Sultonning hukmronlik yillari I405I409- yillarga togri keladi. Arslon Xoja Tarxon Ahmad Yugnakiyning «Hibat ul-haqoyiq» asarini kochirtirgan shaxs sifatida tarixda qolgan. Bu voqea I444- yilda Samarqandda sodir bolgan edi. Mirzo Ulugbekning hayot sanalari esa 13941449- yillarga oid. Agar qasida yozish ancha murakkab ish bolib, buning uchun muayyan ijodiy tajriba toplanishi zarurligini etiborga olsak, Xalil Sultonga bagishlangan qasida yozilgan paytlarda (14051409- 12 Adabiyot, I 178 yillar) Sakkokiyning qalami anchagina charxlanganini his etish mumkin. Demak, Sakkokiy XIV asrning ikkinchi yarmida, ehtimolki oxirgi choragida tugilgan. Sakkokiy ozbek va fors-tojik tilidagi manbalarni puxta organib chiqqan, ulardan oz asarlarida ijodiy foydalangan. Adib asarlarini mutolaa qilish jarayonida Firdavsiy, Nizomiy Ganjaviy, Shayx Muslihiddin Sadiy, Xoja Hofiz Sheroziy singari mashhur adiblardan ijodiy oziqlanganini his etish mumkin. Ammo turkiy tilda yaratilgan asarlar Sakkokiy ijodiga kuchliroq tasir korsatgan. Ayniqsa, xalq ogzaki ijodi Sakkokiy ijodining gurkirab ketishida muhim omil bolgan. Sakkokiy gazalnavis shoir. Uning gazallarida ishq, oshiqlik, hijron iztiroblari, visol lazzati, oshiq qalb kechinmalari juda ustalik bilan tasvirlanadi. Adibning Ulugbek haqidagi qasidasi ham mashhur. Qasidada Ulugbekning odil shoh, zakovatli inson sifatidagi qiyofasi mahorat bilan chizib berilgan. Bular Sakkokiyning ozbek adabiyoti uchun qoshgan munosib hissasidir. Sakkokiy ijodi zamondoshlarimiz zavq-u ehtiromiga har doim sazovor bolaveradi. Ayni shu xislatlari bilan u ulkan tarbiya maktabi bolib ham qolaveradi. Kim ermas ul oy mubtalosi Kim ermas ul oy mubtalosi, Yolguz menga yoq aning balosi. Tushti bu zaif jonimga dardi, Olmaktin azin yoq ul davosi. Bergusi garib boshimni yelga, Ruxsora-u zulfining havosi. Kim korsa aning kozini aytur: Ne turfa erur bu turk balosi? 179 Turkona ir irlaguncha oning, Kuydurdi meni yalay-bulosi. Oyina sening yuzing korubon, Lof ursa, yuzunda yoq safosi. Dard-u, gam-u, ranj-u, men-u olmoq Sakkokiyga boldi jon gizosi. Ey gul... Ey gul, yuzingga hur-u pari bandayi joni, Toltek boyung ozodi erur sarvi ravoni. Xoblar soni yoq Chin-u, Xitoy, Xotan ichra, Yetmas sanga lekin tilagan dunyoda soniy. Ul tishing-u erningni korib bir kularingda, Bu ikki kozum lal-u guhar bahri-yu koni. Yuzingni qilur toza kozum yoshi-yu ohim, Gul toza bolur topsa vale ob-u havoni. Ushshoq qonin tokkali elga qilich olsang, Kim ilgaru tutmas boyun oz boynina qoni. Oydur sening olingda bu kun bir habashiy qul, Tonsa yuzida zohir olur dog nishoni. On derlar emish korklu kishilar namakingga, Sakkokiy sening yuzunga boqsa korar oni. Sentek jahonda... Sentek jahonda kozlari ayni balo qani? Mentek aning balosi bila mubtalo qani? 180 Erning aqiqi garchi jahonda yagonadur, Chehram mengizli ham yana bir qahrabo qani? Kozni gubor tutti firoqingda yigla-yu, Erning tuzindin ozga anga totiyo qani? Laling sharobi boldi kongul dardina davo, Bu dard jonga yetti, vale ul davo qani? Yuzumni oltin etti sening ishqing, ey sanam, Mundog boqoni oltin etar kimyo qani? Qadd-u hadingga sarv-u gul ozun tutar shabih, Onlar boy-u yuzinda bu ob-u havo qani? Husnung zakoti bergali bir qulni izlasang, Sakkokiytek bu dunyoda bir benavo qani? QASIDA Ulugbek madhi Jahondin ketti tashvish-u mabodoyi amon keldi, Xaloyiq, aysh eting, bu kun sururi jovidon keldi. Tan erdi bu ulus barcha aningtek joni bor yo yoq, Bihamdillah ogon fazli bila ul tanga jon keldi. Bu mavkib gardi surmosi topilmas erdi berib jon, Korung koz birla haq suninkim osh xush roygon keldi. Alamtek barcha beklarning boshi kokka kerak teksa, Kim onlar takya qilgoli bu qutlug oston keldi. Jahondin Ahraman ketib musaxxar bolgoy ins-u jon, Kim osh taxtini yel kotrub Sulaymoni zamon keldi. 181 Boyindi taxtining qadri, ozung toj kokka toshlodi, Adolat bogi sabz oldi, chu Noshiravon keldi. Kerak jon bulbuli tun-kun navodin tinmasa bir dam, Chu dostlariga xurram yoz, adularga xazon keldi. Raiyat qoy erur, sulton anga shubon-u yo bori, Bori olgo-yu qoy tingoy, chu Musotek shubon keldi. Bu kundin songra kop tingoy raiyatlar rioyatdin, Ulus haqqida ming turla atodin mehribon keldi. Kongullar boldi xush ravshan korub qolmadi bir zarra, Qorongulik ketib, holi chu xurshidi zamon keldi. Sevunsun xisravi oliy guhar sulton Ulugbekkim, Shahanshoh Shohruhbektek shahi xisrav nishon keldi. Bu shahning lashkari qaysi viloyat sori azm etsa, Falakdin har zamon ul dam nidoyi «al-amon» keldi. Bular elga qilich nayza olib hayjoga kirganda, Hech ish kelmodi adodin magar oh-u figon keldi. Bu lashkar yetkanin korsang yasob adoning ustiga, Sogingoysen cherik ermas magar gurz-u sinon keldi. Shahanshoho, sening oting shahi kishvarkusho erdi, Ol emdi dunyoni koktin, laqab getisiton keldi. Tavar-u qoy bikin dushman, korub baxting qaviysini, Oz ilgin boglab ollingga, zaif-u notavon keldi. Kirib tulku bikin dushman, inida olgay ochliqdin, Ne qilsun ustina haybat bila sheri jayon keldi. 182 Quruq savdo pishurdi-yu, vale xom etti ishlarin, Oxir korgul bu savdodin, boshiga ne ziyon keldi. Ayo shoho, malak siyrat sening vasfing sozi ichra, Oqiyin emdi olingda yana bir doston keldi. Eshiging tuproqi majruh bolgon jon-u tanlarga, Shifoliq marhami boldi, bisoti parniyon keldi. Nekim Noshiravon adl ishi ichra qildi taqsirin, Qamuginga aning bir-bir, sharif zoti zamon keldi. Salotin dunyoda kop keldi-yu, kechti seningtek bir, Falakning gar tili bolsa ayitsunkim, qachon keldi. Malaktek zuhd-u toatda ishingni muntaho qilding, Bu ishdin lojaram sidra senga adno makon keldi. Qachon Kayvon bikin onlar saroy-u toqi oliyga, Tilosa posbonliqni, shahi Hinduston keldi. Sening bazmingda kelturub, eshikka Zuhrani gardun, Dedi tanda eding adno, kanizak madhxon keldi. Gadolar roygon topgoy zaruriy moli Qorunni, Yadi bayzo bikin ilging, jahonga zarfishon keldi. Ulusqa toy berur bolsang, qoyub oltin kumush girda, Murassaminjular birla, falaktin ikki xon keldi. Qilich yashnatsang urushta, aning kay shulasin dushman, Korub aytur: Qamug, hay-hay, qoching, barqi yomon keldi. Oqungni korsa sahmingdin songugtek titrar azosi, Degay adokim osh jonga, baloyi nogahon keldi. 183 Kishikim qahringga uchrar, shaqovat birla ul bordi, Vale lutfingni topgonga, saodatdin nishon keldi. Shaho, lutfungni topqom deb duochi banda Sakkokiy, Belin joni bila boglab, bu xizmatga ravon keldi. Erurman xonadoningning kongul birla duochisi Menga burhon tilosalar, sozum xud chin ayon keldi. Mamolik nazmi-yu, dinning qurugidur sharif zoting, Nabitek shariy ishingda, zamiring xurdadon keldi. Jahonda qarnlar tirik bolub izzat bila turgil, Azal vaqtida chun oting, shahi sohibqiron keldi. 184 ATOIY (XIV asr oxiri XV asrning birinchi yarmi) Atoiyning tarjimayi holiga oid toliq manba va materiallar saqlangan emas. Ayrim qisqa malumotlar Alisher Navoiy tomonidan bildirilgan. Jumladan, «Majolis un-nafois» asarida: «Mavlono Atoiy Balxda bolur erdi. Ismoil ota farzandlaridandur, darveshvash va xushxulq, munbasit (oq kongil) kishi erdi. Oz zamonida atrok (turkiylar) orasida kop shuhrat tutti», deyilgan. Atoiy ozbek adabiyoti tarixida alohida mavqega ega bolgan shoirdir. U Lutfiy, Gadoiy, Sakkokiy singari ijodkorlar qatorida ozbek adabiyoti, ozbek adabiy tili ravnaqi uchun astoydil kurashib, katta mahorat egasi sifatida tanilgan edi. Shoirning ijodi, ayniqsa, gazalchilikda alohida orin tutadi. Atoiy gazallari ozining sodda va ravonligi, vaznlarining oynoqiligi, tasvirining quymaligi va yuksak badiiyati bilan ajralib turadi. Atoiy gazallarining tili sodda, ravon, yengil. «Qon boldi kongil...», «Ul sanamkim...», «Kongil olding...» kabi gazallarda inson konglining nozik nuqtalari, ehtirosli kechinmalari koproq aks etgan. Bularning hammasi Atoiyni ozbek adabiyotidagi gazal janrining ustozlari darajasiga kotargan. Atoiyning sodda, turkona gazallari nafis tasvirlar, dilbar ohanglarga toliq, shoir ozi aytganiday: Gar oqur majlisda xonanda Atoiy sherini, Zuhra chang qopsor, qilur shams-u qamar zavq-u charoh. 185 GAZALLAR «Jamoling vasfini...» Jamoling vasfini qildim chamanda, Qizordi gul uyottin anjumanda. Tamanno 1 qilgali lalingni 2 konglum, Kishi bilmas anikim, qoldi qanda. Chu jonimdin aziz jonona sensen, Kerakmas jon manga sensiz badanda. Manga ul dunyoda jannat ne hojat, Eshiking tuprogi basdur kafanda. Solib borma meni, ey Yusufi husn, Bukun Yaqubtek bayt ul-hazanda 3 . Uzun sochingdin uzmasmen kongulni, Ayoging qayda bolsa, boshim anda. Tilar el mansabi oliy, valekin Atoyi sarvi ozodingga 4 banda. «Netti, ne boldi» Ey orazi shams-u qamarim 5 , netti, ne boldi? Vey tishlari dur-u guharim 6 , netti, ne boldi? Konglum kuyarindin sanga men pand berurmen, Ey marhami jon-u jigarim, netti, ne boldi? Sen bor ekan ozga kishiga nazar etsam, Chiqsun bu mening diydalarim, netti, ne boldi? 1 tamanno orzu 2 lal lab 3 bayt ul-hazan gam uyi 4 sarvi ozod baland qad 5 shams-u qamar quyosh-oy 6 guhar gavhar 186 Gah javr ila oltur meni, gah noz ila, sendin Haqqoki mening yoq guzarim, netti, ne boldi? Ey lubati Shirin, seni Farhod mengizlik, Olamga yoyildi sevarim, netti, ne boldi? Umrumni sening qullugungga sarf qilibmen, Ey oz qulidin bexabarim, netti, ne boldi? Bir zarra chuchuk 1 sozni Atoiydin ayarsen, E lablari shahd-u shakarim, netti, ne boldi? «Kongulni olgali...» Kongulni olgali zulfung kamandi 2 , Parishon boldi gamdin band-bandi. Necha dafi xumor 3 etmas, korungkim, Labi lalingdadur majuni 4 qandi. Muloyimdur boyung madhin oqurda, Maqomi «Rost» ohanggi balandi, Manga darmon hamin bas 5 buki derlar. Seningdek marhami jon dardmandi, Ne nisbat sarv-la qadding bilankim, Erur ul bogbonlarning lavandi 6 . Angakim, ishq holi boldi golib, Asar qilmas nasihatgoy pandi, Atoiy sherining lutfini bilsa, «Latofatnoma»din kechgay Xojandiy 7 . 1 chuchuk chuchuk, shirin 2 kamand arqon, ið 3 xumor mastlikning tarqalishi 4 majun turli giyohlardan tayyorlanadigan ichimlik 5 hamin bas shu yetarli 6 lavand dangasa, yalqov 7 Xojandiy XV asrda yashagan ozbek shoiri 187 «Qon boldi kongul» Qon boldi kongul firoqi 1 birla, Kuydi jonim ishtiyoqi birla. Zulfung cheriki 2 jamol mulkin 3 Oldi kozung ittifoqi birla. Guncha sevunub toniga sigmas, Oxshatmas oqung bashoqi birla 4 . Majlisda chogirdin 5 el usursa 6 , Men jomi jamoli soqi 7 birla. Tosqu 8 tilamakka haddimiz yoq, Sogin 9 bore davr 10 oyoqi 11 birla. Ishqinda qaro boshim oqardi, Bir boqmadi koz qaroqi birla. Koz oynatib uttilar 12 kongulni, Ikki qoshi juft-u toqi birla. 1 firoq ayriliq 2 cherik lashkar, qoshin 3 mulk bu yerda: mamlakat, yurt manosida. Baytning manosi: Zulfing sochingning lashkari kozing bilan ittifoq tuzib, gozallik mamlakatini egallab oldi 4 oq kiðrik, boshoq kiðrikning uchi. Baytning manosi: agar sening kiðrigingni uchi bilan birga qoshib, gunchaga oxshatsam, guncha quvonga- nidan terisiga (toniga) sigmaydi, yani ochiladi 5 chogir may, boza 6 usursa mast bolsa 7 jomi jamoli soqiy soqiy jamolining jomi, yani piri komil yoki mashuqa yuzini korib, shavqidan mast bolaman 8 tosqu boshqa, ortiqcha 9 sogin qadah, soginmoq;oylamoq 10 davr davra manosida va gam, falak 11 ayoq qadah, soqiy va oyoq manolarida kelgan 12 uttilar yutdilar, oldilar 188 Oshiqqa jafo qilding, valekin Asr-u dagi yoq, yiroqi birla. Xoblardin Atoiy lutf istar, Xonlarga ne ish yasoqi birla 1 . «Ey, begim» Ey, begim, ushbu yuz degul 2 , shams bila qamarmudur? Ey, begim, ushbu soz degul, shahd bila shakarmudur. Koz uchidin qiyo-qiyo sheva bila boqishlaring, Jon tamurin qiyor 3 uchun tigmu yo nazarmudur? Bodi saboki, kelturur jonga soching nasimini, Shahri Saboning 4 elchisi hudhudi 5 xushxabarmudur? Zulfi muanbaringkim, ul kozdin uchar uzun kecha, Sarvi sihining 6 ustida zog-u 7 abiri 8 tarmudur 9 ? Zori-yu nola kam qilay, rost ayt, ey posbon, Itlaringa bu noladin har kecha dardisarmudur 10 ? Lali labing xayolidin bir guzar aylayin 11 dedim, Joni azizdin, vale odamiga guzarmudur? Sorsang Atoiy holidin netti, ey podshohi husn, Lutf-u karam gadoyiga tengri uchun, zararmudur? 1 yasoq nizom, qoida 2 degul emas 3 qiyor qirqish 4 Sabo Sulaymon paygambarning sevgilisi Bilqis yashagan afsonaviy shahar nomi 5 hudhud sassiqpopishak 6 sihi tik, baland 7 zog qarga 8 abir xushboy modda, anbar 9 tar hol 10 dardisar boshogrigi 11 guzar aylamoq kechmoq 189 «Ul sanamkim» Ul sanamkim 1 , suv yaqosinda paritek olturur, Goyati nozuklukindin suv bila yutsa bolur. To magarkim, Salsabil 2 obina javlone qila, Keldi jannat ravzasindin 3 obi kavsar 4 sori hur 5 . Ul ilikkim suvdin origtur, yumas oni suda, Balki suvni pok bolsun deb ilik birla yuyur. Emdi bildim rost ermish, balki kordim koz bila, Ulki derlar, suv qizi goh-goh kozga korinur. Qoshlaring yosin Atoiy korgali husn ichra toq, Subhidam 6 mehroblarda surayi Yosin 7 oqur. Labing qonim tokarga... Labing qonim tokarga tashnalabtur, Dami Iso-yu olturmak ajabtur. Kotarmak boshni mahbub eshikindin Muhabbat bobida tarki adabtur. Meni oltur, vale quvma qoshingdin Kim, enchu qulni quvmoq besababtur. Manga vasling qachon yetsun, bilurmen, Vale oshiq ishi say-u talabtur. 1 sanam gozal 2 Salsabil jannat arigi, «Salsabil obina javlone qila» Salsabil suvida javlon qilib» 3 ravza bog 4 obi kavsar kavsar hovuzining suvi 5 hur jannat qizi. Baytning mazmuni: Salsabil arigida nozlanib chomilib shu ariq orqali jannat bogidan otib, kavsar hovuziga qarab suzib keldi, shekilli 5 subhidam tong 7 Yosin «Quronning» 36-surasi 190 Atoiy qulga bir lutf aylamassen, Xulagu ogli, muncha ne gazabtur?! Sipehri husn ichinda Sipehri husn ichinda moh, sen-sen, Zamona xoblariga shoh, sen-sen. Tabassum qilsa laling jon bagishlar, Magar Isoyi Ruhulloh, sen-sen. Agar hur-u pari bolsa kerakmas, Manga, ey jon, bu kun dilxoh, sen-sen. Bu oq evda qaro kozlar base bor, Va lekin fitnayi xirgoh, sen-sen. Tiriklik hosili, ey yor, dardi, Gar olsam anda ham hamroh, sen-sen. Kongul dardiga bir darmon qil emdi, Chu jonim dardidin ogoh, sen-sen. Atoiy ul yuzi gul hasratinda, Tikon bagrinda rangi koh, sen-sen. Seni men ongladim Seni men ongladim, bevafo emishtuksen, Kongulga ofat-u jonga balo emishtuksen. Bu muncha jonlar olib, toymading xaloyiqdin, Ey husn bobi, ne kozi qaro emushtuksen. Azalda ne gunah etting kongilki, xoblardin, Bu muncha mehnat-u gamga sazo emishtuksen. 191 Gahiki, bossa oyogin yuzumga, noz ila der: «Ayogim ogridi, ne boryo emishtuksen!» Yuziga kop tika boqsam, manga kulub aytur: Atoiy, ne kozi toymas gado emishtuksen! «Mengiz yo ravzai rizvonmudur bu» Mengiz 1 yo ravzayi rizvonmudur 2 bu? Ogiz yo gunchayi xandonmudur bu? Qaroqchi kozlarin kim korsa aytur: «Ajab ayyori Turkistonmudur bu?» Chiqar har lahza yuz ming sheva birla, Maloyik xoyluq 3 insonmudur bu? Jahonni tutti Yusufdek jamoli, Malohat Misrida sultonmudur bu? Xatikim 4 , safha 5 gul uzra korunur, Gubori xatmu yo rayhonmudur bu? Mudavvar 6 goyi siymin 7 , yo zanahdon? Muanbar 8 zulf yo chavgonmudur 9 bu? Atoiyni korub koyinda aytur: «Hamul miskini sargardonmudur bu»? 1 mengiz yuz 2 ravzayi rizvon jannat bogi 3 maloyik xoyluq farishta axloqli 4 xat yuzning tuklari, moylov 5 safha bet. 6 mudavvar aylana, yumaloq 7 goyi siymin kumush koptok 8 muanbar xushboy, anbarli 9 chavgon koptok surib oynaydigan uchi egri tayoqcha, klyushka 192 GADOIY Gadoiyning nomi hozircha malum emas. Bu adib haqidagi tarixiy-adabiy malumotlar ham oz. Alisher Navoiyning «Majolis un-nafois» hamda «Mahbub ul-qulub» asarlarida Gadoiy haqida ayrim qaydlar uchraydi. Faxri Hirotiyning «Radoyif ul-ashor» nomli tazkirasida Gadoiyning fors-tojik tilida yaratilgan gazali mavjud. Bu holat adibning ikki tilda ijod etgani zullisonayn shoir bolgani haqida malumot beradi. Bu bilan u «Muhabbatnoma» muallifi Xorazmiy ananalarini davom ettirgandir. Alisher Navoiy Gadoiy ijodiga yuqori baho beradi. Uni turkigoy adiblar orasida alohida hurmat va etiborga sazovorligini uqtiradi. «Majolis un-nafois» tazkirasida shunday yozadi: «Mavlono Gadoiy turkigoydur, balki mashohirdindur. Bobur Mirzo zamonida sheri shuhrat tutti, bir navoye aytur va uning mashhur matlalaridin biri budurkim:» Ohkim, devona konglum mubtalo boldi yana, Bu kongulning ilgidin jonga balo boldi yana. Mavlononing yoshi toqsondin otibdur. Bu matla aningdurkim: Dilbaro, sensiz tiriklik bir baloyi jon emish, Kim aning dardi qoshida, yuz olum hayron emish». Ushbu parchadagi ikkita nuqta alohida etiborga molik: 193 1. Gadoiyning yashagan davri haqidagi malumot. Demak, Gadoiy Bobur Mirzo zamonida yashagan, ijod qilgan. Bobur Mirzo Abulqosim Boburdir. U 14521457- yillarda hukmronlik qilgan. 2. Adibning yoshi haqidagi malumot. Malumki, «Majolis un-nafois» hijriy 807 (milodiy 1491- 1492)- yilda tuzilgan. Agar shu paytda Mavlono Gadoiyning toqson yoshlarda ekanligini nazarda tutsak, adib taxminan XV asr boshlarida tugilgan boladi. Gadoiy devon tuzgan shoir. Uning devonida gazallar asosiy orin tutadi. Shuningdek, unda mustazod, qita janrlarining namunalari mavjud. Gadoiy sheriyatidan namunalar «Mubtalo boldi yana» Ohkim, devona konglum, mubtalo boldi yana, Bu kongilning ilkidin jonga, balo boldi yana. Dosttin oyirdi bu charxi jafogustar 1 yana, Ey darigo, hojati dushman ravo boldi yana. Necha bolsun, soqiyo, oxir gubori xotirim 2 , Tut mayi sofiyki 3 , hangomi safo 4 boldi yana. Xushdurur oyo pari paykar bila gulkashtkim Boston-u bogi Eramtek, dilkusho boldi yana. Oh evindin qoymas erdin chiqqali, ey shum raqib, Shukrlillah, borikim, yuzung qaro boldi yana. 1 jafogustar jafo qiluvchi, jafokor 2 gubori xotir xotira (kongil gashligi) 3 sofiy sof, toza, soflik, tiniqlik 4 hangomi safo soflik vaqti 13 Adabiyot, I 194 Chini zulfindin dam urmogliq ne nisbat, ey abir 1 , Bu kinoyat bori sendin, bas, xato boldi yana. Shod bolgil, ey Gadokim, mavsumi navrozidin, Gulbuni ummid 2 bobarg-u 3 navo boldi yana. «Unutma» Buti siyminbarim 4 , bizni unutma, Dudoqi shakarim, bizni unutma. Falakka yetti ohimning tutuni, Ayo mahpaykarim 5 , bizni unutma. Chu toroj 6 aylading jon-u kongilni, Kozi goratgarim 7 , bizni unutma. Sevar jonim, begim, xonim, umidim, Azizim, dilbarim, bizni unutma. Gado qonin jafo birla shu toktung, Qaroqi kofarim 8 , bizni unutma. Sanga Ey kongul, dilbar xayoli chunki hamdamdur sanga, Vodiyi hijron ichinda ozga ne gamdur sanga. 1 abir anbar, iðor. koch. yoqimli hid 2 gulbuni ummid umid niholi 3 bobarg bargli 4 buti siyminbar kumush tanli sanam Download 3.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling