Hozirgi va qadimgi turkli ellar va elatlarning tillari. Asosan

Bosh harf	Kichik harf	Nomi	Oʻqilishi
Mavjud
A	a	a	/aː/	/a/
B	b	be	/beː/	/b/
C	c	ce	/d͡ʒeː/	/d͡ʒ/
Ç	ç	çe	/t͡ʃeː/	/t͡ʃ/
D	d	de	/deː/	/d/
E	e	e	/eː/	/e/
F	f	fe	/feː/	/f/
G	g	ge	/ɟeː/	/ɡ/, /ɟ/
Ğ	ğ	(yumshoq) ge	/jumuˈʃak ɟeː/	([ː], [.], [j])
H	h	he, ha, haş	/heː/, /haː/	/h/
I	ı	ı	/ɯː/
İ	i	i	/iː/	/i/
J	j	je	/ʒeː/	/ʒ/
K	k	ke, ka	/ceː/, /kaː/	/k/, /c/
L	l	le	/leː/	/ɫ/, /l/
M	m	me	/meː/	/m/
N	n	ne	/neː/	/n/
O	o	o	/oː/	/o/
Ö	ö	ö	/œː/	/œ/
P	p	pe	/peː/	/p/
R	r	re	/ɾeː/	/ɾ/
S	s	se	/seː/	/s/
Ş	ş	şe	/ʃeː/	/ʃ/
T	t	te	/teː/	/t/
U	u	u	/uː/	/u/
Ü	ü	ü	/yː/	/y/
V	v	ve	/veː/	/v/
Y	y	ye	/jeː/	/j/
Z	z	ze	/zeː/	/z/
Q	q	kû, kü	/cuː/, /cyː/	—
W	w	çift ve	/t͡ʃift veː/	—
X	x	iks	/ics/	—

29 ta harfdan sakkiztasi unlilar (A, E, I, İ, O, Ö, U, Ü); qolgan 21 tasi undosh tovushlardir.
Nuqtali va nuqtasiz I turkiy tilda bir-biridan farq qiluvchi harflar boʻlib, ⟨i⟩ katta harf bilan yozilganda ⟨İ⟩ boʻladi, ⟨I⟩ ⟨ı⟩ ning bosh shaklidir.
Turk tilida, shuningdek, ⟨â⟩ va ⟨û⟩ orqa unlilari ustiga ⟨k⟩, ⟨g⟩ yoki ⟨l⟩ dan soʻng, bu undoshlar /c/, /ɟ/ va /l/ (/k/, /ɡ/ va /ɫ/ oʻrniga) ni bildirganda sirkumfleks qoʻshadi.

• 
  â /aː/ uchun va â dan oldingi undoshning palatallashganligini bildirish uchun; masalan kâr /caɾ/ „foyda“ degan maʼnoni anglatadi, kar esa /kaɾ/ „qor“ degan maʼnoni anglatadi.
  
• 
  î /iː/ uchun (palatizatsiya nazarda tutilmagan, ammo unlining talaffuzini uzaytiradi).
  
• 
  û /uː/ palatalisatsiyani bildiradi.
  

Bu harflardagi uzunlik farqi Usmonli turk davridagi eski arab va fors tillaridan olingan, ularning aksariyati tildan olib tashlangan. Mahalliy turkiy soʻzlarda unli tovush uzunligi farq qilmaydi va ular uchun sirkumfleks faqat palatalizatsiyani koʻrsatish uchun ishlatiladi.
Turkcha imlo juda muntazam boʻlib, soʻzning talaffuzi odatda yozilishi bilan aniqlanadi.

Oʻziga xos xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nuqtali va nuqtasiz I alohida harflar boʻlib, ularning har biri oʻzining katta va kichik harflariga ega. I ning kichik shakli ı, İ ning kichik shakli esa i hisoblanadi (Alifboni oʻrnatuvchi asl qonunda nuqtali I nuqtasiz I dan oldin kelgan; endi ularning oʻrni teskari.)^[6].
Majburiy boʻlmagan sirkumfleks urgʻu „â“, „î“ va „û“ bilan har xil maʼnoga ega, ammo yozilishi bir xil boʻlgan soʻzlarning maʼnosini ajratish yoki oldingi undoshning palatalizatsiyasini koʻrsatish uchun ishlatilishi mumkin (masalan, kar /kaɾ/ „qor“, kâr /caɾ/ „ foyda“ degan maʼnoni anglatadi). Keng unlilar arab tilidan olingan.
Dasturiy taʼminotni ishlab chiqishda turk alifbosi, ayniqsa, i ning navlari va ularning kichik va katta harfli versiyalari tufayli maxsus mantiqni talab qilishi bilan mashhur hisoblanadi^[18]. Bu Turk-I muammosi deb ataldi^[19].