Hozirgi zamon basketbol o’yinining rivojlanish tarixi 1891 yilning dekabr oyidan boshlangan

Murakkab sharoitda usulni o’rganish Usulni o’rganishdagi bir bosqich, avvalgisiga nisbatan davomliroqdir. Bu bosqichning vazifasi shug’ullanuvchilar usulni bemalol bajara olishliklaridadir. Usulni asta-sekin rejalashtirib, murakkablashtira borish va o’yinda qo’llay olishga o’rgatish. Sharoit ham asta-sekin o’zgara boradi.
Bu bosqichda harakatning qismlari o’rganilib, to’p bilan bajariladigan harakatlar o’rganilib qolmasdan, balki sherik bilan o’zaro harakat ham o’rganiladi. Usulni qo’llash taktikasiga va uni ustalik bilan ishlata olish malakasiga ko’proq e’tibor beriladi.
O’rgatish vazifasi asta-sekin murakkablashtira boriladi. Bu har xil yo’llar bilan amalga oshiriladi: a) to’pni (traektoriyasini), yo’nalishini bajarish tezligini o’zgartirish va boshqalarni murakkablashtirish hisobiga; b) usulni harakatda, sakrab, boshka usullar bilan qo’shib bajarish; v) o’yinchi harakat radiusini kattalashtirish hisobiga.


Xulosa
Xulosa qilib aytganda sportchi o’z kuchiga ishonishi va ongli ravishda ish tutishi juda zarurdir. Bu musobaqalarda yuqori natijalarga erishish manbaalaridan biridir. O’z kuchiga ishonish uchun avvalombor unga sira gumonsiramaslik kerak.
Usulni o’yinda mustahkamlash Ushbu bosqich usullarni o’rganish jarayonida juda ham muhim hisoblanadi.
Murakkab sharoitda o’zlashtirilgan usulni o’yinda mustahkamlash zarur. O’yinlar har turda bo’lishi mumkin. Usulni mustahkamlash uchun o’yin mashqlari, harakatli va o’quv o’yinlaridan foydalaniladi. Har bir o’yindan oldin aniq va ravshan vazifalar qo’yilishi lozim, “umumiy o’ynash”, “o’ynalsa bas”ga yo’l qo’ymaslik kerak. O’yinda aniq har xil usullar qo’llanishi mumkin degan vazifa qo’yilgan bo’lishi mumkin. Shu maqsadda shug’ullanuvchilarni e’tiborini o’rganilayotgan usulni o’yinda qo’llashligiga qaratish maqsadida ba’zi bir chegaralovchi maxsus o’zgartirishlar kiritish mumkin.
O’quv o’yinlarining xarakterini ustalik bilan o’zgartira oladigan bo’lish kerak. Ularni asta-sekinlik bilan qiyinlashtirib borish zarur.
O’tilgan materialni o’zlashtirilganlik sifati qiyinroq o’yinlarda, o’rtoqlik va rasmiy o’yinlarda tekshirilishi mumkin.
FOYDANILGAN ADABIYOTLAR:

1. 
   O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi.-T 1992.
   
2. 
   O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risidagi” qonuni. 1920.
   
3. 
   O‘zbekiston Respublikasining “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”.-T. 1997.
   
4. 
   “Jismoniy tarbiya va sport to‘g‘risida”gi qonun (1992 , 2000, 2015 yil yangi tahrir)
   
5. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoyevning “Ommaviy sportni va jismoniy madaniyatni yanada rivojlantirish chora- tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori 2017 yil 3 iyundagi.
   
6. 
   Mirziyoyev Sh.M. Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan birga quramiz.Toshkent “O‘zbekiston” – 2017.
   
7. 
   Sh.Mirziyoyev Erkin va farovon demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. “O‘zbekiston” NMIU, 2016 .
   
8. 
   Sh.Mirziyoyev Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash – yurt taraqqiyoti va xalq faravonligining garovi. “O‘zbekiston” NMIU,2016.
   
9. 
   2017-2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi PF-4947 sonli Farmoni.
   
10. 
    1Sobirov Orif Abdijalilovich, Umarov Komil Majitovich.Gandbol nazaryasi va uslubiyati O’quv qo’llanma.
    
11. 
    Xatamov Zafarjon Nazirjonovich. Sport o’yinlari va uni o’qitish metodikasi (qo’l to’pi) O’quv qo’llanma. 2020 -y.
    
12. 
    Rushen Azizova 2010 -y.Sport va harakatli o’yinlarni o’qitish metodikasi (Qo’l to‘pi о‘yini texnikasi va taktikasi)
    
13. 
    Xo‘jaev P. Raximqulov K.D. Nigmanov B.B. Sport va harakatli o‘yinlar va uni o‘qitish metodikasi. (Sport o‘yinlari) O’quv qo’llanma TDPU T. 2008 -y.
    
14. 
    U. Rajapov , Q.Arzibayev. Gandbol. Metodik qo'llanma. "Navro’z" nashriyoti 2017 -у.
    
15. 
    Sport va harakatli o’yinlarni o’qitish metodikasi (Qo’l to‘pi о‘yini texnikasi va taktikasi) Rushen Azizova 2010 -y.
    
16. 
    Usmonxo‘jaev T.S. “Harakatli o‘yinlar” O‘quv qo‘llanma T. O‘qituvchi 1992 -y.
    
17. 
    Xo‘jaev P. Raximqulov K.D. Nigmanov B.B. Sport va harakatli o‘yinlar va uni o‘qitish metodikasi. (Harakatli o‘yinlari) O’quv qo’llanma TDPU T. 2008 -y.
    
18. 
    Azizova R.I. “Sport va harakatli o‘yinlarni o‘qitish metodikasi” O’quv qo’llanma T. 2010 -y.
    
19. 
    Raximqulov K.D. “Milliy harakatli o‘yinlari” O’quv qo’llanma T. 2012y
    
20. 
    Nigmanov B.B, Xo’jayev F, “Sport o’yinlarini va uni o’qitish metodikasi”o’quv qo’llanma. Toshkent 2011-y
    
21. 
    Xojayev P, Raximqulov K.D. Nigmanov B.B. Harakatli o’yinlar va uni o’qitish metodikasi. Cho’lpon nashriyoti T. 2010 -y.
    
22. 
    Raximqulov K.D. Harakatli o’yinlar (ma’ruzalar matni) 2001-y.
    
23. 
    U. Rajapov , Q.Arzibayev. Gandbol. Metodik qo'llanma. "Navro’z" nashriyoti 2017 -у.
    

Internet saytlari:

1. 
   www.tdpu.uz
   
2. 
   www.ziyonet.uz
   
3. 
   www.pedagog.uz