Hujjat tekshirish natijalari Tekshiruvchi: Haydaraliyeva Gulzoda Baxtiyor qizi (ID: 27893) Tashkilot

9
1

---

o'rganishingiz kerak, shundan keyingina o'qish va yozish ko'nikmalarini
shakllantirishga o'tishingiz kerak. Og'zaki kutish printsipiga ko'ra, Audiovizual
usul bo'yicha ish quyidagi ketma-ketlikda tashkil etiladi: tinglash-gapirish-o'qish-
yozish. 3. Globallik tamoyili. Lingvistik materialni kiritish va idrok etish integral
tuzilmalar (global) shaklida tinglash orqali amalga oshiriladi, shuning uchun usul
tizimli-global deb ham ataladi. 4. Funksionallik printsipi. Ushbu tamoyilga rioya
qilish grammatikani amaliy o'rganishni o'z ichiga oladi. Nutq mazmuni uni
ifodalash vositalarini tanlashni talab qiladi. Material grammatik materialni
o'rganish ketma-ketligini belgilaydigan aloqaning turli sohalariga xos modellar va
nutq namunalari shaklida taqdim etiladi. Asosiysi, grammatik hodisaning
nutqdagi vazifasi, uning muayyan mazmunni ifodalash zaruriyati hisoblanadi. 5.
Vaziyat printsipi. Material kundalik hayotdagi vaziyatlarni aks ettiruvchi dialoglar
shaklida taqdim etiladi. Usulning afzalliklari orasida muloqot sharoitlarini
sinchkovlik bilan tanlash va suhbatlarning jonli, erkin tabiati, bu darsga qiziqish
va o'rganish motivatsiyasini oshiradi. 6. Talqin qilmaslik tamoyili. Ona tili
o‘qitish tizimidan chiqarib tashlanadi, yangi material ko‘rgazmali qurollar
yordamida, iloji bo‘lsa, o‘quvchilarga tanish bo‘lgan lug‘atdan foydalangan holda
tushunchalarni tushuntirish orqali tushuntiriladi. 7. Vizual eshitish sintezi
tamoyili. Dars diagrammatik (plyonkali) tasvirlar shaklida eshitish ravshanligi
(lentaga yozib olish) va vizual ravshanlikdan foydalanishni o'z ichiga oladi.
Tasvir va tovush birlashtirilgan, sinxron tarzda taqdim etiladi, bu vizual-eshitish
sintezi usulini ta'minlaydi[29 ;81-85].
Audiovizual usul kontseptsiyasi o'zgarishsiz qolmadi va uning rivojlanishi
davomida quyidagi tendentsiyalar qayd etildi:
1. Axborot bilan tanishish bosqichida o`qituvchi hamma narsani tugatgan
bo`lsa, yangi lug`at ma`nosini tushuntirishda yordamchi vosita sifatida tarjimadan
foydalanishga ruxsat etiladi.
2. Ko'pgina audiovizual kurslarda dialoglardan tashqari monolog matnlari
ham mavjud bo'lib, ular faqat dialogga asoslangan notanish leksik-grammatik