I bob. Boshlang’ich sinfda bolalarni savodga o’rgatishning ilmiy metodologik asoslari

2.2.Savod o‘rgatish davri yozuv darslarida mustaqil ishlarni tashkil etish. 
Mustaqil ta’lim – muayyan fan dan o’quv dasturida belgilangan hamda o„quvchi tomonidan o’zlashtirishi lozim bo’lgan bilim, konikma va malaka shakllantirishni, o’zlashtirish darajasini amalga oshiriladigan ta`lim shakllaridan bo’lib, o’qituvchi maslahati va tavsiyalari, bilimlar taqsimotiga tayyorgarligi asosida sinfdan tashqarida bajariladi.
O’quvchilarda mustaqil ta’limning tashkil etish vazifalari quyidagilardan iborat:
1) yangi bilimlarni mustaqil tarzda puxta o’zlashtirish ko’nikmalariga ega bo’lish;
2) kerakli ma’lumotlarni izlab topish, o’rganishning qulay usullari va vositalarini aniqlash;
3) axborot manbalari va manzillaridan samarali foydlanish;
4) o’quv va ilmiy adabiyotlar, me’yoriy hujjatlar bilan ishlash;
5) elektron o’quv adabiyotlar va ma’lumotlar banki bilan ishlash;
6) internet tarmog’idan maqsadli foydalanish;
7) berilgan topshiriqlarning ratsional yechimini belgilash;
8) ma’lumotlar bazasini tahlil etish;
9) topshiriqlarni bajarishda tizimli va ijodiy yondoshish; 10) o’quv xonalarida mustaqil holda ilmiy axborotlarni ola bilish;
Amaliy mashg’ulotlarda mustaqil bajarish uchun berilgan amaliy topshiriq va mustaqil ishlarni mashg’ul o’qituvchi va guruh o’quvchilari o’rtasida himoya qila bilish hisoblanadi. Mustaqil ta’limni tashkil etishda o’quvchilarning aqliy rivojlanishiga zamin tayyorlab, bu jarayonda tanqidiy va ijodiy fikr yuritishni shakllantirish ustuvor yonalish sanaladi.Mustaqil ish mashqning faol turi bo’lib, uni bajarish jarayonida o’quvchilar fikrlashga va mustaqil faoliyat yuritishga o’rganadilar. Bir vaqtning o’zida ikki yoki uch sinf bilan ishlanadigan oz komplektli maktablarda mustaqil ish, ayniqsa, juda zarur hamda katta ahamiyatga ega. O’qish darslarida mustaqil ishni bajarishga bolalar taxminiy tayyorlanadi, albatta. O’quvchilarni mustaqil ishga tayyorlashda topshiriqning maqsadi ularga
qisqa va aniq tushuntiriladi. Mustaqil ish uchun tanlangan matnning hajmi kichik va o’quvchilar saviyasiga mos bo’lishi lozim. Mustaqil ish turlari har xil bo’lib, uni tanlashda o’quvchilarning tayyorgarligi, o’qiladigan matnning xarakteri, asarni o’rganish bosqichi hisobga olinadi.
Boshlang’ich sinflarning o’qish darslarida mustaqil ishning quyidagi turlaridan foydalaniladi: