I bob. Organik kimyoning tuzilish nazariyasi 1-§. Organik kimyo tarixi. Organik birikmalarning o‘ziga xos xususiyatlari


Download 457.5 Kb.
bet43/80
Sana20.12.2022
Hajmi457.5 Kb.
#1034862
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   80
Bog'liq
10-SINF

Mavzuga oid masala va mashqlar.
1. 1,2,4-butantriolning struktur formulasini chizing.
2. Quyidagi keltirilgan o‘zgarishlarni amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan
reaksiya tenglamalarini yozing:
CH2 CH2 OH OH
b) CH2 CH2
Cl Cl
a) CH3 CH3 CH3 CH2 Cl CH2 CH2 HO CH2 CH2 OH CH2 CH2 H3C CH3
OH OH
b) CH2 CH2
Cl Cl
HC CH
H3C CH2Cl CH3 CH2 CH2 CH2
OH
CH2 CH2
OH OH
89
3. Etilenglikol va glitserinning struktur tuzilishini yozing va ular tarkibidagi
σ va π bog‘larni hisoblang.
4. Etilenglikol olishda qo‘llaniladigan reaksiya tenglamasini yozing.
5. 1,2 mol etilenglikolga yetarli miqdorda natriy metali ta’sir ettirildi,
reaksiya natijasida hosil bo’lgan glikolyatning massasini (g) hisoblang.
6. 0,8 mol etilenglikolga yetarli miqdorda kaliy metali ta’sir ettirildi,
reaksiya natijasida hosil bo’lgan vodorodning massasini (g) hisoblang.
7. 0,5 mol glitseringa yetarli miqdorda natriy metali ta’sir ettirildi, reaksiya
natijasida hosil bo’lgan gazning hajmini (l n.sh.) hisoblang.
8. Agar 27,6 g glitseringa natriy metali (yetarlicha) ta’sir ettirilsa, necha litr
(n.sh.) gaz ajraladi?
9. Agar 31 g etilenglikolga natriy metali (yetarlicha) ta’sir ettirilsa, necha
litr (n.sh.) gaz ajraladi?
10. Agar 43,4 g etilenglikolga natriy metali (yetarlicha) ta’sir ettirilsa,
necha litr (n.sh.) gaz ajraladi?
23-§. FENOLLAR VA AROMATIK SPIRTLAR.
OLINISHI VA XOSSALARI
Ochiq zanjirli uglevodorodlar kabi aromatik uglevodorodlarni ham
gidroksilli hosilalari bor. Bu birikmalarda gidroksil guruhlar yon zanjirdagi
uglerod atomlariga yoki benzol halqasidagi uglerod atomlariga birikkan bo‘lishi
mumkin.
Tarkibida OH guruh bor bo‘lgan aromatik halqali birikmalarni ikki guruhga
ajratish mumkin.
1.Gidroksil guruhi benzol halqasidagi uglerodga bevosita birikkan
birikmalarni fenollar deyiladi.
2.Gidroksil guruh benzol halqasining yon zanjiridagi uglerodga birikishidan
hosil bo‘lgan birikmalarga aromatik spirtlar deyiladi.
Fenollar
Tarkibidagi OH soniga qarab bir atomli, va ko‘p atomli fenollar bo‘lishi
mumkin.
90
OH OH
OH
OH
OH
OH
fenol pirokatexin pirogallol
1,2-digidroksi
benzol
1,2,3-trigidroksi
benzol
Fenolni gomologi sifatida o-krezol, m-krezol va p-krezollarni keltirishimiz
mumkin.
OH
CH3
o - krezol
OH
CH3
m - krezol
OH
CH3
p - krezol
OH guruhning benzol yonaki zanjiridagi uglerod atomiga bog‘lanishi natijasida
hosil bo‘lgan moddalarni aromatik spirtlar deyiladi. Masalan, benzil
spirt, 2 – fenil etanol.
CH2 CH2 OH CH2 OH
2 - fenil etanol benzil spirti

Download 457.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   80




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling