I мавзуга оид адабиётлар таҳлили 8

Пинборд техникаси



Гурухда ишлаш қоидалари:

• 
  ҳар ким ўз ўртоқлари нутқини хушмуомалалик билан тинглаши зарур;
  
• 
  ҳар ким фаол, биргаликда ишлаши, берилган топшириққа масъулиятли ёндашиши зарур;
  
• 
  ҳар ким ёрдамга мущтож бўлганда уни сўраши зарур;
  
• 
  ҳар кимдан ёрдам сўралса, ёрдам қилиши зарур;
  
• 
  ҳар ким гуруҳ иши натижаларини баҳолашда иштирок этиши зарур.
  

Дарс бошланганда мавзу бўйича қисқача маълумот берилади ва“Ақлий ҳужум” методидан фойдаланган ҳолда муаммоли вазият юзага келади. Сўнгра бу вазиятни ҳал қилиш учун йўналтирилган саволлар берилади ва уларга асосланиб, “жадвал” тузилади.

Шунда ўқувчилар бор билимларига асосланиб, азотга хос бўлган хоссаларни яъни: олинишини, табиатда учраши, кимёвий хоссалари, кислородли бирикмалари, нитрат кислота, аммиакваунинг олиниши ва хоссалариниайтадилар. Шундан сўнг ўқитувчи ўқувчиларнинг фаоллашганларидан фойдаланиб, доскада қуйидаги кўринишдаги “жадвал” ни шакллантиради.

саноатда

лабораторияда



АЗОТ

Табиатда учраши

Кимёвий хоссалари

Азотнинг кислородли бирикмалари

Олиниши



Аммиак

олиниши



хоссалари



Нитрат кислота

Ўқитувчи юқоридаги маълумотларга қисқача таърифлар бериб ўтгандан сўнг, гуруҳдаги ўқувчиларни олти гуруҳга бўлади ва ҳар бир гуруҳга рангли карточкалар тарқатиб, юқорида қайд этилган азот элементига хос бўлган хоссаларни ёзишларни айтади. Вазифани бажариш учун 15 дақиқа вақт берилади.

1-чи гуруҳга сариқ карточкалар берилиб, улар азотнинг саноатда ва лабораторияда олинишини;
2-чи гуруҳга ҳаво рангли карточкалар берилиб, улар азотнинг табиатда учрашини;
3-чи гуруҳга қизил карточкалар берилиб, азотнинг кимёвий хосаларини намоён қилувчи реакция тенгламаларини ёзишларини;
4-чи гуруҳга эса сиёҳранг карточкалар берилиб, азотнинг кислородли бирикмалари ҳақида маълумотлар беришлари кераклиги;
5-чи гуруҳга кўк карточкалар берилиб, улар аммиак ҳақида яъни олиниши ва кимёвий хоссалари ёзишлари кераклиги ;
6-чи гуруҳга эса яшил карточкалар берилиб, нитрат кислота хақида маълумотларни ёзишлари кераклиги тушунтирилади ва вақт белгиланади.
Ўқувчилар вазифаларни берилган рангли карточкаларда ёзиб бўладилар ва ҳар бир гуруҳидан биттадан ўқувчи чиқиб, жавобларни доскага (магнитлар ёрдамида) ёки «пинборд» доскасига (игналар ёрдамида) маҳкамлайди.

Cu+4HNO₃(конц) Cu(NO₃)₂+2NO₂+2H₂O
Ag+2HNO₃(конц) AgNO₃+NO₂+H₂O



N₂O₅- азот (V)-оксид,рангсиз кристалл модда t_c=+45 ̊c

2NO₂+O₃ N₂O₅ + O₂
N₂O₅ +H₂O=2HNO₃, N₂O₅+2NaOH=2NaOH₃+H₂O


Ўқувчилар бор маълумотларни ёзиб бўлганларидан сўнг, ҳар бир пункт бўйича алоҳида тўхталиб, маълумотлар ўқитувчи томонидан тўлдирилади.
Хулоса:
“Пинборд ” методининг афзаллиги - ўқувчиларни гуруҳ бўлиб ишлашга ўргатади ва гуруҳда ҳар бир ўқувчи ўз фикрини намоён этиши мумкин. Ўқувчиларни жамоа бўлиб ишлашга, аҳиликка, бирдамликка чорлайди.
“Пинборд ” методининг камчилиги – катта гуруҳ (поток)ларда ишлаш имкони йўқ. Фақат 1та ёки 2 та гуруҳдан иборат бўлиши мумкин.
“V A гуруҳча элементлари” мавзуси юзасидан кейс