I. Suwdiń qattılıǵı

II.4. Analizdi ótkeriw
Analiz etiletuǵın suwdiń málim kólemin (ádetde 100 ml) konusdiń kolbasına alǵannan keyin, ishine 5 ml ammiak tampon qospası, indikatordiń bir neshe tamshısın saliń hám aqshıl qızǵılt reń yamasa biynápshe aqshıl qızǵılt reńge boyalǵan suyıqlıqtı Trilon B. eritpesi titrlew az-azdan, tamshılap ámelge asıriladı, sebebi payda bolıw trilonat kompleksleri bir demde júz bolmaydı. Titranttiń qosılıwı, yaǵnıy Trilon B eritpesi, eń anıq reń ózgeriwine alıp keledi. Bul jerde, olar aytqanı sıyaqlı, laboratoriyanıń barlıq xızmetkerlerin "sheship alıw" kerek. Haqıyqat sonda, titrlengen suyıqlıq reńiniń keskin "bir tamshıdan" ózgeriwi tek Trilon B nıń 0,1 N hám 0,01 N eritpeleri menen islegende júz beredı. Kóbirek suyultirilģan eritpelerden paydalanıw keskin emes, bálki az-azdan ózgeriwdi payda etedi, reń; onıń ushın, mısalı, Trilon B nıń 0,002 N eritpesinen úshten bes tamshıǵa shekem bolǵan eritpesi kerek, nátiyjede, eger ılajı bolsa, titrlee pıtken dep esaplanıwı kerek bolǵan reń tuwrısında bir dawıstan pikir islep shıǵıw kerek. Onıń ushın bir qatar konusli kolbalarǵa 100 ml distillengen demineralizatsiya etilgen suw quyıladı, 2 ml magnezium sulfat (MgSO4) konsentraciyalı eritpesi qosıladı.
1 mEq / l hám 5 ml ammiak tampon qospası. Keyin birinshi kolbaǵa 0,952 N 0,002 N Trilon B eritpesi kiritiledi, yaǵnıy anıq bir kemshilik menen hám hár birinde aldınǵısına qaraǵanda bir tamshı kóbirek bar. Mısalı, 0,95; 0,98; 1.01; 1.04; 1,07; 1,10 ml (eger tamshı kólemi 0,03 ml bolsa). Aqırǵı kolbadaǵı suyıqlıq anıq titrlengen boladı, sebebi Trilon B nıń 1 ml 0,002 N eritpesi quramında 2 mkg - ekviv element ámeldegi, yaǵnıy 2 ml magneziya eritpesi menen birdey muǵdarda. Barlıq kolbalardı izbe-iz jıynap, olar anıq kórinetuǵın orında - málim bir reń parqın anıqlaydilar. Buǵan shekem keleshekte reń ózgeredi hám titrlewdi ámelge asıradı. Sonı este saqlaw kerek, jaqtılıqqa qaray reńlerdiń ótiwi azmaz basqasha belgilengenler etiledi. Bul ótiw tábiyiy kúndizgi jaqtılıqta, dástúriy elektr energiyasında kemrek anıq hám eń jamanı "kúndizgi" lampalarda bilinedi. Kórsetkishler arasınnan qara reń ET00 menen islewde reńlerdiń ótiwi eń anıq, biraq ókiniw menen aytamız, bul kórsetkish eń kem bayqaǵısh.
Analiz etiletuǵın suw quramında kaltsiy hám magniydan tısqarı, Trilon B menen óz-ara tásir etiwshi basqa kationlar, mısalı temir, rux, mıs, marganets bolıwı múmkinligi sebepli, olardıń titrlew nátiyjelerine tásirine qarsı sharalar kóriledi. Mıs hám ruxdiń tásiri suwǵa bir neshe tamshı 10% li natriy sulfid eritpesin qosıp joq etiledi. Alınǵan altınkukırtli mıs hám rux oǵada az eriydi, trilonatlar endi islep shıǵarılmaydı. Temirdiń tásirin onıń siltili suwda shógib ketetuǵın úsh valentli oksidleniwine jol qoymaw múmkin, ol da júdá az eriydi. Geyde olar limonlı yamasa jılqısh kislotalar menen kóp muǵdarda qosımsha temir qosıwdı ábzal kóredi. Siltili ortalıqtaǵı marganets kislotaǵa oksidlenedi. Bunda suyıqlıq kúl reńge iye boladı, bul titrlewge ırkinis beredi. Gidroksilamin yamasa gidrozinni kirgiziw arqalı marganets eki valentli jaǵdayda saqlanadı. Usınıń menen birge, ol kaltsiy hám magniy menen birge titrlenedi hám usınıń menen qattılıq mánisin azmaz asırıp jiberedi. Ádetde elektr stanciyaları suwida júdá kem marganets ámeldegi bolıp, olardı artıqsha bahalawǵa itibar berilmeydi.
Sonı atap ótiw kerek, geyde suwda (kóbinese qazanxonalarda) kórsetkishler menen kúshli qızıl reńli birikpeler payda etiwshi elementler payda boladı. Olar júdá aste, geyde bir saat ishinde Trilon B tárepinen bóleklenedi jáne bul ádetde onıń artıqsha muǵdarın talap etedi. Bunday elementlerdı óz ishine alǵan suwdi titrlewde Trilon B nıń artıqsha muǵdarın qosqannan keyin de aqshıl qızǵılt reń yamasa saya joq etilmeydi, biraq úlgi tazalanbaǵan bolıp qaladı, biraq bir qansha waqıt ótkennen, geyde 10 - 20 minut, geyde 1 saat ótkennen, aqshıl qızǵılt reń saya joǵaladı hám suyıqlıq anıq "Qayta atalǵan" kóriniske aylanadı. Arnawlı tájiriybeler sonı kórsetedi, tek Trilon B hádden tıs kópligi menen az-azdan joq etiletuǵın kórsetkishlerge iye bolǵan bunday kúshli birikpeler D. I. dıń tómengi oń bóleginde jaylasqan metall kationlarin payda etedi. Mendeleev hám, itimal, ayirim organikalıq aminlar. Geyde bul agentlerdiń aralasıw tásirin suwdiń bir bólegin qurǵaqlıqqa puwlanǵanda, qurǵaqlay qaldıqtı 700-800⁰C de kalsinlawda hám keyin kaltsiy hám magniy birikpelerin hálsiz xlorid kislota menen eritib jiberiwde joq etiw múmkin. Bunday suwdiń qattılıǵın anıqlaw ushın siz oleat usılınan paydalanıwıńız múmkin.