I. T. Pаlvаnоv kоnstitutsiyaviy huquq

KОNSTITUTSIYAVIY HUQUQ
226
227
g‘oyalar va texnologiyalarni qo‘llab-quvvatlash yili” Davlat 
dasturlariga muvofiq Saylov Kodeksi ishlаb chiqilib, qаbul 
qilinishi bеlgilаngаndi.
O‘zbekiston Respublikasining saylov qonunchiligi bo‘yicha 
5 ta qonunlar mavjud bo‘lib, bu huquqni qo‘llashda bir qator 
murakkabliklar tug‘diradi. Bundan tashqari, saylov jarayoni 
va uni o‘tkazish tartib-tamoyillari va qoidalarining ko‘pchiligi 
qonun darajasida emas, balki Markaziy saylov komissiyasining 
nizom va yo‘riqnomalari bilan tartibga solinadi.
Saylov qonunchiligining ayrim normalari hozirgi zamon 
talablariga va saylovlarni demokratik tarzda o‘tkazish bo‘yicha 
xalqaro amaliyotga to‘la mos kelmaydi.
Xususan, Ekoharakat vakillarining parlament quyi 
palatasiga kvota asosida kiritilishiuning faol va tashabbuskor 
bo‘lib ishlashini muayyan darajada susaytiradi, qonun 
saylovchilarning yagona elektron ro‘yxatini shakllantirishni 
nazarda tutmaydi, shuningdek, alohida hollarda saylov 
byulletenining o‘rniga saylov varaqalaridan foydalanilish 
amaliyoti yashirin ovoz berish tamoyiliga mos kelmaydi, 
ozodlikdan mahrum etish joylarida saqlab turilgan 
shaxslarning saylovda ishtirok etishiga oid cheklovlar 
mavjudligi va boshqa shu kabi holatlar mavjud shu va boshqa 
bir qator yangiliklarni o‘zida qamrab olgan yangi O‘zbеkistоn 
Rеspublikаsining Saylov Kodeksi 2019 yil 18 fevral kuni 
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi 
tomonidan qabul qilinib, 2019 yil 28 fevral kuni O‘zbekiston 
Respublikasi Oliy Majlisi Senati tomonidan ma’qullanib, 2019 
yil 26 iyundа qаbul qilindi.
Saylov huquqi orqali amalga oshiriladi. Saylov huquqi 
esa konstitutsiyaviy huquqning muhim institutidir. Saylov 
huquqining jamiyat, fuqaro hayotidagi muhim ahamiyati uni 
natijada demokratiyaning o‘zi ham takomillashmoqda. 
Demokratiyaning takomillashuvini esa saylovlarning 
takomillashuvisiz, demokratlashuvisiz tasavvur qilib 
bo‘lmaydi.
Shavkat Miromonovich Mirziyoyev 2016-yil 4-dekabrda 
O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti etib saylanganidan 
boshlab davlat va jamiyat hayotining barcha jabhalarida 
keng qamrovli islohotlar yanada jadallik bilan amalga 
oshirilib kelinayotganligini ko‘rishimiz mumkin. Ayniqsa, bu 
islohotlar uning O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 
qabul qilinganining yigirma to‘rt yiliigiga bag‘ishlangan 
tantanali marosimdagi ma’ruzasida aytilganidek, “Xalq 
davlat idoralariga emas, davlat idoralari xalqimizga xizmat 
qilishi kerak”ligi tamoyilidan kelib chiqqan holda olib 
borilayotganligi muhim ahamiyatga egadir. Shu munosabat 
bilan ham mamlakatimizda 2017-yil “Xalq bilan muloqot va 
inson manfaatlari” yili deb e’lon qilindi.
2017-yil 22-dekabrda Mamlakatimiz tarixida ilk bor 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 
Oliy Majlisga Murojaatnoma yo‘lladi. Unda xalqaro norma va 
standartlarga javob beradigan yagona Saylov kodeksini ishlab 
chiqish va qabul qilish lozim deb ta’kidladi.
2017-2021-yillarda 
O‘zbekiston 
Respublikasini 
rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishlari bo‘yicha 
Harakatlar strategiyasini amalga oshirish bo‘yicha O‘zbekiston 
Respublikasi Prezidentining 2018-yil 22-yanvarda qabul 
qilingan PF-5308-son Farmoni bilan “Faol tadbirkorlik, 
innovatsion g‘oyalar va texnologiyalarni qo‘llab-quvvatlash 
yili”da amalga oshirishga oid hamda 2019-yil 17-yanvardagi 
PF-5635-son Farmoni bilan “Faol tadbirkorlik, innovatsion 

---