I. T. Pаlvаnоv kоnstitutsiyaviy huquq

KОNSTITUTSIYAVIY HUQUQ
288
289
tadbirlarni ko‘radi. Mustaqillikni muhofaza qilish davlat 
hokimiyati barcha tarmoqlarining faoliyat ko‘rsatishi orqali 
ta’minlanadi. SHuning uchun Prezident maxsus vakolatlarga 
ega. Xususan, favqulodda vaziyatlar (real tashqi xavf, ommaviy 
tartibsizliklar, yirik halokat, tabiiy ofat, epidemiyalar) yuz 
berganda shaxsan o‘zi tezkor qarorlar qabul qiladi.
Prezident davlat boshlig‘i sifatida xalqaro munosabatlar 
sohasida muhim vakolatlarga ega. Prezident xalqaro 
munosabatlarda O‘zbekiston Respublikasining vakilidir. Bu 
vakillik funksiyasini u yakka o‘zi amalga oshiradi. Prezident 
o‘z vakillarini yuborishi mumkin. Bu vakillar davlat nomidan 
vakolatlarga ega bo‘ladi. Prezident mamlakat ichida va 
xalqaro munosabatlarda O‘zbekiston Respublikasi nomidan 
ish yuritadi.
Prezidentning tashqi siyosat sohasidagi muhim vakolatlari 
jumlasiga quyidagilar kiradi:
birinchidan, uning huzurida akkreditatsiyadan o‘tgan 
diplomatik hamda boshqa vakillarning ishonch va chaqiruv 
yorliqlarini qabul qiladi;
ikkinchidan, 
O‘zbekiston 
Respublikasining 
chet 
davlatlardagi diplomatik va boshqa vakillarini tayinlash 
uchun nomzodlami O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining 
Senatiga taqdim etadi.
Konstitutsiya 93-moddasining 7-bandida shu narsa belgilab 
qo‘yilganki, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Oliy Majlisga 
mamlakat ichki va tashqi siyosatini amalga oshirishning eng 
muhim masalaiari yuzasidan murojaat qilish huquqiga ega. 
Bu murojaatlar normativ hujjat hisoblanmasada, siyosiy tusga 
ega bo‘lib, mamlakat taraqqiyotining dasturiy prinsiplari va 
strategik vazifalarini o‘z ichiga oladi.
Davlat boshlig‘ining qonun chiqaruvchi organga murojaat 
qilish amaliyoti deyarli barcha mamlakatlarda mavjud. 
Murojaatnomaning mazmuni yuridik nuqtayi nazardan 
hollarda tegishli choralar ko‘rishga burchlidir.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning 
Konstitutsiya qabul qilinganligining 27 yillik tantali 
marosimdagi ma’ruzasida, so‘nggi yillаrdа jinоyat sоdir 
etgаn shахslаrni аfv etish bo‘yichа 8 tа fаrmоn qаbul 
qilinib, 4 mingdаn ziyod shахs jаzоni o‘tаsh jоylаridаn оzоd 
qilindi. Аnа shu ishlаrimizning mаntiqiy dаvоmi sifаtidа 
kuni kеchа nаvbаtdаgi fаrmоngа imzо chеkdim. Ungа binо-
аn jinоiy qilmishigа chin dildаn pushаymоn bo‘lib, tuzаlish 
yo‘ligа qаt’iy o‘tgаn 92 nаfаr mаhkum аfv etilib, ulаr erkin 
hаyotgа qаytаrilаdi. Bu yil Jаsliq qo‘rg‘оnidаgi jаzоni ijrо 
etish kоlоniyasini yopgаnimiz hаm аnа shundаy insоnpаrvаr 
siyosаtning аmаliy nаmunаsi bo‘ldi. Оzоdlikdаn mаhrum 
etilgаn shахslаrgа pеnsiya vа ijtimоiy sug‘urtа to‘lаsh 
tаrtibi birinchi mаrtа аmаliyotgа kiritildi. Nаtijаdа mаnzil-
kоlоniyalаrdа jаzоni o‘tаyotgаn pеnsiya yoshidаgi 709 nаfаr 
mаhkumgа pеnsiya pullаri to‘lаb bеrilаyotgаnligi alohida 
ta’kidlanib o‘tildi.
Darhaqiqat, ushbu ma’lumotlar O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidentining 
fuqarolar 
huquq 
va 
erkinlilkarini 
ta’miniashdagi rolining amaliy natijasini ko‘rsatib turibdi.
O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti Konstitutsiya 
va qonunlarga rioya etilishining kafilidir. Prezident o‘z 
vakolatlarini amalga oshira borib, barcha davlat organlari, 
mansabdor shaxslar va fuqarolarning o‘z konstitutsiyaviy 
majburiyatlarini talab darajada bajarishlarini ta’minlaydi. U 
xatti-harakatlari Konstitutsiya talablariga javob bermayotgan 
organlar va shaxslarga bevosita murojaat qilish orqali yoki 
shu sohadagi vakolatli organlar, xususan, sudlar vositasida 
bunga erishadi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Konstitutsiyada 
belgilangan tartibda davlatning mustaqilligi, xavfsizligi va 
hududiy yaxlitligini muhofaza etish yuzasidan zarur chora-

---