I. T. Pаlvаnоv kоnstitutsiyaviy huquq

KОNSTITUTSIYAVIY HUQUQ
292
293
Prezidentning respubiika davlat va davlat boshqaruv oliy 
organlarining o‘zaro hamkorligini ta’minlashdagi vakolatlari 
keng qamrovlidir.
Davlat hokimiyati va boshqaruv organlarining bahamjihat 
ishlashini ta’minlash uchun Prezident konstitutsiyada 
ko‘rsatilgan boshqa vositalardan ham foydalanish imkoniyatiga 
ega. Chunki u to‘g‘ridan-to‘g‘ri umumiy saylovlarda xalq 
topshirgan siyosiy mandatga ega.
O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti qonunlarni 
imzolaydi. Prezidentning imzosi bo‘lmasa, qonun kuchga 
kirmaydi. Bu davlat boshlig‘ining an’anaviy funksiyasi bo‘lib, 
qonunga majburiy kuch beradi va qonun chiqaruvchilik 
jarayonini yakunlaydi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti qonunni o‘z e’tirozlari 
bilan O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga qaytarishga 
haqli.
Agar qonun avvalgi qabul qilingan tahririda tegishincha 
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi 
deputatlari va senati a’zolari umumiy sonining kamida uchdan 
ikki qismidan iborat ko‘pchilik ovozi bilan ma’qullansa, qonun 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan o‘n to‘rt kun 
ichida imzolanishi va e’lon qilinishi kerak.
Qonunlarning va boshqa normativ-huquqiy hujjatlarning 
matbuotda e’lon qilinishi ular qo‘llanilishining majburiy 
shartidir.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining favqulodda holat 
masalasidagi vakolatlari Konstitutsiyaning 93-moddasi 
19-bandida aniq ifodalangan. Faqat Prezidentgina butun 
respubiika hududida favqulodda holat joriy etishga haqli. 
U qabul qilgan qarorini uch kun mobaynida Oliy Majlisning 
palatalari tasdig‘iga kiritadi.
mumkinki, 
Prezident 
O‘zbekiston 
Respublikasi 
Oliy Majlisining Senatiga O‘zbekiston Respublikasi 
Konstitutsiyaviy sudi, O‘zbekiston Respublikasi Oliy 
sudi tarkiblariga, shuningdek, o‘zbekiston Respublikasi 
Sudyalar oliy kengashining raisi nomzodlarini taqdim 
etadi. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Sudyalar oliy 
kengashining taqdimiga binoan viloyatlar va Toshkent 
shahar sudlari raislari va rais o‘rinbosarlarini, O‘zbekiston 
Respublikasi Harbiy sudi raisini tayinlaydi va lavozimlaridan 
ozod etadi; O‘zbekiston Respublikasi Sudyalar oliy 
kengashining a’zolarini qonunga muvofiq tasdiqlaydi.
Sud hokimiyatining chinakam mustaqilligini ta’minlash 
maqsadida sudyalikka nomzodlarni tanlash va tayinlash 
tizimini yanada takomillashtirish maqsadida, O‘zbekiston 
Respublikasi Prezidenti tomonidan 2018-yil Oliy Majlisga 
Murojaatnomada, Sudyalar korpusini shakllantirish 
tizimini sud hokimiyatining mustaqilligi prinsipiga to‘liq 
moslashtirish, bu jarayonda keng jamoatchilik ishtirokini 
ta’minlash zarurligi, buning uchun tuman, shahar va viloyat 
sudi sudyalarini tanlash va tayinlash vazifasini Sudyalar oliy 
kengashi to‘liq o‘z zimmasiga olishi maqsadga muvofiqligi 
ta’kidlab o‘tildi.
Faqat ijroiya hokimiyat organlarini tuzishdagina 
emas, balki ularning faoliyati bilan bog‘liq sohada ham 
Prezidentga katta vakolatlar berilgan. Agar respublika 
boshqaruv organlarining, shuningdek, hokimlarning qabul 
qilgan hujjatlari Konstitutsiya va qonunlarga, O‘zbekiston 
Respublikasining xalqaro majburiyatlariga zid bo‘lsa yoki 
ular inson va fuqaroning huquq va erkinliklarini poymol 
qilsa, ushbu masala tegishli sudda hal qilinmaguniga qadar 
Prezident bu hujjatlarni to‘xtatish yoki bekor qilishga 
haqlidir.

---