I togayev yuksak o'simliklar sistematikasidan amaliy mashg’ulotlar

NG
1284
-
4338
.
0-1674570
2015
1 2 8 5
- (
7
.
2 5
) - (
01
)
ISBN - 978-9943-977-28-0
© «Nam angan» nashriyoti 
© T og'ay ev I.

---

KIRISH
Hozirgi zanion botanika fanining oldida 
tu r g a n m u ­
h im
vazifalardan biri Yer yuzida tarqalgan 
y o v v o y i 
va 
madaniy holda o'suvchi o'simlik turlarini chuqur o'rga- 
nib, ulardan xalq ho'jaligi manfaati yo'lida keng foyda- 
lanishdir.
Keyingi yillarda oliy o'quv yurtlari oldiga malakali 
mutaxassislar - bakalavr va magistrlar tayyorlash kabi 
muhim va mas'uliyatli vazifalar qo'yilgan. Shunga 
muvofiq, boshqa fanlar kabi botanika faniga bo'lgan 
talab ham ortib bormoqda. Chunki har bir o'simlik 
turini ajrata bilish, ularning tuzilishi, ekologik va geo- 
grafik tarqalishini tahlil qila bilish, zahira manbalarini 
aniqlash, muhofaza qilish chora-tadbirlarini ishlab 
cliiqish, yuqori malakali biolog va ekolog mutaxassislar 
oldiga qo'yiladigan birinchi talablardan hisoblanadi. 
Shulami hisobga olgan holda, “Yuksak o'simliklar siste- 
matikasi” bo'yicha amaliy mashg'ulotlami olib borish 
uchun yaratilgan o'quv va uslubiy qollanmalardagi 
kamchilliklarni bartaraf etib va ularda keltirilgan ma'- 
lumotlarning ayrimlariga sistematika nuqtai nazaridan 
o'zgartirishlar kiritib. ushbu uslubiy qo'llanmani tay- 
yorlashni zarur deb lozim topdik.
Bu uslubiy qo'llanma eng so'nggi, xalqaro qabul qilin- 
gan yangi taksonomik birlik va tizimlar asosida tayyor- 
landi.
Qo'llanmaning asosiy maqsadi yuksak o'simliklarning 
keng tarqalgan turlari bilan talabalarni tanishtirish, 
har bir o'rganilayotgan o'simlikning mustaqil tur sifati­
da o'ziga xos belgilarini ajrata bilish, ulardan foydalana 
olish, bilim. va ko'nikmalarni shakllantirishga qaratil- 
gan.
Amaliy mashg'ulotlar hajmi universitetlaming biolo- 
giya va ekologiya yo'nalishi uchun mo'ljallangan namu- 
naviy o'quv dasturiga muvofiq ravishda olib borilishi 
e'tiborga olingan. Har bir mashg'ulot m alum bir mavzu
3

---

bo'yicha tuzilgan bo‘lib, mashg'ulot davomida talaba 
ishni mustaqil bajara olishi e'tiborga olingan.
Talabalar amaliy mashg‘ulot vaqtida har bir bolim va 
oila vakillarini o'rganib chiqish jarayonida, ularning 
ilmiy va mahalliy nomlarini, asosiy farq qiluvchi belgi- 
larini, yashash sharoitlarini yozma ravishda yakunlab, 
vakil sifatida o'rgaiiilgan o'simlikning umumiy ko‘ri- 
nishlarini, ya'ni vegetativ va generativ a'zolarining 
rasmlarini albomga chizib, gul formula va diagramma- 
larini tuzib chiqish orqali, o'rganilayotgan o'simlik turi 
haqida to'liq ma'lumotga ega boladilar.
Ushbu qollanmadan universitet talabalari, o‘rta max- 
sus va kasb-hunar ta'lim muassasalari hamda o‘rta 
maktab o‘qituvchilari foydalanishi mumkin.
4

---