Идентификация ва аутентификация” фани бўйича

Dinamikalıq - (bir mirtalik) parol - bir ret isletilingeninen keyin basqa ulıwma isletilbeytuǵın parol. Ámelde ádetde turaqlı parolǵa yamasa súyenishiboroga tiykarlanıwshı úzliksiz ózgerip turıwshı baha isletiledi.
«Soraw -juwap» sisteması - táreplerdiń biri kem ushraytuǵın hám aldınan bilip bolmaytuǵın «so'rov» ma`nisin ekinshi tárepke jıberiw arqalı autentifikatsiyani baslap beredi, ekinshi tárep bolsa soraw hám sır járdeminde esaplanǵan juwaptı jiberedi. Eki tárepke bir sır málim bolǵanı sebepli, birinshi tárep ekinshi tárep juwabın tuwrılıǵın tekseriwi múmkin.
Sertifikatlar hám ratsamli shiolar - eger augentifikatsiya ushın sertifikatlar isletilse, bul sertifikatlarda cifrlı qoldı isletiliwi talap etiledi. Sertifikatlar paydalanıwshı shólkeminiń juwapker shaxsı, sertifikatlar serveri yamasa sırtqı isenimli shólkem tárepinen beriledi. Internet sheńberinde ashıq gilt sertifikaglarini tarqatıw ushın ashıq giltlerdi basqarıwshı qatar kommerciya infrato'zilmalari PKI (PublicKeyInfrastructure) payda boldı. Paydalanıwshılar túrli dáreje sergifikatlarini alıwları múmkin.
Autentifikatsiya jaryonlarini támiyinleniwshi qawipsizlik dárejesi buyicha xam gruppalaw múmkin. Bul jantasıwǵa qaray autentifikatsiya processleri kuyidagi túrlerge bólinedi:
• parollar hám cifrlı ssrtifikatlardan paydalanıwshı autentifikatsiya;
• kriptografik usıllar hám qurallar tiykarındaǵı kat'iy autentifikatsiya;
• nollıq bilim menen tastıyıqlaw jekeagiga iye bolǵan autentifikatsiya processleri (protokolları );
• paydalanıwshılardı biometrik autentifikatsiyasi.
Qawipsizlik kózqarasınan yukorida keltirilgenlerningxar biri ayriqsha máselelerdi sheshiwge múmkinshilik beredi. Usınıń sebepinen autentifikatsiya processleri hám protokolları ámelde aktiv isletiledi. Usınıń menen bir qatarda atap ótiw kerekki, nollıq bilim menen tastıyıqlaw ózgeshelikine iye bolǵan autentifikatsiyaga qızıǵıwshılıq ámeliy xarakterge salıstırǵanda kóbirek teoriyalıq xarakterge iye. Bálkim, jaqın keleshekte olardan informaciya almasınıwın qorǵawda aktiv paydalanıwları múmkin.