Ii bob. Savod o`rgatish davrida dars tiplari. Ularning maqsadi, mazmuni va qurulishi

Hamkorlikda o’rganish modeli - o’quvchilarning mustaqil guruhlarda ishlashi evaziga ta’lim olishini ko’zda tutadigan metod.

O’rganishning tadqiqot modeli - o’quvchilarni muayyan muammoni yechishga yo’naltirilgan, mustaqil tadqiqot olib borishini ko’zda tutuvchi metod.
Yoshlarni mustaqil bilim olishga o’rgatish bugungi kunning eng muhim va dolzarb vazifalaridan biridir. Shuning uchun ham Prezidentimiz I.A.Karimov O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi IX sesiyasida so’zlagan nutqida "Faqatgina chinakam ma’rifatli odam inson qadrini, millat qadrini, bir suz bilan aytganda o’zligini angalash, erkin va ozod jamiyatda yashash mustaqil jamiyatimizning jahon hamjamiyatida o’ziga munosib, obro’li o’rin egallash uchun fidokorlik bilan kurashishi mumkin"¹ degan edi. Shu o’rinda ta’kidlamoq lozimki bugungi kunda yoshlarni ma’naviy - intellektual rag’batlantirishning ahamiyati kattadir.
O’quvchi va talabalarning bilimini, aqliy kamolatlarini nazorat qilish va baholash davlat miqiyosida muhim ahamiyatga egadir. Shu bilan birga nazorat va baholash jarayoni o’quvchi shaxsini rivojlantirishga va ^{tarbiyasiga ta’sir ko’rsatadi.}
Bilimlarni nazorat qilishda qo’yilgan ball va baholar o’quvchi va talabada qanday taassurotlar qoldirganini, ular o’rtoqlarining o’qishdagi yutuq va kamchiliklariga qanday munosabatda bo’lishlarini doim kuzatib borish lozim.
Nazorat jarayonida uning yozma, og’zaki va amaliy usullaridan keng foydalanilmoqda. Bu jarayonda og’zaki so’rash orqali o’zlashtirishni nazorat qilish keng tarqalgan. Bu asosan savol - javoblar orqali olib boriladi. Bunda yakka so’rash, frontal surash kabi turlari qo’llaniladi.
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimovning "O’zbekiston kelajagi buyuk davlat" va "O’zbekistonning o’z istiqlol va taraqqiyot yo’li", "Istiqlol va ma’naviyat" kabi asarlarida mustaqil O’zbekistonning ma’naviy hayotining kelajagi haqida asosiy yo’nalishlar belgilab berilgan. Jumladan, mutaxassislar tayyorlashda ularni intellektual rivojlantirish zarurligini alohida qayd qilingandi.
Yoshlarni tarbiyalash jarayoni ma’naviy - intellektual rivojlanish sifatlarini aniqlashning aniq maqsadi va vazifalari ishlab chiqilgan.
Boshlang’ich sinfdan boshlab, o’quvchidagi bor imkoniyatlarini ro’yobga chiqarish ustida muntazam ishlansa, bolaning intellektual imkoniyatlarini ro’yobga chiqarishga asos solinadi. O’quvchilar tafakkurini rivojlantirishning eng samarali yo’li o’quvchilarda ongli bilim, mustahkam ko’nikma va malakalarni shakllanish jarayonini ularning tarbiyasi bilan birga tashkil etishdir. Buning uchun o’qituvchi tinimsiz izlanishi, o’qitishning yangi texnologiyalaridan samarali foydalanishi lozim.
O’quvchilarning intellektual imkoniyatlarini ro’yobga chiqarish ularning bilim faoliyatining psixologo-pedagogik qonuniyatlarini chuqur bilishni taqozo etadi.