Ikkinchi qism toshkent – 2023

Tashkilotchilik va uyg‘unlashtirish ko‘nikmalari 
Hamyon, kalitlar, kartalar, bo‘yanish va boshqalar kabi barcha 
narsalaringiz bo‘lgan katta sumkani tasavvur qiling. Endi sumkada 
bo‘linmalar bo‘lmasa-chi? Hammasi aralash, tartibsiz bo‘ladi va siz 
qidirayotgan narsangizni darhol olmaysiz. 
Shu bilan birga, agar sumkada alohida bo‘linmalar bo‘lsa va siz 
o‘zingizning narsalaringizni tartibga solgan bo‘lsangiz, bu tartibsiz 
bo‘lmaydi yoki vaqt talab qilmaydi. Xuddi shu narsa sinfga ham tegishli. 
O‘qitish ko‘nikmalarining ahamiyati so‘zlardan tashqarida va bu maxsus 
mahorat, ayniqsa, muhim ahamiyatga ega. 
Tashkilotchilik va muvofiqlashtirish ko‘nikmalarini qanday 
rivojlantirish mumkin? 
-Bunga yo‘l qo‘ymaslik uchun har doim reja va jadvalni tayyorlash 
zarur. 
-Jadvallar va dars rejalarini ajrating, tegishli tizimga ega bo‘ling va 
barcha bir sahifada bo‘lishi uchun ushbu tizimni o‘quvchilaringizga 
yetkazishni unutmang. 
-Agar siz bir nechta sinflarni o‘rgatsangiz, har bir sinf uchun turli 
papkalarga ega bo‘ling. 

---

246 
-Rang kodlari va raqam kodlaridan foydalaning 
-Internetda mavjud shablonlardan foydalaning 
Darslar onlayn rejimiga o‘tishi va onlayn o‘qitish yangi odatiy holga 
aylangani sababli, o‘qituvchilarning tashkiliy qobiliyatlarini oshirishlari 
shart. O‘rnatilgan xususiyatlarini ta’minlovchi onlayn o‘qitish platformalari 
bilan pedagoglar va o‘qituvchilar uchun bu osonroq bo‘ldi 
Vaqtni boshqarish va Multitasking 
O‘z-o‘zidan ayonki, vaqtni boshqarish o‘qituvchini ibratli qiladigan 
jihatlardan biridir. Multitasking o‘qituvchining roli bilan belgilanadi. 
Repetitorlik ko‘nikmalarining uzun ro‘yxatida vaqtni boshqarish o‘yinni 
o‘zgartiradigan narsadir. 
Avvaliga bu charchagandek tuyulishi mumkin, lekin siz buni 
tushunganingizdan so‘ng, hamma narsa joyiga tushadi. 
Kun tartibini o‘rnating va oldingi nuqtadan ilhom olish zarur. 
Vaqtni boshqarish ko‘nikmalarini qanday rivojlantirish mumkin? 
Tartibga solish. Jadval va rejaga ega bo‘lgach, vaqtni boshqarish qiyin 
emas. 
Har doim kundalik rejimga ega bo‘lish tavsiya etiladi. 
Darsni boshlashdan oldin besh daqiqalik meditatsiya. 
Tekshirish uchun dars rejasi 
Sizning muloqot qobiliyatingiz tartibli ekanligiga ishonch hosil 
qilishingiz uchun sinf oxiridagi fikr-mulohaza sessiyasi. 
O‘qituvchilar uchun vaqtni boshqarish qiyin degan noto‘g‘ri tushuncha 
mavjud. Qiyin bo‘ladigan yagona nuqta - bu talabalar tomonidan 
kelishmovchiliklar va boshqa nizolar. O‘sha paytda darslarni o‘z vaqtida 
tugatish biroz qiyin bo‘lishi mumkin va bu bizni keyingi nuqtaga olib keladi. 
Xulosa o‘rnida shuni aytish mumkinki, hozirgi fan-ta’lim 
rivojlanayotgan va raqobatlashayotgan bir davrda ta’limni, kadrlar 
malakasini oshirish, ta’lim turli xil to‘siqlardan bartaraf etish, o‘quvchi-
talabalarga tadqiqot qilishlari uchun imkoniyat yaratish davlat siyosati 
darajasiga chiqib ulgurgan.
Mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning ustuvor vazifalaridan 
kelib chiqqan holda, kadrlar tayyorlash mazmunini takomillashtirish, 
xalqaro standartlar darajasiga mos oliy ma’lumotli mutaxassislar tayyorlash 
ta’limga texnologik yondashuvni talab etadi. Bunda bevosita ta’lim 
jarayonini, oliy ta’limning o‘quv reja va dasturlarini yangi pedagogik 
texnologiyalar va o‘qitish usullarini keng joriy etish, ilmiy-ta’lim jarayonini 
sifat jihatidan yangilash va zamonaviy tashkiliy shakllarni joriy etish muhim 
ahamiyatga ega. 

---

247 
Shuningdek, zamonaviy kadrlar uchun o‘qituvchi-murabbiylarni tayyor-
garlik darajasi, o‘quvchilarni amaliy darsga qay darajada tayyorgarligini 
o‘rganish, zamonaviy texnik vositalar asosida metodlardan foydalanganlik 
darajasi muhimdir. Bu o‘rinda har bir o‘tilgan dars soati uchun tahliliy guruh 
ishlashi maqsadga muofiqdir, negaki ushbu xulosa talabani malakali bo‘lib, 
chiqishiga muayyan holatda raqobatli bo‘lishiga xizmat qiladi.
Ta’lim tizimiga Yevropada tan olingangan o‘qitish metodlarini joriy 
qilish zarurdir, ya’ni muayyan predmet uchun talabadan ijodiy-tahliliy ish 
talab qilinishidir. Bunda talaba-mutaxassis o‘zida kreativlik va o‘rgani-
layotgan predmetni yangi qirralarini o‘zida kashf qilishga harakat qiladi.