Ilm-fan va ta’limda innovatsion yondashuvlar, muammolar, taklif va yechimlar

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati:

1. 
   H.T. Omonov, N.X. Xo‘jayev, S.A. Madyarova, E.U. Eshchonov. Pedagogik texnologiyalar vа pedagogik mahorat. toshkent «iqtisod-moliya» 2009.
   
2. 
   A. Xoliqov. Pedagogik mahorat. Toshkent «Iqtisod-moliya» 2011.
   

²² A. Xoliqov. Pedagogik mahorat. Toshkent «Iqtisod-moliya» 2011.
²³ Sh.M.Mirziyoyev. Milliy taraqqiyot yo‘limizni qat’iyat bilan davom ettirib, yangi bosqichga ko‘taramiz.– T.:“O‘zbekiston”, 2017. 25.
²⁴ S.Pirnafasova. Interfaol metodlar.
121
www.academiascience.uz
“ILM-FAN VA TA’LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 26-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI

3. 
   Sh.M.Mirziyoyev. Milliy taraqqiyot yo‘limizni qat’iyat bilan davom ettirib, yangi bosqichga ko‘taramiz.–T.:“O‘zbekiston”, 2017. 25.
   
4. 
   S.Pirnafasova. Interfaol metodlar.
   

122
www.academiascience.uz

“ILM-FAN VA TA’LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 26-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI

BIOLOGIYA FANINI O‘QITISHDA ZAMONAVIY YONDASHUVLAR VA INNOVATSIYALAR

Norqulova Rayhon Xolmoʻminovna
Yangiyer shahar xorijiy tillarga ixtisoslashtirilgan maktab internati biologiya fani o‘qituvchisi


O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Umumiy o‘rta va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limining Davlat ta’lim standartlarini tasdiqlash to’g’risida” 2017-yil 6-apreldagi 187-son qarori bilan kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan Davlat ta’lim standartlari qabul qilindi, Davlat ta’lim standartining maqsadi - umumiy o’rta ta’lim tizimini mamalakatda amalga oshirilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar, rivojlangan xorijiy mamalakatlarning ilg’or tajribalari hamda ilm-fan va zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalariga asoslangan holda tashkil etish, ma’naviy barkamol va intellektual rivojlangan shaxsni tarbiyalashdan iborat. Mamlakatimizda kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan yangi davlat ta’lim standartlarining joriy etilishi o‘rta maktab o‘qituvchilari zimmasiga qator dolzarb vazifalarni qo‘ymoqda. Biologiya fanining o‘qitilishi o‘quvchi yoshlarning fanga bo’lgan qiziqishlarini oshirish, nazariy va amaliy bilimlar asosida o‘quvchilarning shaxsiy ko’nikmalarini tarkib toptirish bu biologiya fani o‘qituvchilarining ta’limda zamonaviy yondashuvlari va innovatsiyalarning mazmun mohiyatini to‘laqonli bilishlari maqsadga muvofiqdir. Yagona maqsadimiz biologiya fanining zamonaviy metodologiyasidagi yondashuvlar va innovatsiyalarni qo‘llash kompetensiyalarni rivojlantirish. Fanga oid chuqur bilimlarnining negizi innovatsiyalardan foydalanish uchun zarur bo‘lgan bilim ko‘nikmalarni shakllantirish, biologiya darslarida zamonaviy ta’lim vositalaridan foydalanish, ko‘nikmalarini rivojlantirish, kompetensiyalarga qo‘yilgan talablarni bajarishdan iborat. Biologiya fanini o‘qitishda qo‘yiladigan hozirgi zamon talabi PISA (Programme for International Student Assessment) xalqaro tadqiqotlarida tabiiy fanlar savodxonligi yo‘nalishida o‘quvchilarning alohida fanlardan bilimi tekshirilmaydi. Balki hayotda zarur bo‘lgan bilim va malakalarining holati o’rganiladi. PISA topshiriqlari komyuterda bajariladi,
123
www.academiascience.uz
“ILM-FAN VA TA’LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 26-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI
test topshiriqlari tayyor javobli bo‘lib, ulardan to‘g‘risi tanlanadi, shuningdek, javobsiz testlar ham bo‘ladi, bunda o‘quvchining to‘liq yoki qisqa javob berishi so‘raladi. O‘qituvchi dars jarayonini tashkil etish va o‘quvchilarni qo‘yilgan dars maqsadlariga erishishiga yo‘naltiruvchi vazifani bajaradi. O‘qitishning interfaol metodlari o‘quvchilarning tanqidiy fikrlash, mustaqil ishlash, vaziyat va sabablarni tahlil qilish qobiliyatlarini rivojlantirishga yordam beradi. Murakkab mavzularni o‘zlashtirish 6-sinflarda “To‘pgullar” mavzusini o ‘rganishni quyidagicha izohlaymizю

“Biologiya fanlardan savodxonlik” yo‘nalishi. O‘quvchilarga taklif etiladigan hayotiy vaziyatlar har bir insonning shaxsiy hayotida uchraydigan dolzarb muammolar bilan test (parhez davomida iste’mol qilinmaydigan

mahsulotlar)


www.academiascience.uz
124

“ILM-FAN VA TA’LIMDA INNOVATSION YONDASHUVLAR, MUAMMOLAR, TAKLIF VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 26-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-ONLAYN KONFERENSIYASI
Biologiyani o‘qitishda reproduktiv moddalar bo'lgan ko‘rgazmali va amaliy metodlar bilan birgalikda mantiqiy fikrlash muhim ahamiyatga ega.

“Insert” metodi o‘quv materialidagi asosiy g‘oya va faktik materiallarni anglashiga zamin yaratish maqsadida qo‘llaniladi. Bunda o‘quvchilar o‘rganilayotgan yangi mavzuni o‘rganib jadvalda berilgan savollarni maxsus simvollar orqali belgilaydilar.

2002