Ilmiy-metodik jurnali scientific-methodical journal ministry of public education of the

Ключевые  слова.  коммуникация,  общение,  деятельность,  цель,  межличностная 
коммуникация, массовая коммуникация, философия, психология.
Article gives an opinion on the essence of communication and the process of information 
exchange  in  dialogue.  Author  gives  the  main  scientific  points  of  view  on  the  concepts  of 
"communication" and “information exchange”.
Key  words.  Communication,  activity,  purpose,  interpersonal  communication,  mass 
communication, philosophy, psychology.
Azizxon RAXMONOV,
O‘zbekiston Davlat jahon tillari
 universiteti tayanch doktoranti
kOMMUNIkATSIYA vA MULOqOT – 
PEDAGOGIk HAMkORLIk IMkONIYATLARI

---

96
“XALQ TA’LIMI” ilmiy-metodik jurnali. 2018. № 4.   www.xtjurnali.zn.uz
“kommunikatsiya”  so‘zi  –  boshqa  ko‘pgina  chet  tilidan  o‘zlashgan  so‘zlar  kabi, 
rus tilida ham keng foydalaniladi. Bu so‘zning asl mazmun-mohiyati communico (lotin 
tilidan olingan) – “umumlashtiraman”, “bog‘layman”, “muloqot qilaman” ma’nolarini bil-
diradi. Umumiy ma’noda, bu so‘z tabiatidan qat’i nazar boshqa bir obyektlarni bog‘lash 
usulini  anglatadi. kommunikatsiyaning  bunday  keng  ma’noda  qo‘llanilishida  haqiqiy 
borliq konteksida turli qarashlar bo‘lishi mumkin. Aynan shuning uchun ham fan va 
falsafada “kommunikatsiya”ning turli talqinlari mavjud.
Ilmiy tadqiqot doirasida kommunikatsiya tushunchasining mantiqiy, psixologik va 
til bilan bog‘liqlikda o‘tkazilgan tahlili shuni ko‘rsatadiki, uning inson hayotida murakkab 
va ko‘pqirrali ko‘rinishi mavjud va uni insoniyatni o‘rganuvchi ko‘plab fanlarni tadqiq 
etadi. Buni quyidagi fanlar misolida kuzatish mumkin:
Falsafa fani – Falsafa fanining tadqiqotlarida kommunikatsiya jarayonlariga katta 
e’tibor qaratiladi. kommunikatsiya muammolari XX asr falsafasining asosiy mavzula-
ridan biriga aylangan. Zamonaviy tadqiqotchilarning kommunikatsiya borasidagi izla-
nishlarida yo‘nalish vazifasini o‘taydigan nazariy faktor bo‘lib til borlig‘ini o‘rganishdagi 
falsafiy va ilmiy refleksiyadagi burilishga xizmat qildi. Dunyoni ekzimtensial o‘rganish-
ga moyil bo‘lgan falsafa nuqtayi nazardan olib qaraydigan bo‘lsak, kommunikatsiya 
– bir birini tushunish asosida ifodalanadigan muloqotdir.