Ilmiy-tarbiyaviy, ommabop, bezakli oylik jurnal Barkamol avlod Vatanning baxti


Download 493.35 Kb.
Pdf ko'rish
bet5/7
Sana20.09.2017
Hajmi493.35 Kb.
#16103
1   2   3   4   5   6   7

Tasavvuf estetikasiga doir

tadqiqot ishlarini olib borgan  olim

A. Qurbonmamadov tasavvufda

go‘zallikning uch asosiy bosqichini

quyidagicha ko‘rsatib o‘tadi:

birinchisi — mutloq o‘zgarmas

ilohiy go‘zallik; ikkinchisi —

inson faoliyati bilan bog‘liq bo‘lgan

botiniy, ma’naviy go‘zallik; uchin-

chisi — mutloq go‘zallikning aksi

sifatida namoyon bo‘luvchi narsalar

va moddiy olam go‘zalligi. (Qarang:

Kóðáàíìàìåäîâ A. Ýñòåòè÷åñ-

êàÿ äîêòðèíà ñóôèçìà. — Äó-

øàíáå, «Äîíèø», 1983. ñòð.9).

Bundan anglanadiki, tasavvuf

estetikasi ma’naviy go‘zallikni

ulug‘lashi barobarida moddiy

go‘zallikka ham befarq muno-

sabatda bo‘lmaydi. Bu esa o‘z

navbatida tasavvuf hurfikrlilik

g‘oyalari bilan yo‘g‘rilgan ta’limot

ekanligidan dalolat beradi. Tasav-

vuf ana shu ikki yo‘l bilan insonni

tarbiyalaydi,  boqiy  haqiqat sari

boshlaydi. Tasavvufdagi, jumla-

dan, naqshbandiya tariqatidagi

estetik g‘oyalar axloqiy g‘oyalar

bilan uyg‘unlashib ketgan. Zero,

naqshbandiya tariqatidagi «Dil —

yorda, qo‘l — ishda» tamoyilining

mohiyatida ham barkamollik

moddiy va ma’naviy asosning

uyg‘unligiga, mukammalligiga

tayanadi, degan g‘oya mujassam.

Tasavvuf ta’limotining ayrim

yo‘nalishlarida “Avom shariat,

tariqat, ma’rifat, haqiqat, singari

tasavvuf bosqichlarini bosib

o‘tmay  turib, Xudoning go‘zalli-

gidan bahramand bo‘la olmaydi”,

— degan qarash ustuvor mavqeni

egallagan bo‘lsa, ikkinchi bir

qarash esa «Olloh hamma uchun

sevimlidir» degan g‘oyaga asosla-

nadi. Lekin, ahamiyatli jihati

shundaki, har ikkala qarash orqali

tasavvuf ta’limotining namoyon-

dalari Xudoni eng Oliy go‘zallik

sohibi sifatida e’tirof etadi va ayni

paytda real olam go‘zalligiga befarq

munosabatda bo‘lmaydi.

Tasavvuf falsafasiga ko‘ra,

haqiqiy go‘zallik — bu, Mutlaq

Zot Parvardigorning yakka-yu

yagona vujudidan iborat. Boshqa

go‘zalliklar shu vujud ijodining

in’ikosidir. Mutlaq Zotni Al-haq

(Real borliq), Ahad (Birlik) deb

ham ataydilar. U o‘zi yaratgan olam

ashyolarida (olami shahodat, olam-

ul xalq) O‘zini namoyon etib,

zohirlanib turadi va shu orqali O‘zi

O‘zini idrok etadi. Bu cheksiz va

mavhum Mutlaq Zotning shahodat

(moddiy) olamida tinimsiz jilo-

lanishi «tajalliy» deb atalgan.

Tajalliy — barcha harakat va

faoliyat, tiriklik va hayot ijodkori

Parvardigorning o‘zi yaratgan

olamda doimo hozir bo‘lishidir.

Tasavvufdagi go‘zallik tajalliy

orqali namoyon bo‘ladi. Tasavvufda

go‘zallik ideali — jami ideallar

ideali — Uning O‘zi, Yaratgan deb

olinadi. Tasavvufda go‘zallikdan

maqsad tafakkur go‘zalligini

anglamoq, oliy javhar — Ruhi

azaliyga monand narsalarning

go‘zalligini qabul qilmoqlikdir. Bu

«Dil — yorda, qo‘l — ishda»

g‘oyasida go‘zallik bilan ezgulik-

ning uyg‘un ekanligiga asoslanadi.

Gulandom BAHROMJON qizi,

tadqiqotchi

Kadrlar tayyorlash milliy dasturi

amalga oshirilishi jarayonida

Respublikamiz ta’lim-tarbiya tizi-

mida sifat o‘zgarishlari  hosil bo‘ldi.

Bu sifat o‘zgarishlari o‘quvchilar,

talabalar, aspirantlar yoki ta’limning

ma’lum bosqichini tugallab, o‘z

mutaxassisligi bo‘yicha ishlayotgan

yoshlar erishayotgan natijalarda

yaqqol ko‘rinadi. Maktab yoki

kollej, akademik litsey o‘quvchilari

mamlakatimizda, shuningdek,

xalqaro miqyosda o‘tkazilayotgan fan

olimpiadalarida ishtirok etib, yuqori

natijalarga erishish uchun intilayap-

tilar. Yaqinda Qozog‘istonda o‘tgan

51-xalqaro matematika olimpiadasi

ILM  YO‘LINING  ADOG‘I  BO‘LMAS

ham nihoyatda hayajonli kechdi.

Jahonning turli davlatlaridan kelgan

tengqurlari bilan ilmda kuch sina-

shib, Samarqand iqtisodiyot va servis

instituti qoshidagi 1-akademik litsey

o‘quvchilari — Umidaxon Jo‘rayeva,

Ibrohim Akromov, Ja’far Abdu-

rahimov, Zarif Ibrohimov, Qorako‘l

tumanidagi 52-iqtidorli bolalar

maktab-internatining 11-sinf o‘quv-

chisi Azizxon Nazarov, Boyovut

yengil-sanoat kasb-hunar kolleji-

ning 3-bosqich o‘quvchisi Jasurbek

Bahromov o‘z iqtidorlarini namo-

yish etdilar. Ular jami 4 kumush, 1

bronza medal va rag‘batlantiruvchi

diplomga   ega   bo‘ldilar.

Bu, 51-xalqaro matematika

olimpiadasiga har bir mamlakatdan,

jumladan, bizdan ham olti o‘quvchi

qatnashganini hisobga olsak,

vakillarimizning har biri yuqori

darajadagi natijaga erishgani ma’lum

bo‘ladi.


Ammo ayni yutuqlar bilan

kifoyalanmaslik kerak — yanada

yuksak marralar sari qat’iyat bilan

intilish lozim; buni 51-xalqaro

matematika olimpiadasi sovrindor-

lari  bo‘lgan o‘quvchilarimiz,

ularning barcha tengdoshlari ham

yaxshi bilishadi. Zero, ilm yo‘lining

chek-u chegarasi yo‘q. Va, albatta,

intilganga tole yor.

(Ushbu jurnal muqovasining 2-betidagi 1-rasmga qarang.)


22

NSON


 dunyoga kelib

aqlini tanibdiki, olamni

bilishga intiladi va unga

qiyosan o‘zini anglashga harakat

qiladi. Zero, u tabiatda sodir bo‘-

ladigan turli-tuman sirli hodisalar

va ularni harakatga keltiruvchi

kuchlar hamda hayotiy oqibatla-

rini ma’lum darajada idrok etib,

ozmi-ko‘pmi tasavvurga ega

bo‘lgach, ayrim amaliy vositalar

topib, imkoni darajasida ulardan

foydalanishga urinib kelgan. O‘ta

muammoli bunday hayotiy

ishtiyoq, shubhasiz, dastavval

insonni kindik qoni to‘kilgan

maskan — Vatanni belgilab olishga

undagan. So‘ngra esa mazkur

muqaddas diyorda qad ko‘targan

obod qishlog‘-u shahar, tumanlar-u

viloyatlar hamda o‘lka-yu yurtlarni

aniqlab olib, ularning o‘ziga xos

tabiati, aholisi va uning turmush

tarzi hamda istiqomat qiladigan

go‘shalarining qiyofasiga monand

nomlar bilan ifoda etishga chorlagan.

Masalan, Yer kurrasining sathi

jihatidan eng katta qit’asi dunyo

xaritasi va globuslarida Osiyo va

Aziya shakllarida ataladi hamda

hududlari aniq belgilangan, uning

markaziy qismi esa O‘rta Osiyo deb

qayd etiladi. Jahonda O‘zbekiston

nomi bilan shuhrat topgan

Vatanimiz esa azaldan O‘rta

Osiyoning markaz mintaqasida

muqim qaror topgan.

Agarda yuqorida tilga olingan

Osiyo, Aziya va O‘rta Osiyo makro-

toponimlari fonetik jihatdan tahlil

etilsa, mazkur leksemalarning har

biri alohida ikki mustaqil bo‘g‘inga

ajraladi. Ularning birinchi bandi

“os” yoki “az”, ikkinchi bandi esa

“iyo” yoki “iya” talaffuzida ayrim-

ayrim leksemalar bilan ifodalanadi.

“Os” va “az” iboralari o‘z navbatida

makrotoponimning negizi, ya’ni

substratini, ikkinchi bo‘g‘inidagi

“iyo” va “iya” shakllaridagi iboralar

esa toponimning nom yasovchi

birikma — suffiksi, ya’ni morfe-

masi sifatida izohlanishi joizdir.

Bunday talqinda “os” va “az”

iboralari makrotoponimning ma’-

nosini belgilab, uning tarixan

geografik qiyofasini gavdalantirsa,

“iyo” yoki “iya” kabi birikmali

morfemalari esa makrotoponim-

ning geografik manzil yoki mavze

ekanidan dalolat beradi. Ushbu

dastlabki ayrim fikr va mulohazalar

— tarixiylik nuqtai nazaridan

qisman kengaytirib izoh berilsa,

— Osiyo makrotoponimi tarkib

topib, shakllanish jarayoni yanada

oydinlashadi. Chunki mazkur

muqaddas diyorning nomlanishi-

ning o‘ziyoq, ushbu maskanda

dunyoga kelib, voyaga yetgan

inson guruhi yoki to‘pi jam bo‘lib

birlashgan yer, joy, maydon yoki

yurt va mamlakat kabi qator

maskanlarni anglatishi mutlaqo

shubha qoldirmaydi. Darhaqiqat,

o‘tmishda Osiyo, Aziya yoki O‘rta

Osiyo “os” yoki “az” va ularning

jam bo‘lib birikishi asosida tarkib

topgan sak, skif yoki massagetlar

kabi qadimgi ajdodlar yurtni

o‘zlashtirib, uni o‘z nomi bilan

sharaflagani ayondir.

Biroq, shunday bo‘lsa-da,

tarixan ulkan yurt hayotan qanday

omillar asosida Osiyo va Aziya

nomlari bilan sharaflanadi? Tabi-

atan bunday umumbashariy

uzviylik qay tarzda izoh etiladi? Bu

kabi o‘ta hayotiy muammoli

savollar o‘z-o‘zidan yuzaga chiqishi

muqarrardir. Bunday savollarga

Toshkent — Nazarbek zilzilalari-

ning sabablari borasida o‘tkazilgan

jiddiy ilmiy (geografik, geologik,

petrografik, litologik va arxeologik)

tadqiqotlarning dastlabki natijala-

ridan ma’lum darajada ijobiy

tushuncha olish mumkin. Holbuki,

Osiyo qit’asi, xususan, uning

markazida joylashgan Toshkent

vohasining tarkib topishi azaldan

yerning ichki va tashqi jarayonlari

va ularning o‘zaro nisbatiga bevosita

bog‘liq holda kechgan. Toshkent

zaminida to‘qqiz kilometr

chuqurlikdagi tog‘ jinslari orasida

ohaktoshlarning qatlamlanishi

400 million yil davomida quruqlik

bilan dengiz to‘rt marotaba o‘rin

almashganidan dalolat bermoqda.

Tetis nomi bilan atalgan oxirgi

dengiz esa xalq rivoyatlarida Nuh

payg‘ambar  davrida harakatga

kelgan dahshatli to‘fon natijasi

sifatida tilga olinadi. O‘sha zamon-

larda dengizni faqat sharq tomon-

dan quruqlik o‘rab turgan ekan.

Miloddan 30 — 24 million yil

avval tektonik harakatlar ta’sirida

dengiz garchi o‘lkani butunlay tark

etgan bo‘lsa-da, ammo G‘arbiy

Tangritov (Tyan-Shan) tizma-

laridan boshlangan Kalos, Chirchiq

va Ohangaron daryolari miloddan

avvalgi 24 millioninchi yilliklardan

to 100 minginchi yillar davomida

tog‘  cho‘kmalari bilan uzluksiz

ulkan chuqurliklarni to‘ldirib,

Toshkentning tabiiy poydevorini

bunyod etgan ekan. Miloddan

avvalgi 100 — 50 ming yilliklarda

uning maydonlari kaftdek tekis

qiyofaga kirgan. So‘ngra esa u

Qoraqamish, Bo‘zsuv, Bo‘rijar,

Shibli, Salor va Qorasuv kabi soy

MAKROTOPONIMLARI HAMDA «OS»,

«AZ» va «MANG» ATAMALARI BORASIDA

«OSIYO» yoki «AZIYA»

I


23

va jarliklar bilan qiymalanib,

do‘ng-u  o‘rliklar hamda tekislik-

lar-u  qirliklardan iborat o‘nqir-

cho‘nqir-u  past-baland yer sathi

maydoni yuzaga kelgan.

Uzoq o‘tmishda million yilliklar

davomida o‘ta murakkab taraqqiyot

bosqichlari osha tarkib topgan Osiyo

relyefi keyinchalik ham necha bor

tubdan o‘zgargan. Tabiati ham

o‘zgacha darajotlarda unga mosla-

shib, barcha mavjudotlari esa

yangi turlar qiyofasida muqimlash-

gan bo‘lsa-da, uning o‘ta qiyma-

langan sirtining qadimiy tarixiy

manzarasining in’ikosi ayrim

oronim va gidronimlarda ma’lum

darajada muhrlanib qolgan.

Masalan, O‘rta Osiyoning marka-

ziy qismida yastangan Turon

pasttekisligi; Yassi dashti —

Dashti qipchoq; Yassi — Ahmad

Yassaviyning ona shahri (Turkiston);

Peshqoq — (hozirgi Beshkek) —

qo‘y otarlari suvloti; Yassiko‘l

(hozirgi Issiqko‘l); Yalang‘och —

ochiq tekisliklar, ya’ni yalanglik;

Bo‘z — qo‘riq yer yoki qo‘riqxona

kabi atamalarda nafaqat land-

shaftning ayrim qismi yoki suv

manbalari, balki ularning  ifodali

shakllarda ham O‘rta Osiyo sathi-

ning qadimiy jilosi o‘ziga xos tasvirda

namoyon etilishidan dalolat beradi.

O‘rta Osiyoning o‘ta murakkab

tabiiy geografiyasi shakllanib

yuzaga kelgan bosqichda, shubha-

siz, inson nasli daryo vodiylarida

hayot kechirmagan. Holbuki, u ilk

o‘tmishda tog‘li hududlarda,

asosan, ungur va g‘orlarda muqim

qaror topgan edi. O‘zbekistonning

tog‘li mintaqalarida qayd etilib

o‘rganilgan 20 dan ortiq tosh asriga

oid nodir arxeologik yodgorliklar:

Selungur (Farg‘ona), Ko‘lbuloq

(Ohangaron), Omonqo‘ton,

Qo‘tirbuloq, Zeribuloq (Samar-

qand), Teshiktosh (Boysun),

Obirahmat (Bo‘stonliq) kabi

ibtidoiy manzilgohlar ovchi,

terimchi va baliqchi to‘dalari

yashagani tarixiylik hamda geo-

grafik jihatdan tasdiqlaydi. Zero,

mazkur osori atiqalar ilmiylik

jihatdan nihoyatda kuchli daliliy

isbotdir.

Fikrimizcha, mazkur manzil-

larda qaror topgan odam zotining

hayoti, shubhasiz, nihoyatda og‘ir

kechgan. Yashamoq uchun u

tinmay harakat qilgan. Avval

hayotiy  omillar izlab yer sathini

kezgan, uni sinchiklab ko‘zdan

kechirgan. So‘ngra yemakliklar

topgach, xilvatroq yerga joylashib

olgani ajablanarli emas. Modomiki,

tabiatning ongli a’zosi qiyofasida

yaratilgan inson, garchi yer yuzi-

dagi noz-ne’matlarning tarqalgan

joylarini belgilab, uning hosilali

mevalarini iste’mol etgan bo‘lsa-

da, ammo bunday barakatli

maskanni nomlashdek ruhiy salo-

hiyatga hali ega bo‘lmagan.

Arxeologik qadriyatlar ko‘la-

midan ayon bo‘lishicha, miloddan

avvalgi 4 — 2 ming yilliklar

davomida ona urug‘doshligi zamo-

nida odamzot to‘plari tobora

ortib,  aql-idrokli avlod voyaga

yetgan. So‘ngra ona urug‘doshli

jamoalari tashkil topgan. Ular tog‘

yonbag‘ri, jar, ko‘l, suv adoqlari

bo‘ylari, buloq, ko‘lmakli qoq

atroflari va o‘tloqli marg‘iy yerlarda

qaror topgan bo‘lsa-da, g‘or-u

ungurlarni hamon tark etilmagan

ekan. Chunki ularning hayoti ov

va terimchilik bilan muttasil

bog‘liq  bo‘lgan. Shu boisdan

o‘zlashtirilgan yangi joylar ham

turdosh nomlar bilan belgilan-

gan bo‘lishi taajjublanarli emas.

Miloddan avvalgi 6 — 2 ming

yilliklarda ona urug‘doshligi rivoj-

langan zamonda xo‘jaliklarda mis

va jez (bronza)dan xomashyo sifa-

tida foydalanishga o‘tilgan. Mazkur

ma’danlardan dastavval muqaddas

siymo — Ona va odamlarni hayotiy

ozuqa — go‘sht, moy, teri va jun

bilan ta’minlagan turli zot, ov

hayvonlarining haykalchalari,

so‘ngra esa ayollar zebi-ziynatlari,

ro‘zg‘or buyumlari-yu asboblar

hamda mehnat qurol-yarog‘lar

yasalgan. Ayollar kashfiyoti bilan

urug‘-u qabila hamda jamoalar-

ning qorni to‘qlanib, kiyintiradigan

ilk chorvachilik, dehqonchilik va

kasana hunarmandchiligi kabi

ishlab chiqaruvchilik xo‘jaliklariga

asos solingan. Miloddan avvalgi

birinchi ming yilliklarda esa temirni

otashgohda toblab xomashyo sifa-

tida foydalanish joriy etilgach,

insoniyatning ijtimoiy, iqtisodiy va

madaniy hayotida keskin taraqqiyot

boshlangan. Avvalo, otalar rahna-

moligida oila, urug‘ va qabilalar

birlashuvi asosida jamoalar va

ularning alohida mulklari, el-u

elatlari tashkil topgan. Osiyoning

bepoyon dashtlik va pasttekislik-

larida ko‘chmanchi chorvachilik

xo‘jaliklari rivojlanib, alohida

yaylovlardan iborat ulkan yurt

qaror topgan.

Daryo vodiylari esa o‘troq

dehqonchilik paykallariga aylan-

tirilib, ayrim qishloqlar-u qal’alar

qad ko‘targan. Ularning o‘ta

qurama  ziroatkor va hunarmand

aholisi shakllangan. Taraqqiy etgan

xo‘jalikda hayot kechirgan qishloq

jamoalari va ko‘chmanchi hamda

yarim o‘troq chorvador urug‘-u

qabilalar o‘rtasida, shubhasiz,

o‘zaro iqtisodiy va madaniy aloqalar

o‘rnatilib, mahsulotlarni ayirbosh-

lash, savdo munosabatlari muqim-

lashgan.


Shunisi e’tiborliki, chorvador

urug‘-aymoqlar hamda o‘troq

dehqon sohibkor jamoalar o‘r-

nashgan el-yurt, muzofot yoki

ayrim turarjoylarning lisoniy

asoslaridan aniq ayon bo‘lishicha,

miloddan avvalgi 2 — 1  ming yil-

liklardanoq Osiyoning shimoliy

qismida chorvachilik bilan hayot

kechirgan qabilalar asosan turkiy

tilda so‘zlashuvchi bo‘lganlar va


24

uning janub va janubi-g‘arbida

istiqomat qilgan qadimgi o‘troq

jamoalar esa fors-eroniy tilli

bo‘lganidan dalolat bermoqda.

Turkiy urug‘ va qabilalar o‘z kelib

chiqish ibtidosi — ongon —

totemlari: “az”, “os”, “uz” va

“mang” (ming) kabi shakllardagi

qator turdosh otlar bilan, o‘troq

qishloq jamoalari esa turarjoylari-

ning tabiiy belgilariga taqlidan

shakllarda, masalan, Baxtar —

oqar (oyoq) suv; Sug‘d — g‘oru-

g‘ut (ungur) tomon; Surxon —

qizil (loyqali) daryo; Xorazm —

xush — yaxshi (mustahkam)

qal’ali yerlar kabi dongdor nomlar

tarzida ifoda etganlar.

Mazkur turkum turdosh va

nomdor atamalar qanday shakl-

larda qayd etilib, ifodalanmasin,

fikrimizcha, ular O‘rta Osiyoning

geografik xaritasida belgilangan

eng qadimiy yurt va mavzelarning

dastlabki ilk nomlanishidan

guvohlik beradi. Turarjoylarning

hududiy chegaralari belgilanib,

atoqli nomlari qat’iy muqimlasha

boshlagan jarayonda nom yasovchi

morfema sifatida turdosh otlar

makro va mikrotoponimlarning

asosiy negizi shaklida atoqli

nomlarni yuzaga keltirgan.

Miloddan avvalgi II ming

yillikning ikkinchi yarim — I ming

yillikning birinchi yarmida chorva-

chilik xo‘jaligi kengayib, u uch

mustaqil tarmoqlar: podachilik,

yilqichilik va qo‘ychivonliklarga

ajralib, chorva boshqaruvida

kasbiy  sohalar tashkil topadi.

Oqibatda o‘tloqlardan iborat

bepoyon keng umumyurtning

sharqiy qismida, asosan shoxli

yirik  qoramol (sigir, ho‘kiz va

qo‘tos) podalari, g‘arbiy qismida

esa deyarli yilqi podalari (ot,

tulpor va arg‘umoq biyalari)

uyurlari va uning janubi-sharqiy

yayloqi dashtlarida faqat qo‘y

(qo‘zi,  echki va uloq) otarlari

boqilgan. Uch toifali mazkur

soha  chorvachilarini o‘troq aholi

kasbiga asosan, “os”, “az” va

“mang” yoki “ming” kabi turdosh

nomlar bilan atagan. Ushbu kasb

otlariga “qo‘noq” ma’nosidagi

“iyo” va “iya” kabi qo‘shimchalar

biriktirilib, mulkdor chorvachilar-

ning o‘tloqlaridagi yozgi qaror-

gohlarining nomi belgilangan.

Natijada Yer kurrasining eng katta

qit’asining sharqiy qismi “Osiyo”,

ya’ni oslar yurti, g‘arbiy qismi esa

“Aziya” yoki azlar mamlakati kabi

ma’nolarda, ikki shakldagi makro-

toponimlar bilan nomlangan.

Osiyoning janubi-sharqiy qismi-

dagi o‘tloqlarda asosan, qo‘y —

mang otarlari boqilgani bois

ushbu  o‘lka “Manglu”, ya’ni

qo‘ychivonlar yaylovi deb ifoda-

langan. Keyinchalik Osiyodan

Amudaryo janubiga tomon siljigan

oslarning kattagina qismi egallab

olgan hududlari — Xuroson

(Haroson), ya’ni katta oslar va

Eronning janubi-sharqiy qismiga

borib o‘rnashgan saklarning

joylashgan yerlari esa Sakiston

(hozirgi Seyiston) nomlari bilan

shuhrat topgan.

Tarix sahifalarida qayd etilgan

joy nomlari, shubhasiz, hali

qardosh xalqlar shakllanmasdan

bir necha asr muqaddam yashagan

va mazkur diyorga nom berib, uni

obod etishdek xayrli, umum-

bashariy faoliyatga dastlab qo‘l

urgan qadimgi ajdodlar siymosi

bilan bevosita bog‘liqdir.

Xulosa qilib aytganda, Osiyo va

Aziya  hamda  uning markaziy

qismida joylashgan O‘rta Osiyo-

ning landshafti buyuk qudratning

boqiy jilosi, tarixan ulkan qit’aning

fazilatli atoqli nomlari esa insoniyat

hayotining barakatli, noz-ne’mat-

lari maskani qutlug‘ sharafining

boqiyligini anglatib turadi.

Abdulahad MUHAMMADJONOV,

akademik

11.  2010 — 2015-yillarda har

bir mahalla, daha va mikro-

tumanda bolalar maydoncha-

larini tiklash va tashkil etish

dasturini ishlab chiqish. U quyi-

dagilarni nazarda tutadi:

ilgari tashkil etilgan bolalar

maydonchalarini rekonstruksiya

qilish va yangilarini qurish, turar-

joy dahalari va mahallalarda

rekreatsiya zonalari tashkil etish;

aholi punktlari va mahallalarda

tashkil etilgan bolalar maydon-

chalarini obodonlashtirish va

«Barkamol avlod yili» Davlat dasturidan

ko‘kalamzorlashtirishni tashkil

etish;


respublikaning har bir tuma-

nida (shahrida) beshta rag‘bat-

lantiruvchi mukofot ta’sis etgan

holda «Eng yaxshi bolalar may-

donchasi» tanlovini o‘tkazish;

turarjoy dahalaridagi qurilishi

tugallangan hududlarda va

hududlarni rivojlantirish bosh

rejalarida nazarda tutilmagan

hududlarda har qanday obyekt

qurilishini taqiqlaydigan normani

joriy etish.

Bajarish muddatlari

2010-yil III chorak, 2010 —

2015-yillarda amalga oshirish.

Taqdim etiladigan hujjatning

shakli, amalga oshirish mexanizmi

va kutilayotgan natija

O‘zbekiston Respublikasi

Vazirlar Mahkamasi qarori loyi-

hasi.

Aholining dam olishi, estetik



tarbiyasi va sog‘lomlashtirilishi

uchun zarur bo‘lgan shart-sha-

roitlarni yaratish tadbirlari rejasi.

BOLALAR  MAYDONCHALARI — E’TIBORDA



25

4 «Sog‘lom avlod uchun», 2010-yil, 8-son.

A’RIFATPARVAR

 va


adabiyotshunos  Po‘lat-

jon Qayyumovning

tazkirasida “Oshiq II” nomi ostida

bir shoir haqida qisqacha ma’-

lumot beriladi. Muallif bu shoir-

ning O‘sh shahridan ekanligini

va bir kitob muqovasida uning

Muqimiy vafotiga bag‘ishlangan

yetti bayt she’ri borligini ta’kidlab,

undan 4 misrasinigina keltiradi.

1

Shuningdek o‘sha yerda, “Bu kishi



muftiyzoda Muhammad A’lam

bo‘lishi ehtimoldur. Rojiy Marg‘i-

loniy bu kishining o‘ziga vafot

tarixi yozmishdur...” degan mulo-

haza ham bildirilgan.

Bundan o‘zga mazkur Oshiq-

ning tarjimai holi haqida biror bir

boshqa ma’lumotga duch kelmadik.

O‘zbek adabiyoti tarixini yori-

tuvchi manbalar va tadqiqotlarda

ham u haqida hech bir ishoraga

ko‘zimiz tushmadi.

Sharq adabiyoti tarixida esa

“Oshiq” taxallusi bilan ko‘plab

shoirlar ijod qilganlar. Misol

uchun, yana Po‘latjon Qayyumiy-

ning “Tazkiratush-shuaro” asarida

“Oshiq” va “Oshiqiy” taxallusli o‘n

bir shoir haqida ma’lumot bor.

2

Ammo ularning barchasi temuriy-



Download 493.35 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling