Ingenerlik geodeziyasi

3.4.5. Ekranda elektron tenglash bilan yustirovkalash aniqligi  
R2 PLUS seriyasidagi asbob elektron tenglash bo`yicha yustirovkalash 
imkoniyatini beradi.

---

9
4
1. 
Asbobni yoqing va P3 dagi F1: 
[TILT] o`lchovlar moduliga kiring yoki 
{BS} ni bosing, ekranda elektron 
tenglash ko`rsatkichi paydo bo`ladi.
2. 
Tenglash 
yuqorida 
ko`rsatilganidek, 
ko`tarma 
vintlar 
yordamida 
o`tkaziladi. 
Pufakchani 
stentrirlash yassi adilakda. ● doim 
markazda ekanligiga ishonch hosil 
qiling.
1. Ushbu qismda siz X/Y kompensatorni ▲yoki▼ ni bosib yoqishingiz/o`chirishingiz 
mumkin.
2. Agar asbob lazerli stentrir bilan jihozlangan bo`lsa, u holda ushbu qism 
ochilgandan so`ng displeyda lazerli stentrirni sozlash menyusi aks etadi.
Sozlash ◄ ► klavishlari bilan bajariladi.
  
  
  
  
 
  
Qurilmaning nomenklaturasi  
  

---

9
5
- 
Olib yurish uchun 
dasta
- 
Optik vizir
- 
Okulyar
- 
Vertikal adilak 
fiksatori
- 
Vertikal 
mikrometrik vint
- 
Yassi adilak
- 
Ekran
- 
Klaviatura
- 
Treger
- 
Asbobning 
balandligi 
belgisi
- 
Marka
- 
Batareya
- 
Gorizontal 
adilak fiksatori
- 
Gorizontal 
mikrometrik 
vint
- 
SD kartasi sloti 
& USB port
Fokuslash halqasi
Okulyar
Yustirovkalash
vinti
Asbobning 
balandligi belgisi
Seriya raqami
RS-232C porti
Klaviatura bilan asosiy operatsiyalar  

---

9
6
Klavishlar  
Tavsifi  
F1~F4
Funkstiyalarni tanlash
0~9
Harfli yoki raqamli qiymatlarni kiritish
Nuqtani kiritish
+/- qiymatlarini kiritish
Power
Yoqish/o`chirish
Sozlash moduliga kirish
Cnfg
Konfigurastiya moduliga kirish
ESC
Oldingi menyu yoki modulga o`tish
Shift
Harfli qiymatlardan sonlilariga o`tish
Nishon turini o`zgartirish
BC
1. Kiritish vaqtida xarakteristikani yo`q qilish
2. Elektron tenglash menyusiga o`tish
Space
Nishon va asbob balandligini kiritish
Qora fazoni kiritish
Func
Boshqa sahifaga o`tish
Ent
Kiritish ma`lumotlarini tanlash/tasdiqlash
Tanlangan opstiyani tasdiqlash
3.5. TEODOLIT S`YOMKASI VA UNING MOHIYATI. TEODOLIT
YO`LINI PUNKTLARGA BOG`LASH, DALA O`LCHASH ISHLARI REJA:  
1. Gorizontal burchak o`lchash mohiyati.  
2. Ko`rish trubasini ko`zga va narsaga to`g`rilash.  

---

9
7
3. Burchak o`lchash usullari.
3.5.1. Gorizontal burchak o`lchash mohiyati.  
Joyda bir nuqtadan chiqqan ikki yoki bir necha yo`nalish orasidagi 
burchaklarning gorizontal qo`yilishini o`lchash kerak bo`ladi. Masalan, V nuqtada (52-
rasm) turib, turli balandlikda yotuvchi A va S nuqtalarga qarash yo`li bilan ABC 
burchakning gorizontal qo`yilishi ni o`lchash kerak deylik. Shakldan ko`rinadiki, S 
nuqta balandda, V va A nuqtalar esa S ga nisbatan pastlikda. Shunga ko`ra, VA va VS 
tomonlar orasidagi 
qiya tekislikdagi burchak desak ABC gorizontal proekstiyasi 
bo`ladi. ning qiymatini aniqlash uchun shtativ 1 ustiga aylanasi graduslarga 
bo`lingan doira 2 gorizontal vaziyatda urnatiladi; uning markazi O dan chap nuqta S ga 
qarab p
ch
, keyin doirani qo`zg`atmay, o`ng nuqta A ga qarab n
o`
sanoqlar olinsa, bu 
sanoqlar ayirmasiga teng bo`ladi:
=p
o`
-p
ch
, (1)
ya`ni bir nuqtadan chiqqan ikki yo`nalish orasidagi burchakning gorizontal 
qo`yilishi o`ng nuqtaga qarab olingan sanoqdan chap nuqtaga qarab olingan 
sanoqning ayirmasiga teng. Aylanasining yo`nalgan qirrasi bo`laklarga bo`lingan va 
gorizontal holga keltirilib sanoq olinadigan doira 2 limb deyiladi. Agar O dan S ga va A 
ga qaralgan ko`rish nurlaridan vertikal tekisliklar o`tkazilsa, bu tekisliklar kollimastion 
tekisliklar deyiladi.
Bu tekisliklar orasidagi burchak o`lchanadigan burchakning qiymati bo`ladi.
Ikki chiziq orasidagi burchakni goniometr yordamida ham o`lchash mumkin. 
Asosan, burchakning gorizontal qo`yilishi teodolit yordamida o`lchanadi.

---

9
8
52-rasm. 
Gorizontal burchak o`lchash