Innovatsiya-ziyo


qistirib..., Qo ‘lida bomba ushlagan holda ко ‘chagayugurdi


Download 3.84 Mb.
Pdf ko'rish
bet45/101
Sana19.11.2023
Hajmi3.84 Mb.
#1786423
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   101
Bog'liq
nutq madaniyati. raupova l

qistirib..., Qo ‘lida bomba ushlagan holda ко ‘chagayugurdi gaplaridagi 
bomba so'zining noto'g'ri ishlatilganligini, yozuvchi bomba va 
granataning farqiga bormasligini tanqid qiladi. Adib bunga hikoyadan 
ko'plab misollar keltiradi: Botir Sulton akaning oyoqlarini silaganda
6i


qo 'liga yelimga о ‘xshagan bir narsa yopishganligini sezdi: qorong'ida 
nima ekanini bilolmay qoldi - Jenya... yigitning ko'ziga uzoq tikilib 
qoldi. Bir paytda bo‘layotgan ushbu voqealar ifodasidagi mazmunni 
qiyosiar ekan, “qo'lga tekkan qon ko'rinmagan qorong'ida ko‘z 
ko'rinadimi?” deydi Abdulla Qahhor.
Adib yana yozadi: “Adabiyotda yolg'onning katta-kichigi yo‘q. 
Hammasi ham baravar zarar. “Uchrashuv” (M.Hakim)da mana bunday 
yolg'on gap bor: “Ahmad osmonga qaradi. Haqiqatan ko'kni bulut 
bosgan. Bironta ham yulduz y o ‘q edi/” Shundan besh satr pastda 
“Ahmad osmonga nazar tashladi. Haqiqatan uzoq ufqdan chiqib 
ketayotgan bulutlaming ko'rinishi xunuk edi”. Uzoq ufqdan chiqib 
kelayotgan bulutlami ko'rish uchun havo qisman bo'Isa ham, ochiq 
bo'Iishi kerak. Bu yerda yo “ko'kni bulut bosgan”i, bironta ham yulduz 
yo'qligi yolg'on yoki “uzoq ufqdan chiqib kelayotgan bulutlar” 
to'g'risidagi gap behuda”.
Ko'rinadiki, yozuvchi M a’ru f Hakim yozgan narsalardagi 
ziddiyatlar uning nutqining borliq bilan muvofiq kelmayotganligini 
ko'rsatmoqda, “Aniqlikni boshqacha tushunish ham mumkin, - deydi 
B.N.Golovin, - bu so'z va uning ko'pchilik tomonidan qabul qilingan 
ma’nosi hamda uning nutqda qo'llanishi bilan muvofiq kelishi. 
Ko'rinadiki, aniqlik nutqning xususiyati sifatida, eng aw alo, til 
sistemasidagi lug'aviy daraja bilan bog'lanadi. Boshqacha aytganda
nutq aniqligi termini ostida voqelik va uning tildagi ifodasi bo'lgan 
lug'aviy birlik - so'z o'rtasidagi o'zaro moslik anglashiladi.

Download 3.84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   101




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling