Inovatsiyalar vazirligi

Vertikal- frezalash dastgohi. 
B) 1- stanina; 2-tezligini o‘zgartiruvchi quticha; 3-xobt; 4-tayyorlama 
ushlaydigan stol; 5-aylantiruvchi moslama; 6-salaska; 7-konsol; 8-surish 
karobkasi. 
Vertikal-frezalash stanogi.
Rasmda vertikal- frezalash dastgohi ning umumiy ko‘rinishi tasvirlangan. Bu 
tipdagi dastgohning ko‘pgina uzel va detallar gorizonlal-frezalash dastgohiniki 
kabidir. Dastgohning shpindeli 1 vertikal vaziyatda joylashgan, shuning uchun 
ham stanina 2 ning konstruksiyasi o‘zgartirilgan. 6N12 modeli vertikal- frezalash 
dastgohi o‘zining tuzilishi va kinematik sxemasi jihatidan 6N82 modelli universal 
gorizontal-frezalash dastgohi ko‘p darajada o‘xshaydi. Ularning texnikaviy 
harakteristikasi bir xil. Bu tipdagi shunday dastgohlar borki, ularning shpindeli 

---

6N12 modelli dastgohidagi kabi staninada emas, balki vertikal tekislikda 
joylashgan burish plitasi bilan ta’minlangan quyma galovkada turadi. Bu xol 
frezalash protsessida frezani stol tekisligiga ma’lum burchak ostida o‘rnatishga 
imkon beradi.
A)
B)
6N12 modelli unversal frezalash dastgohi. 
B) 1- stanina; 2-tezligini o‘zgartiruvchi quticha; 3-shpindel kallagi; 4-shpindel 
o‘qi; 5-ish stoli; 6-salaska; 7-konsol; 8-surish karobkasi. 
Ishni bajarish uchun kerakli qurilma asbob va materiallar: 
1. 6N12 modelli unversal frezalash dastgohi. 
2. SHu dastgoh umumiy ko‘rinishi tasvirlangan plakat.
3. Turli xil frezalar. 
4. O‘lchov asboblari. 
Frezalashda kesish rejimlari. 
Frezalash chuqurligi t ni tanlash. Kesish chuqurligining qiymati tayyorlamada 
frezalash uchun qoldirilgan quymaga va freza tozaligiga qarab tanlanadi amalda 
xomaki frezalashda kesish chuqurligi 3-8mm ga, tozalab frezalashda esa 0,5-
1,5mm ga teng qilib olinadi. 

---

Surish qiymati S
z
qiymatni tanlash. Frezaning bir tishga to‘g‘ri keladigan 
surish qiymati yuzaning talab etilgan tozaligiga va frezalash chuqurligiga qarab 
tanlanadi. Po‘lat tayyorlamani tezkesar po‘latdan tayyorlangan silindrik freza bilan 
frezalashda S
z 
0,04-0,15 mm, cho‘yanni frezalashda S
z
0,06-0,3mm qilib olinadi. 
Frezalashning turg‘unligi. Kesish tezligining frezar turg‘unligiga bog‘liqligi 
quyidagi formula bilan aniqlanadi. 
m
T
A
V =
; 
Bu erda V kesish tezligi m/min;
A- frezalash sharoitiga va boshqa faktorlarga koeffitsient; 
T- turg‘unlik davri min hisobida; 
m
-nisbiy turg‘unlik ko‘rsatgichi. 
Frezaning turg‘unligi 10dan50 min gacha bo‘ladi. Silindrik va shakldor 
frezalar uchun T=40-500min. 
Kesish tezligi. Frezalangan materialga freza materialining sifatiga, freza 
diametri, kesish rejimi, freza tishining geometrik parametrlariga, frezaning 
turg‘unligiga, sovutish suyuqligiga qarab aniqlanadi. 
K
v
vz
B
v
t
Y
S
T
D
C
V
n
r
x
v
z
m
qv
v
*
*
*
*
*
=