Inson resurslarini boshqarish mavzu: mehnat unumdorligiga erishishda boshqaruvning ahamiyati

Raqobat - unumdorliknioshirishning hamda iqtisodiy o‘sishni ta’minlashning harakatlantiruvchi kuchidir, chunki har bir korxona sotuv va ta’minot bozorida o‘z mavqeini yaxshilashga harakat qiladi. Ikkinchi tomondan, qudratli unumdorlik raqobatni oshiradi, iqtisodiy o‘sish esa uni kuchaytiradi. Nafaqat korxonalar, balki milliy iqtisodiyotlar ham o‘zaro raqobatlashadi. Iqtisodiy nazariyaga ko‘ra, korxona va milliy iqtisodiyotlar raqobatning teng sharoitlarida bo‘lib, bir-biriga qarama- qarshi turadi, bu alohida olingan milliy iqtisodiyot va aniq korxonalar o‘rtasidagi real hayotda sezilarli farqlanadi. Masalan, tabiiy resurslar, iqtisodiy va ijtimoiy infratuzilma, ishchi kuchi ko‘lami va sifat tuzilmasi umuman teng emas. Buning ustiga, korxonalar bilan milliy iqtisodiyotlar ko‘lamlari o‘rtasidagi farqlarga keyingi yillarga qadar raqobat shartlarining tengsizlik ko‘rsatkichi sifatida qarab kelingan. Albatta, yirik korxonalar ta’minot va sotuv bozorida mutlaq boshqa ishchi kuchini qamrab olishga qodir. Iqtisodiyotni rivojlantirishda ham xuddi shunday, o‘zlarining yirik ichki bozorlari va tashqi bozorlardagi kuchli mavqelari bilan ko‘lami kichikroq iqtisodiy kuchga ega korxonalarga qaraganda raqiblar tazyig‘iga muvaffaqiyatliroq qarshilik ko‘rsatishga qodir bo‘ladi. Mehnat unumdorligini oshirishga ta’sir etish darajasi va hususiyatiga qarab, omillarni quyidagi uchta guruhga: moddiy-texnik, tashkiliy-iqtisodiy va ijtimoiy- ruhiy guruhlarga birlashtirish mumkin. Moddiy-texnik omillar - yangi texnika, ilg‘or texnologiya, xomashyo va materiallarning yangi turlaridan foydalanish bilan bog‘langan. Ishlab chiqarishni takomillashtirish vazifalarini hal etishga: - uskunalarni zamonaviylashtirish; - ma’naviy eskirgan uskunalarni yangi, unumliroq uskunalar bilan almashtirish; - ishlab chiqarishni mexanizatsiyalash darajasini oshirish: qo‘lda bajariladigan ishlarni mexanizatsiyalash, kichik mexanizatsiya vositalarini joriy etish, uchastka va sexlardagi ishlarni yalpi mexanizatsiyalash; - ishlab chiqarishni avtomatlashtirish: avtomat-dastgohlarni, avtomatlashtirilgan uskunalarni o‘rnatish, avtomatlashtirilganliniyalardan va ishlab chiqarish tizimlaridan foydalanish; - yangi, ilg‘or texnologiyalarni joriy etish; - xomashyoning yangi turlaridan, progressiv materiallardan foydalanish yo‘li bilan va boshqa choralar orqali erishiladi.

• Raqobat - unumdorliknioshirishning hamda iqtisodiy o‘sishni ta’minlashning harakatlantiruvchi kuchidir, chunki har bir korxona sotuv va ta’minot bozorida o‘z mavqeini yaxshilashga harakat qiladi. Ikkinchi tomondan, qudratli unumdorlik raqobatni oshiradi, iqtisodiy o‘sish esa uni kuchaytiradi. Nafaqat korxonalar, balki milliy iqtisodiyotlar ham o‘zaro raqobatlashadi. Iqtisodiy nazariyaga ko‘ra, korxona va milliy iqtisodiyotlar raqobatning teng sharoitlarida bo‘lib, bir-biriga qarama- qarshi turadi, bu alohida olingan milliy iqtisodiyot va aniq korxonalar o‘rtasidagi real hayotda sezilarli farqlanadi. Masalan, tabiiy resurslar, iqtisodiy va ijtimoiy infratuzilma, ishchi kuchi ko‘lami va sifat tuzilmasi umuman teng emas. Buning ustiga, korxonalar bilan milliy iqtisodiyotlar ko‘lamlari o‘rtasidagi farqlarga keyingi yillarga qadar raqobat shartlarining tengsizlik ko‘rsatkichi sifatida qarab kelingan. Albatta, yirik korxonalar ta’minot va sotuv bozorida mutlaq boshqa ishchi kuchini qamrab olishga qodir. Iqtisodiyotni rivojlantirishda ham xuddi shunday, o‘zlarining yirik ichki bozorlari va tashqi bozorlardagi kuchli mavqelari bilan ko‘lami kichikroq iqtisodiy kuchga ega korxonalarga qaraganda raqiblar tazyig‘iga muvaffaqiyatliroq qarshilik ko‘rsatishga qodir bo‘ladi. Mehnat unumdorligini oshirishga ta’sir etish darajasi va hususiyatiga qarab, omillarni quyidagi uchta guruhga: moddiy-texnik, tashkiliy-iqtisodiy va ijtimoiy- ruhiy guruhlarga birlashtirish mumkin. Moddiy-texnik omillar - yangi texnika, ilg‘or texnologiya, xomashyo va materiallarning yangi turlaridan foydalanish bilan bog‘langan. Ishlab chiqarishni takomillashtirish vazifalarini hal etishga: - uskunalarni zamonaviylashtirish; - ma’naviy eskirgan uskunalarni yangi, unumliroq uskunalar bilan almashtirish; - ishlab chiqarishni mexanizatsiyalash darajasini oshirish: qo‘lda bajariladigan ishlarni mexanizatsiyalash, kichik mexanizatsiya vositalarini joriy etish, uchastka va sexlardagi ishlarni yalpi mexanizatsiyalash; - ishlab chiqarishni avtomatlashtirish: avtomat-dastgohlarni, avtomatlashtirilgan uskunalarni o‘rnatish, avtomatlashtirilganliniyalardan va ishlab chiqarish tizimlaridan foydalanish; - yangi, ilg‘or texnologiyalarni joriy etish; - xomashyoning yangi turlaridan, progressiv materiallardan foydalanish yo‘li bilan va boshqa choralar orqali erishiladi.

E’tiboringiz uchun rahmat

• E’tiboringiz uchun rahmat