Иоганн Себастьян Бах

Mavzu: №8 . “Ferents List ijodi.(1811-1886) ”

1. F.List ijodining jahon musiqa madaniyati tarixidagi ahamiyati.

2. F,Listning tarjimai holi .
3. F. List fortepiano musiqasining ahamiyati .


1--:
1.F.List ijodining jahon musiqa madaniyati tarixidagi ahamiyati. Ferents List XIX asrning novatori, pianinochi va dirijer, venger xalqining g’ururi, muzika jamoat arbobidir. Ammo List ko’p umrini Frantsiya va Germaniyada o’tkazdi, uning taqdiri shuni taqozo etdi. Uning Frantsiya va Germaniya bo’lib o’tgan hayoti davomidagi ortirgan tajribasi unga musiqaning yangi ochilmagan qirralarini ochib berdi. Shu bilan birga List Frantsiya va Germaniya musiqa madaniyatiga ham o’z hissasini qo’shdi, desak mubolag’a bo’lmas. Ferents List 22-oktyabr 1811-yili Estergazi shaxridagi venger knyazlari oilasida dunyoga keldi. Yoshligidan fortepiano chalishni mashq qila boshladi. Ferents List ijodining asosiy yo’nalishi fortepiano ijrochiligi va fortepiano uchun yaratilgan asarlardir. Zamonaviy ijrochilik va ijodiyotiga List o’zining fortepiano uchun yozilgan simfonik risolalari bilan yangilik olib kirdi. List o’zining fortepiano uchun yozilgan asarlarida fortepianoning barcha registrlaridan keng foydalangan. 20-30 yillarda pianinochilar orasida opera parafrazalaridan foydalanish udumga aylanib qoldi. List ham mana shu zamonaviy udumga asoslanib, Motsart, Veber, Guno, Vagner, Verdi operalari ohanglaridan foydalangan holda, fortepiano uchun kontsert fantaziyalarini yoza boshladi. List Sentning “Letuchiy gollandets”, Vagnerning “Trubadur”, “Aida “ operalaridan, Guno “Faust” operasidagi vals, Glinkaning “Ruslan va Lyudmila”sidan Chernomor marshi, Chaykovskiyning “ Evgeniy Onegin” operasidan polonezini fortepiano uchun qayta ishladi. Opera va simfonik muzikalaridan tashqari Listni organ musiqasi ham befarq qoldirmagan. Uning organ uchun 6 prelyudiya va fuga transkriptsiyalari bor. Listning vokal va fortepiano uchun yozilan asarlari ham bor. Shu bilan birga List fortepiano uchun etyudlar ham yaratgan. 1851-yilda nashrdan chiqqan “ yuqori ijrochilik etyudlari” juda katta omad olib keldi. “ Peyzaj” “Mazepa”, “Pervomu godu stranstviy” ,”Blujdayuhie ogni” kabi etyudlari bor.