Iqtisod moliya

a) nihoyatda qisqa bozor davri. Bu shunday muddatki, bunda ishlab chiqaruvchilar 
talab va narxlarni o’zgarishiga, reaktsiya qi-lishga ulgurmaydi. Masalan, dehqon — fermer 
bozorga bir mashina pomidor olib keldi. Bu uning bir yillik hosili. Uning uchun taklif tamomila 
noelastik. U narxning qanday bo’lishidan qat’i nazar arzonmi, qimmatmi sotadi. Agarda 
kutganidan qimmatroq bo’lsa ham bozorga qo’shimcha pomidor olib kela olmaydi. Chunki, bir 
kechada pomidor 
o’stirib bo’lmaydi. Ikkinchi tomondan uni kutganidan past, arzon bo’l-sa ham, olib kelgan 
pomidorini sotadi. Chunki, achisa umuman hech narsa ololmaydi. Bu faqat bir fermer emas, 
boshqalarga ham tegishli. Chunki, bozordagi talabga qarab taklifni ko’paytirish uchun vaqt yo’q. 
Narxning o’sishi faqat iste’molni nor-mallashtiradi. 
Lekin uni ishlab chiqarishni ko’paytirmaydi; 
b) qisqa muddatli davr. Bu davr mobaynida 
alohida ishlab chiqaruvchilar va umuman butun 
tarmoqning quvvati o’zgarmaydi. Lekin, korxona o’z 
quvvatini intensiv tarzda ishga solishi uchun etarli vaqtga 
ega. Misolimizdagi fermer intensiv uslublardan 
foydalanib, erga qo’shimcha o’g’it-pestitsid, mehnat 
sarflab, suv quyib pomidor hosildorligini oshi-rib, 
evaziga taklifni ko’paytirishi mumkin. Natijada 
nihoyatda qisqa muddatli davrga qaraganda taklif ortadi. 
Lekin narx nihoyatda qisqa muddatli davrga qaraganda 
pastroq bo’ladi;
 
 
 
 
 
 
 
 
 
S – taklif (supply) 
D – talab (demand) 
Nihoyatda qisqa muddatly davr 
S
D
2
 
D
1
 
P
Q
Qisqa muddatli davr
 
S
1 
S
2 

---