Iqtisodiy o‘sishni qanday tuchunasiz?

Tanlab o‘tkaziladigan tadqiqotlar qanday maqsadlarda o‘tkaziladi?

Tasodifiy tanlov bu ma'lum bir populyatsiyadan statistik vakili tanlab olish usuli. Namunadagi har bir element tanlanish ehtimoli bir xil bo'lishi kerak degan printsipning bir qismi.
Qur'a tashlash - bu tasodifiy tanlovning misoli, unda qatnashuvchi populyatsiyaning har bir a'zosiga raqam beriladi. Sovrin sovg'alariga mos keladigan raqamlarni tanlash uchun (namuna) ba'zi tasodifiy usullardan foydalaniladi, masalan, pochta qutisidan bir xil kartochkalarga yozilgan raqamlarni ajratib olish.
Afzalligi
Oddiy tasodifiy tanlov:
- Bu statistik tadqiqotlar xarajatlarini kamaytirishga imkon beradi, chunki statistik jihatdan ishonchli natijalarni olish uchun aholining umumiy sonini o'rganish zarur emas, kerakli ishonch darajasi va tadqiqotda talab qilinadigan xatolar darajasi.
- Ikkilanishdan saqlaning: o'rganilayotgan elementlarni tanlash umuman tasodifiy bo'lgani uchun, o'rganish faqat bir qismi o'rganilgan bo'lsa-da, aholining xususiyatlarini ishonchli aks ettiradi.
Kamchiliklari
- Turli xil guruhlar yoki aholi qatlamidagi imtiyozlarni bilmoqchi bo'lgan holatlarda usul etarli emas.
Bunday holda, tadqiqot olib borilishi kerak bo'lgan guruhlar yoki segmentlarni oldindan aniqlash afzalroqdir. Qatlamlar yoki guruhlar aniqlangandan so'ng, agar ularning har biri uchun tasodifiy tanlovni qo'llash qulay bo'lsa.
- ozchilikning sektorlari to'g'risida ma'lumot olish ehtimoli juda kam, ularning ba'zida ularning xususiyatlarini bilish zarur.
Masalan, agar qimmat mahsulot bo'yicha kampaniya o'tkazish haqida gap ketayotgan bo'lsa, ozchilikning eng badavlat sektorlarining afzalliklarini bilish kerak.

89. 
    “Aholi registri” tushunchasiga ta’rif bering.
    

Aholi registrlari – bu muayyan hududda muntazam yashovchi har bir shaxs yoki uy xo‘jaligi haqida axborotga ega bo‘lgan kartotekadir. Aholi registrida har bir insonning asosiy ijtimoiy-demografik tavsiflari to‘g‘risida ma’lumotlar jamlanadi. Aholi registrlari – muayyan hududda muntazam yashovchi har bir shaxs yoki uy xo‘jaligi haqida ma’lumotlar qayd qilingan kartoteka-dir. Aholi registrida har bir shaxsning asosiy ijtimoiy-demog-rafik tavsiflari to‘g‘risida ma’lumotlar, ya’ni jinsi, yoshi, nikoh holati, tug‘ilgan va yashash joyi jamlanadi. Shuningdek, registrga ma’lumoti, ish joyi, farzandlari va h.k.lar to‘g‘risidagi ma’lumot ham kiritilishi mumkin. Registr asosini tashkil etuvchi asosiy tamoyil – undagi axborotni muntazam ravishda va o‘z vaqtida yangilab turishdir. Dastlabki aholi registri 1749 yili Shvesiyada paydo bo‘lgan. Hozirgi vaqtga kelib, bir qator Yevropa mamlakatlarida (Belgiya, Daniya, Luksemburg, Shvesiya, Gollandiya, Portugaliya, Ispaniya) milliy registrlar mavjud. Buyuk Britaniya va Fransiya registr-larida shaxslarning aniq yashash joyi qayd etilmagan. Bir qator mamlakatlarda faqat hududiy registrlar tuzilgan.

90.