“iqtisodiy tahlil” kafedrasi dotsenti vazifasini bajaruvchi a. B. Abdullayev tomonidan tayyorlangan “moliyaviy tahlil” fanidan taqdimot


Moliyaviy tahlilning maxsus usullari


Download 71.61 Kb.
bet22/22
Sana27.02.2023
Hajmi71.61 Kb.
#1234231
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   22
Bog'liq
Iqtisodiy tahlil” kafedrasi 1-mavzu. Moliyaviy tahlil fanining n-fayllar.org

Moliyaviy tahlilning maxsus usullari

Xo‘jalik yurituvchi subyektlarning moliyaviy holati yuzasidan obyektiv axborotlarni olish yo‘llarini belgilab beruvchi tahlil usullariga quyidagilarni kiritish mumkin:


  • moliyaviy hisobotni o‘qish

  • gorizontal tahlil

  • vertikal tahlil

  • trend tahlili

  • qiyosiy tahlili

  • moliyaviy koeffitsiyentlar

  • omilli tahlil

GORIZONTAL TAHLIL

Alohida moliyaviy ko‘rsatkichlarni o‘zaro taqqoslash orqali moliyaviy holatdagi o‘zgarishlarga baho berish usuli hisoblanadi. o‘zgarishlar, mutlaq va nisbiy ifodalarda aniqlanadi.

Buxgalteriya balansining gorizontal tahlili



Balans aktivi


Hisobot davri boshiga


Hisobot davri oxiriga


Farqi

+,-


O‘sishi,

%


1


2


3


4(3-2)


5(3/2)*100-100


Aktiv


Uzoq muddatli aktivlar


UM0


Um1


UM1-UM0


UM1/UM0*100-100


Joriy aktivlar


JA0


JA1


JA1-JA1


JA1/JA1*100-100


Aktiv jami


A0


A1


A1-A0


A1/A0*100-100


Passiv


O‘z mablag‘lari manbasi


O‘M0


O‘M1


O‘M1-O‘M0


O‘M1/O‘M0*100-100


Majburiyatlar


M0


M1


M1-M0


M1/M0*100-100


Passiv jami


P0


P1


P1-P0


P1/P0*100-100

VERTIKAL TAHLIL


  • Gorizontal tahlilni to‘ldiruvchi usuli sifatida moliyaviy hisobot elementlari, moddalarining tarkibiy jihatlariga baho berishni xarakterlaydi. Ushbu jihatlarni moliyaviy hisobotlarning barcha shakllariga nisbatan qo‘llash mumkin. Umumiy tarkibda yakka birliklarninng salmog‘i va ularning o‘zgarishlari asosida korxona moliyaviy holatini tashxislash yanada osonlashadi. Korxonani moliyaviy ahvolini anglash, bilishda asosiy jihatlar jami tarkibda birlik qatorlarni to‘g‘ri nisbatlashga qaratiladi.

Buxgalteriya balansining vertikal tahlili



Balans moddalari


O‘tgan yil


Hisobot yili


Farqi


Summa


%


Summa


%


Summa


%


1


2


3


4


5


6(4-2)


7(5-3)


Aktiv


Uzoq muddatli aktivlar

UM0



UM/A0*100

Um1

Um1/A1*100

Um1- UM0


Um1/ UM0




Joriy aktivlar

JA0

JA0/A0*100

JA1

JA1/A1*100

JA1- JA0


JA1/ JA0




Aktiv jami

A0

100

A1

100

A1- A0

A1/A0



Passiv


O‘z mablag‘lari manbasi

O‘M0

O‘M0/P0*100

O‘M1

O‘M1/P1*100

O‘M1- O‘M0


O‘M1/O‘M0




Majburiyatlar

M0

M0/P0*100

M1

M1/P1*100

M1- M0

M1/ M0



Passiv jami

P0

100

P1

100

P1- P0



P1/ P0

TREND TAHLILI


  • Asos tahlili sifatida dinamik o‘zgarishlarni baholashda eng ko‘p qo‘llaniladigan usul hisoblanadi. Ushbu usul yordamida yaqin va uzoq davriylikdagi o‘zgarishlarga mutlaq va nisbiy ifodalarda baho beriladi. Trend tahlilidan ko‘pincha aktivlar o‘zgarishini baholashda, foyda va uning o‘sishini baholashda, investitsiyalar hajmini baholashda foydalaniladi.

Moliyaviy hisobot elementlarini trend tahlili



Yillar


Avtonomiya koeffitsiyenti


O‘zgarishi +,-


Oldingi yilga nisbatan


Bazis davriga nisbatan


summa


%


summa


%


2015


K1


x


x


x


X


2016


K2


K2-K1


K2/K1*100


K2-K1


(K2/K1)*100-100


2017


K3


K3-K2


K3/K2*100


K3-K1


(K3/K1)*100-100


2018


K4


K4-K3


K4/K3*100


K4-K1


(K4/K1)*100-100


2019


K5


K5-K4


K5/K4*100


K5-K1


(K5/K1)*100-100

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati


  • 1. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 24 февралдаги ПҚ-4611-сонли “Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларига ўтиш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Қарори.

  • 2. Казакова Н.А. Финансовый анализ в 2 ч. Часть 1: Учебник и практикум для вузов. – Москва: Издательство Юрайт, 2020. – 297с.

  • 3. Казакова Н.А. Финансовый анализ в 2 ч. Часть 2: Учебник и практикум для вузов. – Москва: Издательство Юрайт, 2020. – 209с.

  • 4. Raximov M.Y., Kalandarova N.N. Moliyaviy tahlil. Darslik. – T.: Iqtisod-Moliya, 2019. - 736 b.

  • 5. Xasanov B.A., Raximov M.Y., Muqumov Z.A. va boshqalar. Moliyaviy tahlil. Darslik. – T.: IQTISODIYOT, 2020. - 736 b.

  • 6. Сагдиллаева З.А., Юлдашева У.А., Алимов Б.Б. Финансовый анализ. / Учебник –Т.: Iqtisod-Moliya, 2019. – 444 с.

  • 7. Пардаев М.К. Иқтисодий таҳлил назарияси. Дарслик.– Т.: “Инновацион ривожланиш нашриёт-матбаа уйи” ДУК, 2020. – 588 б.

  • 8. Raximov M.Y., Mavlonov N.N., Kalandarova N.N. Iqtisodiy tahlil. O’quv qo’llanma. – T.: Iqtisod-Moliya, 2020. – 517 b.

  • 9. Subramanyam K.R. Financial statement analysis. 11th edition. New York, Mc Graw-Hill Education, 2016. - 814 pages.


http://fayllar.org
Download 71.61 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   22




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling