Iqtisodiyot bilan tanishuv

Talab va talb miqdori

Tovarga bo'lgan talab, xaridorlarning muayyan vaqt davotovarni turli narxlarda qanchadan sotib olish haqidagi xohishi va imkoniyatlarini aniqlaydi. Talab miqdori deb, xarining muayyan vaqt davomida ma'lum narxda sotib olishi mumkin bo'lgan tovar miqdoriga aytiladi. Biror tovarga bo'lgan nilatdajadval ko'rinishida ifodalanadi. Jadvalga ko'ra grafik chizilsa, talab chizig'i hosil bo'ladi. Buning uchun tekislikda Op o’qni vertikal, Oq o'qini gorizontal qilib chiziladi. Op o'qdagi tavarning narxi va Oq o'qdagi talab miqdoriga ko'ra tekislikda mos nuqtalr topiladi. Bu nuqtalarni birlashtirish natijasida hosil bo'lgan chiziqqa talab chizig'i, deb ataladi. Talab chizig'i odatda D harfi - inglizcha "demand" (talab) so'zining bosh harfi bilan belgilanadi.

Talab qonunlari

Trovarga bo'lgan talab tovarning narxiga bog'liq va bog'liq Imagan omillar asosida o'zgarib turadi. Talabning narxga bog'liq bo’lmagan omillar ta'sirida o'zgarishini keyingi darsda tahlil qilamiz. Bu darsda tovarga bo'lgan talabning faqat narxga bog'liq xususiyatlari haqida to'xtalamiz. Bu xususiyat talab qonunida o'z ifodasini toppgan:

Boshqa shart-sharoitlar o'zgarmagan holatda tovarning narxi qancha past bo'lsa, unga bo'lgan talab miqdori shuncha ko'p bo’ladi, tovarning narxi qancha yuqori bo'lsa, unga bo'lgan talab miqdori shuncha kam bo'ladi.

Talab qonuni talab miqdorining narxga teskari bog'langanligini ko’rsatadi. Bu xususiyatni quyidagi uchta omilga ko'ra izohlash mumkin: