Iqtisodiyot va qurulish
Download 182.73 Kb.
|
KURS ISHI AKBAR AKA 1
- Bu sahifa navigatsiya:
- Jahon banki tarixi
I BOB
1.1 Jahon Banki — Xalqaro Moliya Instituti hisoblanib, rivojlanayotgan mamlakatlarga sarmoyalar kirgazish, kreditlar taqdim etish bilan shugʻullanadi. Jahon banki — xalqaro moliya muassasasi. Tarkibiga BMTning ixtisoslashgan muassasasi maqomiga ega bulgan 3 mustaqil xalqaro moliya instituti (Xalqaro tiklanish va taraqqiyot banki, Xalqaro moliya korporatsiyasi hamda Xalqaro taraqqiyot uyushmasi) kiradi. Baʼzi adabiyotlarda Xalqaro tiklanish va taraqqiyot banki norasmiy holda Jahon banki deb ham ataladi 1944-yil Bretton-Vuds (AQSh, Nyu-Gempshir shtati)da tashkil etilgan boʻlib, hozirda shtab-kvartirasi (qarorgohi) Vashingtonda joylashgan. Bretton-Vuds xalqaro hamkorligi tomonidan Jahon bankiga belgilangan vazifalar unga berilgan nom — yaʼni Xalqaro qayta tiklanish va taraqqiyot banki (MBRR) da oʻz aksini topdi. Asosiy vazifa sifatida iqtisodiy taraqqiyotni moliyalshtirish yuklatildi. Agarda Jahon bankining birlamchi kreditlari ikkinchi jahon urushidan soʻng Yevropaning iqtisodiyotini tiklashga yoʻnaltirilgan boʻlsa, keyinchalik u oʻz eʼtiborini jahonning qoloq mamlakatlari iqtisodini tiklashga qaratdi. Hozirgi vaqtda esa Jahon bankining asosiy maqsadi rivojlanayotgan mamlakatlarning iqtisodiy-ijtimoiy taraqqqiyotiga, mazkur mamlakatlarning ishlab chiqarish darajasini oshirishga yordam berish va aholining ijtimoiy ahvolini yaxshilashga koʻmaklashishdir. Jahon banki tarixi- Xalqaro tiklanish va taraqqiyot banki (XTTB) nomi bilan atalgan tashkilot, xuddi XVF kabi, Bretton -Vud konferentsiyasi qarori bilan Ikkinchi jahon urushidan keyin moliyaviy va pul -kredit munosabatlarini muhokama qilish uchun tashkil etilgan va 1944 yil iyulda AQShda o'tkazilgan. Rasmiy ravishda 1945 yil 27 dekabrda tashkil etilgan XTTB o'zining 250 million dollarlik birinchi kreditini faqat 1947 yil 17 martdan 1949 yil 1 iyulgacha xizmat qilgan Jon Makkloy ismli ikkinchi prezident davrida bergan. Qarz oluvchi Frantsiya edi va o ld shart qarz berish - kommunistlarning mamlakat koalitsion hukumatida ishtirok etmasligi. Keyinchalik, Jahon banki Yaponiya va G'arbiy Evropa mamlakatlariga Marshall rejasi bo'yicha urushdan keyin iqtisodiyotini tiklagan mamlakatlarga faol qarz berdi. Vaqt o'tishi bilan guruh tuzildi Jahon banki qaror qabul qilgan bir qancha tashkilotlardan turli vazifalar... Barcha tashkilotlarning bosh qarorgohi Vashingtonda joylashgan. Tarixdagi boshqa muhim bosqichlar: 1960 yil - Xalqaro taraqqiyot uyushmasi tashkil etildi; 1968-1980 yillar - rivojlanayotgan mamlakatlarga beriladigan kreditlar hajmining oshishi va strukturasining kengayishi; 1980-1989 - hukumatlar tomonidan ijtimoiy xarajatlar uchun kreditlar kamayishi bilan uchinchi jahon iqtisodiyotini rivojlantirishga yo'naltirilgan kredit berish; 1989 yildan - turli maqsadlar uchun kreditlar turini yanada kengaytiris 2007 yilda Jahon banki rivojlanayotgan mamlakatlarga 23,6 milliard dollarlik kredit va qarzlar ajratdi. Download 182.73 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling