Iqtisodiyot va turizm” fakulteti “agrobiznes va logistika” kafedrasi “Ro’yxatga olindi”

1-Jadval. Investitsiyalarning kelgusidagi qiymati hisob-kitobi

Mablag’ o’tkaziladigan yil tartib raqami	Foiz daromadi hisoblanadigan vaqt (yil)	Yillik o’tkazma (ajratma) ning kelgusi qiymati (mln.so’m)
1 2 3	2 1 0	1,00*( =1,21 1,00*( =1,10 1,00*( =1,00
Jami	Kelgusi qiymat	3,31

Shunday qilib, annuitetning yakuniy summasi quyidagicha topildi:
=1,00*( + 1,00 * ( + +1,00 * ( =3,31
Bu hisoblash sxemasini universal formula koʼrinishida tasvirlaymiz va quyidagi formula kelib chiqadi. (3-formula):


= t*(

Bunda – annuitetning kelgusi qiymati (ingl. future value of annuite);

– t-davr oxirida toʼlanadigan (ajratiladigan, oʼtkaziladigan) summa;
n -daromad olinadigan davrlar (oylar, choraklar, yillar) soni;
k- daromad darajasi.
Bu jarayonlarni grafikda quyidagicha tasvirlash mumkin:


Yillar
1 2 3

1.21


3,3 1

2-chizma. Annuitetning kelgusi qiymati grafigi
Аgar hamma davrlardagi toʼlovlar miqdori bir xil boʼlsa, bu tenglamani hech bir qiyinchiliksiz quyidagi koʼrinishda yozish mumkin (4-formula).
Formulada birinchi va oxirgi yilgi toʼlovlar oʼrinlari almashib qolganligi tufayli birinchi (t=1) yilgi toʼlov hech qanday daromad keltirmagandek (chunki, (1+k) 1-1 miqdor 0 ga teng boʼladi) va aksincha, oxirgi (t=n) yilgi toʼlov esa daromadga eng koʼp hissa qoʼshgandek boʼlib koʼrinadi. Аmmo toʼlovlarning mutlaq hajmi bir xil boʼlganligi tufayli bu «matematik adolatsizlik» olinadigan natijalarga taʼsir koʼrsatmaydi (4- formula).
Misol. Kichik korxona yiliga 5 mln. soʼmdan depozitga pul qoʼysa va unga yiliga 10 foiz foiz toʼlansa, (365 kun oʼtgach) besh yildan keyin oladigan mablagʼlari summasi quyidagicha hisoblanadi:
Buning uchun kelgusi davr annuiteti 5 yil boʼyicha hisoblanadi.
Аksincha bu holat annuitetni hisoblash formulasini yanada soddalashtirish imkonini beradi.