Ishdagi kasbiy kasalliklarni tekshirish. Xulosa: Ishlab chiqarish jarohatlari va kasbiy kasalliklar: asosiy tushunchalar va ta'riflar Jarohatlar va kasbiy kasalliklar tasnifi

4.1 Kasbiy shikastlanishlar tushunchasi
Travma (Yunoncha travma shikastlanishi, shikastlanish) - tashqi ta'sirlar natijasida inson to'qimalari yoki organlarining anatomik yaxlitligi yoki fiziologik funktsiyalarining buzilishi.
Ish jarohati - xodim ishlab chiqarishda olgan va uning ishlab chiqarish vazifalari yoki ish boshqaruvchisi topshiriqlarini bajarayotganda xavfli ishlab chiqarish omilining tashqi ta'siridan kelib chiqqan shikastlanish.
Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisa - Bu inson tanasiga zarar etkazish yoki uning ishlashining to'g'riligini buzish, bu xavfli ishlab chiqarish omiliga ta'sir qilish bilan bog'liq. Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalar sabablariga ko'ra tasniflanishi mumkin. Ishlab chiqarishdagi shikastlanishlarning asosiy sabablari quyidagilarni o'z ichiga oladi:
Texnik sabablar, ya'ni korxonada mehnatni tashkil etish darajasiga bog'liq emas, masalan:
- texnologik jarayonlarning nomukammalligi, uskunalar, moslamalar, asboblarning dizayndagi kamchiliklari;
- og'ir ishlarni etarli darajada mexanizatsiyalash, to'siqlar, xavfsizlik moslamalari, signalizatsiya va blokirovkalarning nomukammalligi;
- materiallarning mustahkamligi nuqsonlari va boshqalar.
Korxonada mehnatni tashkil etish darajasiga bog'liq bo'lgan tashkiliy sabablar. Bunga quyidagilar kiradi:
- hududni, avtomobil yo'llarini, o'tish yo'llarini saqlashdagi kamchiliklar;
- uskunalar, transport vositalari, asboblarni ishlatish qoidalarini buzish;
- ish joylarini tashkil etishdagi kamchiliklar;
- texnologik reglamentning buzilishi;
- materiallar va mahsulotlarni tashish, saqlash va saqlash qoidalari va me'yorlarining buzilishi;
- uskunalar, transport vositalari va asboblarni rejali profilaktik xizmat ko'rsatish normalari va qoidalarini buzish;
- ishchilarni xavfsiz ishlash usullariga o'rgatishdagi kamchiliklar;
- guruh ishini tashkil etishdagi kamchiliklar;
- xavfli ishlarning yomon texnik nazorati;
- mashinalar, mexanizmlar va asboblardan boshqa maqsadlarda foydalanish;
- shaxsiy himoya vositalarining yo'qligi yoki ishlatilmasligi va boshqalar.
Sanitariya-gigiyenik sabablarga quyidagilar kiradi:
- ish joylari havosidagi zararli moddalarning ko'payishi (ruxsat etilgan maksimal miqdordan yuqori);
- etarli bo'lmagan yoki mantiqsiz yoritish;
- shovqin, tebranish darajasining oshishi;
- noqulay meteorologik sharoitlar, ruxsat etilgan qiymatlardan yuqori har xil nurlanish mavjudligi;
- shaxsiy gigiena qoidalarini buzish va boshqalar.
Shaxsiy (psixofiziologik) sabablar, bu ishchining jismoniy va neyropsikik ortiqcha yuklanishini o'z ichiga oladi.
Inson tanasi mukammal mexanizmdan uzoqdir, chunki hatto avtomatik uskunalar ham ishlamay qolishi mumkin. Xodim charchoq tufayli noto'g'ri harakatlarni qilishi mumkin, bu katta jismoniy (statik yoki dinamik) haddan tashqari yuk, analizatorlarning aqliy haddan tashqari kuchlanishi (vizual, eshitish, taktil), ishning bir xilligi, stressli vaziyatlar, og'riqli holat. Shuningdek, ishchi tanasining tanasining anatomik, fiziologik va ruhiy xususiyatlari bilan bajarilgan ishning tabiati o'rtasidagi nomuvofiqlik kabi xususiyatlari shikastlanishga olib kelishi mumkin.
Shikastlanishlar turli xil mezonlarga ko'ra tasniflanishi mumkin, masalan, guruhli, ko'rinadigan (aşınmalar, ochiq yoriqlar, yoriqlar) va ko'rinadigan belgilar yo'q (gaz bilan zaharlanish, kontuziya, elektr toki urishi va boshqalar). Zo'ravonlik darajasi bo'yicha kasb jarohatlari to'rt guruhga bo'linadi: