Қишлоқ хўжалик экинлари етиштиришда инновацион технологиялар

Токзор майдонини экишга тайёрлаш, тупроққа экишдан олдин ишлов бериш
Ток кўчати ўтқазишдан олдин токзор барпо этиладиган майдон 50-60 см чуқурликда қатлами 
тўлиқ ҳайдалади. Бу ишлар Т-4 ёки Т-100 трактори билан агрегатланадиганППН-50 плантаж плуги 
воситасида бажарилади. Тупроқ яхши юмшаши ва устки унумдор қатлам кўмилиши учун ток илдизи 
ривожланиш зонасида ерни чимқирқар ёрдамида 50-60 см чуқурликда ҳайдаш зарур. Чуқур 
ҳайдашдан олдин унумсиз тупроқларга 20-30 т/га дан органик ўғитлар ёки хосилга кирган токзорларга 
солинадиган асосий ўғитлар миқдоридан икки марта кўпроқ фосфорли ва калийли ўғитлар сочиш 
мақсадга мувофиқдир.
Токзорни майдонларга ажратиш ва ток ўтказиш
Токлар экиладиган ерлар белгилашда 110 м узунликдаги эгилувчан пўлат симлардан фойдаланилади 
биринчисида белгилар тенг масофада қилинган бўлса, иккинчиси қатор орасидаги масофага тенгдир.
Дастлаб қатордаги туплар орасидаги масофа белгиланган сим картанинг бир томонида токзор 
қаторига ёнма-ён қилиб тортилади ва учи темир қозиқлар билан маҳкамланади симнинг ташқи 
томонидан ҳар бир белгининг қаршисига қозиқчалар қоқилади. Карталар ўртасидаги масофа 
белгиланган сим билан ҳам худди шу кетма-кетликда майдоннинг қатор йўналишига кўндаланг 
томони бўлинади.
Кўчатларни баҳорда куртак ёзмасдан кўчириб экиш мақсадга мувофикдир, куз ва қишки 
мавсумларида илиқ кунларда ҳам ўтказиш мумкин, лекин бунда кўчатлар 20 см баландликда тупроқ 
билан кўмилади.
Кўчатни сув билан мунтазам таъминламаган, қондириб суғориш имконияти бўлмаган лалмикор 
ва шартли суғориладиган ерларда куз-қишда ўтқазиш мувофиқдир.
Ўтказишдан олдин кўчатларнинг уч қисмида ўсган илдизлар қирқилади, паст томондаги илдизлар 
бироз қисқартирилади. Кучли ўсган ва тўри жойлашган новда бир-иккита, икки-ўчта кўзча қолдирилиб, 
ортиқчаси кесиб ташланади.
Ток кўчатини ўтқазиш вақтида ва ўтқазилгандан кейин сўғоришгача қуриб қолмаслиги учун 
уларнинг илдизларини янги гўнг ва лой аралашмасидан тайёрланган суюқликка ботириб олинади.
Кўчат махсус НЮ-39, МПС машиналарида, шунингдек, гидробурғилар ёрдамида 50 см чуқурликда 
ўтқазилади.
Кўчатлар қўлда шундай ўтказиладики, бунда уларнинг пастки илдизлари чуқурча тубига тўкилган 
тупроқ уюмида бир текис тақсимлансин, сўнгра ер устида битта-иккита кўзча қолдириб тупроқ билан 
кўмилади. Кўчатлар ўтказилиши билан суғорилади. Лалмикор ерларда ўтказилгандан кейин хар бир 
туп тагига камида 10 л сув қуйилади.
Кузда ва қишда ўтқазилган кўчатларни совуқ уришдан сақлаш учун улар камида 20 см қалинликда 
тупроқ билан кўмилади.