Ислом дини. Оқимлар, йўналишлар ва мазҳаблар. Тасаввуфнинг таьрифи ва мавзуси
Download 107.49 Kb.
|
1 2
Bog'liq308 savollar
- Bu sahifa navigatsiya:
- Қуръони Карим
- Хуш дар дам”
- Сафар дар ватан”
- Ёд кард”
Ислом дини. Оқимлар, йўналишлар ва мазҳаблар. Тасаввуфнинг таьрифи ва мавзуси. Тасаввуфнинг ғоявий асослари ва тасаввуф илмининг юзага келиши, унинг хусусиятлари. Тасаввуфнинг исломий манбалари. Тасаввуфнинг тарихий шаклланиш жараёни. Жунайид Боғдодий, Ибн Арабий, Боязид Бистомий, Мансур Халлож. Илк ваҳий, Муҳаммад Мустафо (с.а.в) тарихи. Қуръон китобининг тузилиши. Қуръон китобининг жамланиши ва мусхаф ҳолатига келиши. Қуръон номлари ва сифатлари. Макка ва Мадина сураларининг таснифи. Хадислар. Қуръон ва хадисларнинг тариқатда тутган ўрни. Тасаввуф тариқатлари маъноси ва таснифи Тариқи ахёр, тариқи аброр, тариқи шуттор. Ботил тариқатлар. Тасаввуф фирқаларининг гуруҳи. Инсоний унсурлар, амалий унсурлар, фикрий унсурлар. Зикр, хилват, чилла, арбаин. Сайру сулук. Нафс ва руҳ Моддий унсурлар. Тариқат аҳли либослари Тасаввуф асосчилари – Увайс Караний, Хасан Басрий, Восил ибн Ато ИХ-Х асрлардаги илк тариқатлар Хожа Юсуф Ҳамадоний “Ғавсул Аъзам” – Абдуқодир Ғийлоний Суфий аёллар Нажмиддин Кубронинг ҳаёти ва мероси. Нажмиддин Кубро ва унинг “Усули ашъара” асари. Нажмиддин Кубро тариқатининг ўзига хос жиҳатлари ва ўн асоси. Нажмиддин Кубронинг “латоиф” назарияси. Кубровия тариқатининг Ўрта Осиёга тарқалиши. Нажмиддин Кубро ва унинг издошлари. Яссавия тариқати. Хожа Ахмад Яссавий. “Девони ҳикмат” нинг таркиби, етакчи ғоявий йўналиши. Баҳоуддин Нақшбанд ва нақшбандийлик тариқати. Бобоий Самосий, Амир Кулол, Абдухолиқ Ғиждувонийларнинг (“Увайсийлик”) Нақшбанд камолга етишидаги роли. Нақшбандия тариқатининг силсиласи. Нақшбандийлик тариқатининг тўрт тамал тоши. Нақшбандия тариқатининг энг муҳим шаҳобчалари. “Мақомати Нақшбандия” асари ҳақида. Мустақиллик даврида Тариқат аҳлига бўлган эътибор. Ўзбекистон Республикаси биринчи Президентининг Тасаввуф ва Нақшбандийлик тариқати ҳақида айтган фикрлари. Нақшбанд меъморий обидасининг қайта тикланиши. Хожи Абдухолиқ Ғиждувоний ва Хожагон тариқати. (8та рашха) Хожа Ориф ар-Ребгарий. Шайхлар Шайхи Зангиота. Хожа Али Ромитаний. Хожа Махмуд Аншир Фағнавий. Бобоий Самосий. Саййид Амир Кулол. Алоуддин Аттор. Хожа Мухаммад Лорсо. Хожа Ахрор Валий. Сўфи Оллаёр. Бобораҳим Машраб. Тавҳид, Валийлик. Комил инсон тушунчалари. Вахдати вужуд. Вахдати Шухуд. Тасаввуф ва фиқҳ. Тариқатнинг икки усули. Тасаввуф манбаларига тасниф. Тавсир илми ва тариқат ва тавсир. Шариат, тариқат, Маърифий ҳақиқат, Орифийлик, Валийлик. Зикр ва унинг фазилатлари. Зунун Мисрий шундай дейди: “уч сафар қилдим уч илм келтирдим; аввалги сафарда бир илм келтирдим. Хос ҳам, авом ҳам қабул қилдилар. Иккинчи сафарда яна бир илм келтирдим, хос қабул қилди, аммо авом қабул қилмади. Учинчи сафарда яна бир илм ҳосил қилиб келтирдим на хос қабул қилди ва на авом”. Зунун Мисрий айтган илмларни айтинг ва таърифланг. Абдураҳмон Жомийнинг: “Нафаҳот ул-унс мин ҳазарот ул-қудс” номли китобида неча нафар шайху-сўфийлар номи зикр этилган? “Увайсийлик” маъносини тушунтириб беринг. “Расти-расиди”(узилдинг-етдинг) деган иборани тушунтиринг Тариқат нечта асосий таркибга ажралади ва улар қайсилар? Тасаввуф илми қандай гуруҳланади? Тасаввуф тарихи неча даврга бўлинади? Тасаввуф тарихининг зоҳидлик даври қандай? Тасаввуфнинг орифлик даврини изоҳланг. Тасаввуф қайси даврда ўзининг юксак чўққисига кўтарилган? Сўфийлик таълимотлари қайси илмларга суянади? Сўфийлик таълимоти аввало Қуръони Каримга сўнгра хадиси шарифга суянади. Сўфий ва фақиҳнинг фарқи нимада? Тўрт чорёр, яъни тўрт халифа қайси тўрт унсурга тенглаштирилади? Шахс Нажмиддин Кубро 7 хил ранг ҳислатини етти тушунчага мослаб талқин этган. Улар қайсилар? У ягона илоҳий руҳ сари олиб борадиган илмдир, я;ни парвардигорни яккаю ягона вужуд деб билмоқ ва шу бирликка интилиш илми Саййид Жаъфар Сажжодийнинг луғатида қандай номланган? Маълумки, Тавҳид илми 3 хил бўлади. Улар қайсилар ва уларни таърифланг? А.Навоийнинг “Насойим ул-муҳаббат” асрида келтирилган бир ривоятида Ж.Румий “Мен 73 мазҳаб билан бирдирман” дейди. Бунинг мазмунини шарҳлаб беринг? Сўфийликда руҳий камолотга етишишнинг асосий йўллари нечта ва улар қайсилар? Қуръони Каримда нечта пайғамбар ва нечта Авлиёларнинг номлари зикр этилган? Мансур Ҳалложнинг устозларини айтинг? Маълумки, ҳадислар “ҳадиси Қудсий ва ҳадиси Набий турларига бўлинади. Бундан ташқари, ҳадислар эътиборга олиниш жиҳатидан неча турга бўлинади ва улар қайсилар? ,,Нубувват”га Ҳаким Термизий берган таърифни айтинг? Нақшбандия тариқатидаги 11 асоснинг биринчиси ,.Хуш дар дам” рашҳасини тушунтириб беринг. Нақшбандия тариқатидаги 11 асоснинг иккинчиси ,,Назар бар қадам” рашҳасини тушунтириб беринг. Нақшбандия тариқатидаги 11 асоснинг учинчиси ,, Сафар дар ватан”рашҳасини тушунтириб беринг. Нақшбандия тариқатидаги 11 асоснинг тўртинчиси ,, Хилват дар анжуман”рашҳасини тушунтириб беринг. Нақшбандия тариқатидаги 11 асоснинг бешинчиси,, Ёд кард”рашҳасини изоҳланг. Нақшбандия тариқатидаги 11 асоснинг олтинчиси ,,Боз гашт”рашҳасини изоҳлаб беринг. Download 107.49 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
1 2
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling