Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti foydali qazilma konlarini qidirish

Qidirish to‘rining zichliligi - qidiruv inshootlari orasidagi masofa yoki 
qidiruv maydoni miqyosiga mos keluvchi miqdoriy ko„rsatkichlar. 
Qidirish chizig‘i - bu chiziq bo„ylab bir qator qidiruv tog„-kon inshootlari: 
kanava, shurf va burg„i quduqlari joylashtiriladi. Odatda t.j. va f.q. jismlarining 
ustunlik qiluvchi yo„nalishlariga tik yo„nalishda o„tkaziladi. 
Qidiruv uslubi - qazilma boyliklarni ochishning eng qulay usullarini ishlab 
chiqarish va qo„llashni ko„zda tutgan holda, ularni miqdor va sifat jihatdan to„la 
baholovchi bilim yoki qazilma boyliklarni qidirishda qo„llaniladigan geologik-
texnik usullarni muvofiqlashtirish majmuasi. 
Qidiruv ishlari - foydali qazilma kolarini topish va istiqbolli baholashga 
yo„naltirilgan ishlar majmuasi, alohida maydonning geologik tuzilishini o„rganish, 
izlash belgilari, shartlarini tahlil va geologik xaritalash asosida amalga oshiriladi. 2 
etapga ixtisoslashgan ilgari va xususan izlash ishlariga bo„linadi. 

---

- 
98
- 
Qidirish obyekti - geologiya qidirish ishlarini o„tkazish uchun belgilangan, 
sanoat ahamiyatiga molik miqdordagi f.q. zaxiralarini aniqlash maqsadida ish olib 
boriladigan kon maydoni. Ilgari qidiruv ishlari olib borilgan, lekin sanoat talabiga 
ko„ra zaxiralari chegaradan chetda qolgan konlar maydoni ham shu jumladandir. 
Qidirish to‘ri - qidirish inshootlarini joylashish sistemasi. T.j. va f.q. 
jismlarini yotish sharoitiga qarab, uning kvadrat, to„rt burchakli, uchburchakli va 
rombsimon joylanishlari mavjud. Ko„proq kvadrat va to„g„ri burchakli to„rdan 
foydalaniladi. O„lchamlari konning geologik - sanoat turi va o„zgaruvchanlik 
darajasiga, shuningdek qidiruvning bosqichiga bog„liq. 
Qidirish tizimi - qidiruv inshootlarini o„tish ketma-ketligi, turi, chuqurligi, 
miqdori va makonda optimal joylashishi bo„lib, f.q. konlarini mufassal qidirish 
ishlarini olib borishga kam harajat va vaqt ketishi hamda to„liq ma'lumot olinishni 
ta'minlashga yo„naltirilgan.