Issn 2181-2292 "солиқ ва ҳаёт" электрон илмий-оммабоп журнали
-жадвал Кўчмас мулк (ер, бино), машина ва асбоб-ускуналар (асосий воситалар) ҳамда
Download 3.32 Mb. Pdf ko'rish
|
Maqolalar 2023 3 soni
|
1-жадвал
Кўчмас мулк (ер, бино), машина ва асбоб-ускуналар (асосий воситалар) ҳамда инвестициявий активларнинг фарқи белгилари ва айнан бир бўлган жиҳатлари 5 Фарқлаш ва айнан бир бўлган белгилари Асосий воситалар Инвестициявий кўчмас мулк Фарқли белгилари Файдаланиши Ишлаб чиқариш, сотиш, хизмат кўрсатиш ва маъмурий бошқарув мақсадларида фойдаланилади Ишлаб чиқариш, сотиш, хизмат кўрсатиш ва маъмурий бошқарув мақсадларида фойдаланилмайди Наф олиниши Ишлаб чиқариш, сотиш, хизмат кўрсатиш ва маъмурий бошқарув Инвестициявий мулк ижарадан ва қийматининг ошишидан 5 Тадқиқотлар асосида муаллиф ишланмаси www.soliqvahayot.uz III СОН. 2023 200 мақсадларида фойдаланиш натижасида иқтисодий наф олинади даромад олинади Пул оқимини юзага келтирадиган бирлик сифатида тавсифи Айрим асосий воситалар бошқа активларга боғлиқ бўлмаган ҳолда алоҳида ёки биргаликда пул оқимини юзага келтирувчи бирлик бўлиши мумкин Ҳар бир инвестициявий кўчмас мулк бошқа активларга боғлиқ бўлмаган ҳолда пул оқимини юзага келтирувчи бирлик ҳисобланади Таркиби бўйича Асосий воситалар мезонларига жавоб берадиган кўчар ва кўчмас мулклар киради Фақат кўчмас мулк киради Синфлари Ер; Ер ва бино; завод, машина ва асбоб-ускуналар; сув судалари; ҳаво судалари; автотранспорт воситалари, мебель ва териб қўйиладиган муҳандислик асбоб- ускуналари; офис асбоб-ускуналари Ер, бино, ер ва бино биргаликда Қайта баҳолаш натижасида қийматнинг ошиши натижасида олинган даромад суммаси Бошқа умумлашган даромадлар сифатида тан олиниб, капиталнинг асосий воситаларни қайта баҳолаш бўйича резерв қисмида акс эттирилади Тўғридан-тўғри фойда ва зарарларда тан олинади. Қайта баҳолаш натижасида қийматнинг камайиши натижасида кўрилган зарар суммаси Кўчмас мулкни қайта баҳолаш бўйича резерв қисмидаги резервни камайтиришга олиб борилади, етмаган қисми эса фойда ва зарарларда тан олинади Тўғридан-тўғри фойда ва зарарларда тан олинади. Қайта баҳолаш даврийлиги Мунтазам равишда амалга оширилади. Фақат адолатли қиймати билан балансдаги қиймати ўртасида фарқ катта бўлмаслиги керак Мутазам равишда ҳар бир ҳисобот даврининг охирида қайта баҳолаш ўтказилади. Консолидациялаш тартиби Бош компания ва шўъба компаниялар асосий воситалари жамланади. Инвестициявий кўчмас мулк бош компанияга ижара берилган ҳолда консолидацияланган молиявий ҳисоботда кўрсатилмайди. Алоҳида молиявий ҳисоботда кўрсатилади. Ижарага муносабати Операцион ва молиявий ижарага берилиши мумкин. Фақат операцион ижара кўзда тутилади. Активдан фойдаланиш ҳуқуқи учинчи томонга бир ёки бир нечта шартномалар бўйича операцион ижарага берилиши мумкин. Амортизация Бошланғич таннарх модели ва қайта баҳолаш модели бўйича баҳоланган асосий воситаларга амортизация ҳисобланади Фақат бошланғич таннархи модели бўйича баҳоланган мулкка нисбатан амортизация амалга оширилади. Қайта баҳолаш модели бўйича амортизация амалга оширилмайди. Амортизация харажатлари Ишлаб чиқаришга оид бўлган асосий воситалар амортизация Амортизация харажатлари бошқа операцион www.soliqvahayot.uz III СОН. 2023 201 харажатлари умумишлаб чиқариш харажатлари, сотиш ва маъмурий бошқарувга оид асосий воситалар амортизация харажатлари операцион харажатларга олиб борилади харажатларга олиб борилади Қайта таснифлаш амалга оширилганда Асосий восита таркибидан инвестициявий кўчмас мулк таркибида ўтказилганда: Инвестициявий кўчмас мулкни қайта баҳолаш модели қўлланилганда даставвал мулк қайта баҳоланади ва натижаси қайта баҳолаш бўйича резервда акс эттирилади; инвестициявий кўчмас мулкни таннархи бўйича ҳисобга олиш модели қўлланилса ўтказилаётган мулк жорий таннархи бўйича ҳисобга олинади ва унга амортизация ҳисоблаш давом эттирилади. Инвестициявий кўчмас мулк таркибидан асосий мулк таркибига ўтказилганда: қайта баҳолаш модели қўлланилганда даставвал мулк қайта баҳоланади ва қайта баҳолаш натижалари фойда ва зарарларда акс эттирилади; инвестициявий кўчмас мулкни таннархи бўйича ҳисобга олиш модели қўлланилса ўтказилаётган мулк жорий таннархи бўйича ҳисобга олинади ва унга амортизация ҳисоблаш давом эттирилади. Download 3.32 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|