Иқтисодиёт ва бозорнинг мазмуни нимадан иборат?


Download 1.93 Mb.
bet5/21
Sana18.06.2023
Hajmi1.93 Mb.
#1596211
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21
Bog'liq
Молия бозори жавоб

Брокер ўзига мижози томонидан топширилган пул маблағла- ридан, мижозга унинг топшириқлари кўрсатиб ўтилган пул маблағлари ҳисобидан бажарилишини ёки улар мижознинг талабига биноан, қайта- рилишини кафолатлаган ҳолда ўз манфаатларини кўзлаб фойдаланишга, агар бу мижоз билан тузилган шартномада назарда тутилган бўлса, ҳақлидир.
Қимматли қоғозлами сотиб олиш ва (ёки) сотиш нархини ошкора эълон қилиш орқали ушбу қимматли қоғозлами ўзи эълон қилган нархларда сотиб олиш ва (ёки) сотиш мажбурияти билан ўз номидан ҳамда ўз ҳисобидан қимматли қоғозларга доир олди-сотди битимлари тузувчи юридик шахс дилердир. Дилер қимматли қоғозлар нархидан ташқари уларга доир олди-сотди шартномасининг бошқа муҳим шартларини: сотиб олинадиган ва (ёки) сотиладиган қимматли қоғозларнинг энг кам ва энг кўп миқдорини, шунингдек, эълон қилинган нархламинг амалда бўлиш муддатини ошкора эълон қилиш ҳуқуқига эга.
Инвеститсия маслаҳатчилари --Қимматли қоғозлами чиқариш, жойлаштириш, уламинг муо- маласи масалалари, қимматли қоғозлар бозори ва унинг иштирокчилари ҳолатини таҳлил этиш ҳамда истиқболини белгилаш бўйича маслаҳат хизматлари кўрсатувчи, шунингдек, қимматли қоғозлар бозори мутахассисларини қайта тайёрлашни амалга оширувчи юридик шахс инвеститсия маслаҳатчисидир
Инвеститсия фондлари - Инвесторларнингг пул маблағларини жалб қилиш ва улами қонун ҳужжатларига мувофиқ қимматли қоғозларга, бошқа инвеститсия активларига, шунингдек, банклардаги ҳисобварақларга ва омонатларга қўйиш мақсадида аксиялар чиқарадиган юридик шахс — очиқ аксиядорлик жамияти инвеститсия фондидир.

Коллектив инвестициялаш институтларининг моҳияти нима лардан иборат?


Коллектив ипвестициялар - бу кичик инвесторлар ва улар- нинг инвестицион жамгармаси ёки инвестиция ташкилотларнинг бошка юридик шаклдаги маблагларини бирлаштириш, ушбу мик- дорни кейинчалик купайтириш ёки бошка инвестиция максадларига эришиш учун сарфлашдир. Умумий инвестиция жамгармасини яра- тиш профессионал менежер назорати остида амалга оширилади.
Инвестиция объектлари - молиявий воситалар ва кимматли когозлар, кучмас мулк ва фойда ёки бошка иктисодий фойдалар- ни келтириб чикарадиган бошка активлар хисобланади. Коллектив инвестициянинг узига хос белгилари куйидагилардан иборат:
1) тегишли битимлар тузиш ёки кимматли когозларни чикариш йули билан инвесторларнинг маблагларини жалб килиш;
2) коллектив инвестиция фонди фаолиятининг асосий шакли инвесторлар ва инвесторлар томонидан инвестицияларни амалга ошириш хисобланади;
3) коллектив инвестиция фонди даромадининг шерикчилик улу- шидан олинган даромадлар, комиссион хизматлар, фоизлар;
4) коллектив инвестиция фондининг даромадини барча ишти- рокчилар орасида дивидендлар ва фоизлар шаклида так- симлаш ва бошкалар;
Коллектив инвестиция шакллари куйидагилардан иборат;
- хусусий пенсия фондлари;
- пай инвестиция фондлари;
- кредит уюшмалари;
- акциядорлик инвестиция фондлари;
- инвестиция банклари.
Пай фондлари, уларнинг турлари ва хусусиятларини тушунтириб беринг.
Пай фонди объектларига караб куйидагича булиши мумкин:
1. Пул бозори фонди; 5. Ипотека фонд;
2. Облигациялар фонди; 6. Индексли фонд;
3. Акциялар фонди; 7. Венчурли фонд.
4. Аралаш инвестция фонд;
Бугунги кунда ривожланган мамлакатларда пай фондлари жадал суръатлар билан ривожланиши дунё инвесторларининг ривожланган мамлакатлар иктисодиётига инвестицияларни амалга оширмокда. Пай фондни ривожланиши мамлакатдаги хусусий сек- торга молиявий ресурсларни жалб килиш имкониятини ва миллий иктисодиётдаги инвестиция улушини ортишига олиб келади
Пай фондини ташкил этиш куйидаги боскичларни амалга оширади:
1. Пай фондини ташкил этиш тугрисидаги карор ишончли бош- карувчи томонидан кабул килинади;
2. Инвестор ишончли бошкарувчи билан тузиладиган, инвестор- ларнинг пул маблагларини умумий улушли мулк хукуки асо- сида пай фондига бирлаштириш назарда тутиладиган шарт- нома асосида пай фондига пул маблагларини киритади;
3. Ишончли бошкарувчи узининг алохида банк хисобварагига инвесторлар пул маблагларини киритганидан кейин икки иш куни ичида уларга инвестиция пайлариии беради;
4. Инвестиция пайларини жойлаштириш барча инвесторлар учун ягона нарх буйича амалга оширилади;
5. Пай фондининг пул маблаглари инвестиция декларациясига биноан инвестиция килинади;
6. Пай фондини ишончли бошкариш жараёнида олинган даро- мадлар ишончли бошкарувчининг алохдда банк хисобвара- гида жамланади.
Пай фонди у Пай фондларининг ягона реестрига киритилган ва тегишли ахборот кимматли когозлар бозорини тартибга солиш буйича ваколатли давлат органининг хамда Кимматли когозлар марказий депозитарийсининг расмий веб-сайтларида эълон килинган пайтдан эътиборан ташкил этилган деб хисобланади.

Индексли фоидларнинг ва уларнинг узига хос жиҳатлари нима- лардан иборат?


Fond indeksi – bu qimmatli qog‗ozlar bozori holatini baholash ko‗rsatkichi bo‗lib, sodir bo‗layotgan makroiqtisodiy jarayonlarni kompleks ifodalaydi. Iqtisodiyotda nqirozlar sodir bo‗lsa, uning miqdori pasayadi. Iqtisodiy o‗sish davrida esa uning miqdori ortib boradi. shuning uchun fond indekslarini barcha mamlakatlarda iqtisodiyot holatini umumlashgan miqdoriy ko‗rsatkichlari deb qabul qilingan. Ya‘ni fond indeksi qanday-dir ma‘lum bir son bo‗lib, qimmatli qog‗ozlar bozorining holati sifatini tavsiflaydi (ifodalaydi). Ushbu sonni qandaydir bir vaqtda hosil bo‗luvchi oddiy bir son deb qaralsa, unda bu son mazmunan o‗zida hech qanday aytarlik muhim axborotni mujassamlashtimaydi. shunday qilib fond indeksi bir tomondan mazmunan obyektni – fond bozoridagi qiziqtirgan ko‗satkichlarini bir-bir bilan bog‗likligi qonuniyatini matematik shaklda ifodalaydi, ikkinchi tomondan esa uning bir necha vaqt cheraralari uchun hisoblab topilgan qiymatlarini bir-biri bilan solishtirilganda obyektdagi hodisalarni qiziqtirgan vaqt oraliqlarida o‗zgarishi tendensiyalari dinamikasini namoyon qiladi. Aynan shuning uchun ham fond indekslari iqtisodiyot uchun ahamiyatlidir. Fond indekslaridan foydalanuvchilarning maqsadini oqlovchi ideal fond indeksi quyidagi asosiy maqsadlarga javob berishi lozim:
- fond bozoridagi holatni aniq va o’z vaqtida ifodalashi;
- bozor tendensiyasi yo‗nalishini prognoz qilish, taxnik tahlil usul-lari yordamida bozor holatini bashorat qilish uchun qulay va yaxShi vosita bo‗lishi;
- turli milliy fond bozorlarida yirik strategik investitsiyalar qilish bilan shug‗ullanadigan investorlarga aynan qaysi bir mamlakat bozoriga qaysi vaqtda o’z sarmoyalarini yo‗naltirishi mumkinligi to’g’risida tegishli qaror qabul qilishi uchun yordam berishi;
―ishonchlilik-daromadlilik‖ toifalarida qimmatli qog’ozlarning optimal portfelini shakllantirish va samarali boshqarishda qaror qabul qilish uchun asos bo’lib xizmat qilishi;
- muayyan kompaniyalar boshqaruvchilarining ish sifatini tarmoqlar va umuman bozor bo’yicha o’rtacha qiymatlari sifati bilan solishtirma baholash vositasi bo’lib xizmat qilishi;

Хусусийлаштириш инвестиция фондлари ва ваучерларни изоҳлаб беринг.


Xususiylashlirish investitsiya fondlari investitsiya fondlarining bir turi hisoblanadi. Ular aholining keng qatlamini xususiylashtirish jarayoniga jalb etish maqsadida tashkil etiladi. Xl Flaming vazifasi aholining pul mablag'larini jamlab. ulami xususiylashtirilayotgan davlat korxonalarining aksiyalarini sOlib olishga yo' naltirishdan iborat. Xususiylashtirish investitsiya fondi o'z aksiyalarini chiqarish hisubiga mablag'larini jalb etish, o'z mablag'larini hamda olingan maxsus davlat kreditlarini xususiylashtirilayotgan davlat korxonalarining qimmatli qog'ozlariga investitsiya qilish, qimmatli qog'ozlar bilan savdo qilish, aksiyalariga ega bo'igan korxonalami rivojlantirish va samaradorligini oshirishda aksiyador sifatida ishtirok etishdan iborat faoliyatni amalga oshiruvchi ochiq aksiyadorlik jamiyatidir. Xususiylashtirish investitsiya fondlari quyidagi xususiyatlarga ega:
• xususiylashtirilayotgan korxonalar tomonidan chiqariladigan aksiyalar umumiy sonining 30 foizigacha xarid qilish imkoniyati;
• o'zining umumiy aktivlarining 10 foizidan ko'p bo'lmagan qismini bir emitentning qimmatli qog'ozlariga investitsiya qilish imkoniyati;
• maxsus davlat kreditini olish imkoniyati;
• mablag'lami faqat xususiylashtirilgan korxonalaming aksiyalariga va davlat qimmatli qog'ozlariga investitsiya qilish huquqi.
XIF - bu yopiq turdagi investitsiya fondidir, ya'ni u qimmatli qog'ozlami ularni sotib olish maJburiyatlarisiz chiqaradi

Download 1.93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling