Иқтисодиётни давлат томонидан тартибга солиш усуллари фани бўйича

 
5-ilova. 
Nazorat savollari 
1. Ishlab chiqarish muvozanatli hajmini aniqlashning qaysi usullarini bilasiz? 
2. Uning Klassik va Keynischa modellarining mazmuni nimadan iborat? 
3. O`zbekistonda makroiqtisodiy barqarorlikni ta`minlash vazifalari nimadan iborat?

---

V. KEYSLAR BANKI 
Vaziyatlar 
 
1-masala. 
Tovar birligini ishlab chiqarish uchun bir guruh tovar ishlab chiqaruvchilar 20, ikkinchi 
guruh – 25, uchinchi guruh – 15, to`rtinchi guruh 30 soat vaqt sarflaganlar. Agar birinchi guruh 
barcha tovarlarning 20, ikkinchi – 50, uchinchi guruh – 12, to`rtinchi 18% ni ishlab chiqargan 
bo`lsa, tovar birligini ishlab chiqarish uchun sarflangan ijtimoiy zaruriy mehnatning miqdorini 
aniqlang. 
2-masala. 
«A» korxonada ishchi bir yilda 1,5 mln. so`m ish haqi olib, 2,5 mln. so`mlik qo`shimcha 
mahsulot yaratgan. «V» korxonada bir ishchi yiliga 1,2 mln. so`mlik ish haqi olib, 2,8 mln. 
so`mlik qo`shimcha mahsulot yaratgan. 8 soatlik ish kunida ishchining o`zi uchun va korxona 
egasi uchun ishlagan vaqtini hisoblanga va har ikki korxonada qo`shimcha va zaruriy mehnatning 
nisbatini toping. 
3-masala 
Germaniyada X1X asr oxiri XX asr boshlarida 30 yil davomida ishchilarning ish haqi 25%ga 
o`sgan. Shu vaqt davomida turmush qiymati 40%ga oshgan. Real ish haqining o`zgarishini 
aniqlang. 
4-masala. 
Asosiy kapital 100 mln. so`m, uning xizmat qilish muddati 10 yil. Aylanma kapital – 8 mln. 
so`m. Shundan 2 mln. so`m ishchi kuchini sotib olishga sarflangan. Qo`shimcha qiymat normasi – 
200% bo`lsa, avanslangan kapitalni, ishlab chiqarish xarajatlarini va yillik mahsulot qiymatini 
aniqlang. 
5-masala. 
Avanslangan kapital – 200 mln. so`m, shundan – 180 mln. so`m doimiy kapital. Qo`shimcha 
qiymat normasi 150% dan 200% gacha o`sgan. Foyda normasining o`zgarishini aniqlang.